Num La Ai Shaloi Lang Ai Hpu Ja Hpaga Ni

Chyurum Wunpawng sha ni hta num la yang lawu na hte maren, hpu ja hpaja ni hpe bang let, num la shajang nga ma ai. Ndai hpu ja hpaga ni hta lu su ai ni the lai wa sai ten ni hta Du Magam ni bang  lang ai hpu ja hpaga ni gaw, manu dan ai baw hpu ja ni rai nna, ja hpaga ni hpe shagup nna bang lang nga ma ai.

Ndai ya ka da ai hpu ja hpaga ni gaw, grit ai, grau ai, madang tsaw ai, nem ai, ngu ai nnga ai sha, lamang shagu  nna sha ka da ai ja hpaga ni re. Nlu n lawm ai ni ndai ka da ai daram pyi n bang lang lu ai hta n-ga, dinghku de sha let prat jahtum ai ni mung nga shajang ma ai. Lu su gna mai ai the Du Magam ni gaw manu dan ai baw hpu ja ni lang ai hta nnga, ja hpaga ni hpe shagu nna bang lang nga ma ai.

Num la ai hta bang lang ai hpu ja hpaga ni gaw:

1. Num hpyi yang na Ningsin ja ngu ainba yan langai mi,
2. Num hkrat ja ( ndai hta Ja shnr gumhpraw tim mai jaw ai)
3. Gumhtung gau, nhtu maka
4. Nbat raw ngu nna nba bujung yan langai
5. Numshang ja a matu, Nung hkra langai
6. Shingma lai nga kanu (shnr) gumhpraw lap latsa
7. Hpu sanat langai (shnr) gumhpraw lap latsa
8. Hpu bau langai
9. Ga bau langai
10. Hkachyi gaili langai, (Tai 100 rawng ai)
11. Yanhpau lawng langai the
12. Ja hkan langai ( Ndai a matu gumhpraw sawn bang mai ai) ni rai nga ai.

Hpu ja htat ai hku bang ai ni hpe mayu ni mung, kungdawn kungra sharung kung-dawn ni mung, htat ai hku bai jaw bang ya ma ai. Sharung kungdawn ni gaw dama ni bang ai hpu ja hpaga hku hkan nna, bai htang jaw ai lam rai nga ai.

Dama ni bang dat ai hpu ja hpaga ni hp lu la ngut ai hpang, shayi sha hpe sharawt ya ai shani mayu ni gaw, sharung kungdawn ni hpe lawu na the maren lamang hku hkan nna bai jaw dat nga ma ai.

SHARUNG KUNGDAWN NI

1. Tsi lap makai ngu nna nba yan langai mi
2. Shukawng hkra, hkra kaja 2
3. Shuhkawng di, di dam kaba 2
4. Shukawng shingnoi 2
5. Shukawng n-ga, Nhtu n-ga 2
6. Shukawng ginshang, Palai the galaw ai sumpu 1
7. Nri 2
8. Nhtu 2
9. Lakawn man mi, tai lahkawng 1
10. Lakan man mi, Tai lahkawng 1
11. Shingnan num a malai nga kanu langai ( Moi na prat hta shingnnan num a malai mayan num sha langai mi shangun shalawm ya dat ma ai.
12. Hkachyi ga dama ni hpu bang dat ai a ka-ang hkup (Tai 30)
13. Palang langai mi ( Ndai palawng hpe Manmaw sinli ga the Sinpraw hkran masha ni gaw gumhpraw palang jaw ma ai. Dai gumhpraw palang n law htum lap 300 a lahta de manu dan nga ai.
14. Labu hpakang langai mi ( Ndai hpakang mung, Manmaw Sinli ga the Sinpraw hkran de na ni lang ai gaw n law htum gumhrpaw lap 100 manu  a lahta de dan nga ai.
15. Laraw man mi, Tai lahkawn langai
16. Latsun man mi, Tai lahkawn langai
17. Jaw grangjaw dang langai
18. Gumhpraw n-gang langai ni rai nga ai.

Manmaw Sinli ga the Sinpraw hkran de na ni gaw, gumrhpaw n-ga hpe dama wa nnan hpye lang na hku jaw ya nga ma ai. Gumhpraw palang, labu hpakang, laraw the lakan, jawgrang ni gawk, tinang a shayi sha nan hpun lang na hku jaw ya nga ma ai. Sharung shakau rai ni kaga mung dai the maren rai gna ai.

Hkahku ga de rai yang gaw, mayu maga de nna jaw dat ai sharung kungdawn kungra ni yawng, hkau jaw hkau ya karan ai shani kadai wa hpa baw sa bang karum ai; kadai wa hpabaw kungdawn shaw garum ai, re ai ni hpe yu nna, kadai wa hpa baw la ang ai  ngu nna jawm hparan karan shajang nga ma ai.

Hkahku ga de dama ni mahtang sanat hpu bang ma ai raitim, Manmaw Sinli ga the Sinpraw hkran de na ni gaw, mayu ni mahtang dama la wa hpe sanat jahpai let sharung kungdawn jaw nga ma ai. Manmaw Sinli ga the Sinpraw hkran de na ni gaw, dama ni mahtang mayu ni hpe “ Wahkyi mahkrai” ngu nna, sanat zahkun ( Wanru sanat) langai mi jaw ma ai. Hkahku ga de gaw Mali hka, Hkrang hka, Hpungmai hka zawn re ai hka kaba langai ngai rap nna, num wa ai ni hpe sha, “ Wahkyi mahkrai” ngu nna sanat langai mi jaw ma ai. Hkahku ga de rai yang, kungdawn ja hpaga ni hta latsun, laraw re ai ni n lang ma ai. Sharung kungdawn jaw ai lam hta n lang ai gaw, Hkahku ga de dai baw n lang ai majaw n shalawm jaw ai lam rai nga ai.

Lahta de ka da ai ja hpaga ni the sharung kungdawn ni gaw, shawa masha ni yawng hkan mai ai shadawn shadang ni ra inga ai. Lu su nga mai ai the Du Magam  ni gaw dai hta grau nna manu dan ai baw ja hpaga ni hpe lang nga ma ai. Dai hpaga ni mung shagup nna lang nga ma ai. Matsan mayan re ai masha ni gaw ka da ai ja hpaga ni hta pyi naw shagrit let lang shajang nga ma ai.

Lam woi nga ai myitsu du salang ni gaw, tinang a buga ginra ni hta hpu ja hpaga htat ai majaw n la lu, n wa lu, kung dinghku n de lu ai masha kadai nnga hkra mung, mare kahtawng masha ni a nga sat nga sa lam yak hkak ai lam n nga hkra, naw yu lajang nga ma ai. Dai majaw Chyurum Wunpawng sha ni a buga ginra hta kun dinghku n de lu ai masha kadai nnga ai lam hpe mu chye lu nga ai. Dai ni na prat hta chyawm gaw kada lam amyu myu a majaw dinghku n de ai sha nga taw ai ni mung law law rai nga ai.

Source:Wunpawng Htunghking Laika man 211

Thomas