Myen Mung Hta Mak Hkalawng Tukkwi  hte H1N1 Ana Majaw Masha 67 Si Sum

 By:Thomas

Ya aten byin nga ai mak hkalawng , waw makret machyi ai Tukkwi ana hte H1 N1 ana byin ai majaw January praw 1 kaw na July 22 ya shani du hkra rai yang, Myen mung hta masha marai 67 asak si sum mat sai lam Mungchying sha Ginjaw hkamja dap kawn tsun shapraw da ai hte maren chye lu ai.

H1N1 ngu ai yawga ana zinli kap ai ngu ntsen ai masha marai 823 nga ai hta, ana zinli rawng ai machyi masha 348 kaw na, 67 gaw asak si sum mat sai lam, yawga byin ai hta Yangon Ginwang kaw law dik rai nna, Ayeyawaddy, Sagaing, Magwe hte Pago Ginwang, Mon hte Jinghpaw Mung ni kaw mung H1N1 ana zin li a majaw asak sum mat ai ni nga ai lam, ya mung machyi sawng nna si sum ai masha jat na masa nga ai lam chye lu ga ai.

Tara shang tang madun da ai jahpan hte maren, Sam Mung Sinpraw maga hte Hkang mung hta lai nna ngam nga ai Mungdaw Ginwang ni yawng hta H1N1 ana kap ai machyi masha ni nga ai lam, lai wa sai 2017 ninghta H1N1 ana kap ai masha (400) jan nga ai kaw na (30) jan asak si sum mat sai re lam, 2018 ninghta ana kap ai masha (300) jan nga ai raitim si sum ai lam nnga ai, daining 2019 ninghta gaw ndai H1N1 a majaw si sum ai masha law dik re ai lam ,ndai ana zinli gaw Maigan Mungdan shara shagu hkan mung byin nga ai rai nna,Miwa mung hta masha mun jahku jan (90413) byin nna law dik re ai lam, India, Brazil , Australia hte Bangladesh Mungdan ni hta mung masha law law ndai H1N1 byin nga ai lam, Myen mung gaw Mungkan hta numbat 8 H1N1 ana kap ai masha law dik rai nna, asak 15 ning hte 65 ning lapran na masha ni hta law malawng  byin chye ai lam Myanmar Mungdan shiga dap ni tsun shapraw da nga ma ai.

Bai Jinghpaw Mung Myitkyina kaw mung, ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ngu ai hka li ana byin ai dai ning gaw law dik re ai lam,Monyin  Mare maga de mung ဆင္တုတ္ေကြး (Swine Flu) byin ai masha grai law ai lam, Tukkwi machyi ai masha nau law ai majaw, Mare kata hkan na tsi rung tsi gawk ni hta machyi masha Sarawun madun lu na matu aten law law jaw let lat la ra ai hte shara n lu nna mayak manghkang ni byin nga ma ai lam chye lu ga ai.

Ndai Tukkwi ana n byin na matu lata hpe atsawm san seng hkra galoi mung kashin kau ra ai lam, waw waw jahkru ai kumla nga yang, n ta kaw sha nga na matu, jahkru ai shaloi n-gup pat nna jahkru ra ai lam, mai byin yang n-gup magap (mask) shakap da yang kaja ai, dai zawn n-galaw yang, Tukkwi byin ai masha langai jahkru ai kaw na pru ai nsa gaw meter 1 pe 3 kata kaw nga ai kaga masha yawng hpe bai kap bra shangun lu ai lam, hka law law lu nna Vitamin C rawng ai namsi ni sha ya ra ai lam, Tukkwi gaw, ji grawng kawa ai kaw na byin wa ai re majaw, ji grawng nnga hkra makau grup yin jasan jasen ra ai, ji grawng ni chye shangai wa ai hka ing taw ai pung ni,kawk ni hpe ru kau ai lam ni galaw nna yup ai shaloi mung sut gran nna yup ra ai lam chye chyang ai ni tsun ndau da nga ma ai.

Ref:eleven media group,bbc burmese,fb