Madu A Sum N-Ta Hta Galoi Mung Nga Shara Nga Ai

Asia Dan kaba madang Kahtawlik Sasana ting hte seng ai Rapdaw Zuphpawng hpaw hpang Missa Hkungga rai nga ai, Chyoi Pra Ai Wenyi kaw ap nawng ai Missa Hkungga hpe Japan Mungdan Tokyo Saradaw Ginwanghte,Asia Dan Kahtawlik Saradaw ni a Ginjaw Amu Madu rai nga ai Saradaw Kaba, Tarcisio Isao Kikuchi SVD, Sinpraw Timor Mungdan na Deli Saradaw Ginwang A, Cardinal Virgilio Cardinal do Carmo da Silva SDB hte Lao Mungdan Vientiane Mare kaba na Cardinal Louis Cardinal Marie Ling Mangkhanekhouni ni kaw na woi awn let Missa nawng ya lai wa sai rai nga ai.

Saradaw Kaba Kikuchi gaw Africa Dan hta Sasana shang nga ai ten, hkrum lai wa sai mahkrum madup ni hpe karan kachyan ya lai wa ai hta, " Shyinggyim myit hte shinggyim masha a wenyi hpe, jahten ya chye ai, myit kaji lam hte, saw sawn di kabai da hkrum ai mabyim masa lam ni, myit mada lam ni hte, tsawra matsan dum lama lam mabyin masa ni, myithkrum myitra myit ni hte, galaw sa ai, asak hte myit pyaw hpa lam ni jaw ya ai Ghana mungdan na mabyin " ni hpe madung da hkaw tsun lai wa sai mung rai nga ai.

San Seng Ai Missa hta wuhpung ni hpe yu reng matsun ya na ni a sha ku hta tawn da na wan shingnan ni hpe shaman ya let ginchyum dat ai rai nga ai, Bawng ban ai laman hta shachyi da ai ndai wan shanan ni gaw, bawngban ai lam ni hpe myit n'gun lu wa shangun wa nna,rapdaw zuphpawng hkrunlam hpe, jahtoi ya na Karai Kasang a ninghtoi hpe gawng malai tai ya ai lam mung rai nga ai.

Kahtawlik Sasana ting hte seng ai zuphpawng kaba hkringmang rung ninggawn amu madu Wa Saradaw kaba Cardinal Mario Grech a hpawng hpaw mungga hta dat kasa ni hpe "anhte gaw rau sha hkrunlam hkawm ai hpe sharin la nga ai ni rai nga ai" nga nna sadi jaw shadum lai wa sai rai nga ai.

Grau nna Kahtawlik Sasana kata na nsen ni hpe myit maju jung madat na hte, grau nna hkrit kajawng ai nsen hte ga n lu shaga ai ni a nsen ni hpe ahkyak shatai na matu n'gun jaw lai wa sai. Saradaw kaba Cardinal Grech gaw"rau sha hkrunlam hkawm ai Sasana gaw madat ya ai Sasana rai nga ai" ngu ai lam hte Sasana hpung zuphpawng kaba bungli awngdang lam a
sung ai lam gaw Karai Kasang a masha ni hte Karai Kasang a masha ni kaw lawm ai sagu rem ni a sharawng shara shang lawm ai lam hta madung re ai lam mung tsun n-gun jaw da nga ai.

Dai hta n ga, rau hkrunlam hkawm ai (synodality) lam n shut n shai, jaw teng ai hku, galaw ai lam gaw hpung masha ni hte sagu rem ni a shada shing jawng ai lam ni n byin ai sha dai ni hpe galoi mung matut manoi nga shangun nna,shanhte bungli lit magam ni hpe kangka na matu ahkang jaw ai lam sanglang dan ai. Wa Saradaw kaba Cardinal Grech gaw "Sasana kata bawng ban jahkrup ai lam gaw Madu Yesu a kabu gara shiga magam galaw ai lam hta shang lawm ai lam n shut n shai tengman ai lam hpe hkrang shapraw na hte Karai Kasang a masha ni hpe jaw lu sai nga nna kahtap tsun n gun jaw dat nga ai.

Hpang jahtum hku nna Wa Saradaw kaba Cardinal Grech gaw "Madat ya ai lam a ahkyak ai lam hpe ahkyak shatai tsun lai wa sai. Sasana Nawku Hpung hpe lam madun woi awn ya ai Chyoi Pra ai Wenyi Karai Kasang a ga hpe madat ya ai hte rau sha hkrunlam hkawm nga ai nawku hpung gaw madat ya ai nawku hpung rai nga ai ngu ai ga hpe ga langai hku jai lang ai hku n re ai sha tengman ai lam hpe ahkyak shatai hkrang shapraw na hpe madung da tsun lai wa sai. Wa Saradaw kaba Cardinal Grech gaw dak kasa ni a Wenyi hpe lam madun na hte masum ngu na hkying ban (third millennium) Sasana a matu Karai Kasang hpaw ya ai lam rai nga ai rau sha hkrunlam hkawm ai ngu lam hpe hkawm na matu atsam marai rawng na matu bai hkrungrawt ai Madu Yesu a Wenyi ni hpe saw shaga lai wa sai.

Kahtawlik Nawku Hpung ni a zuphpawng kaba hte seng ai, galaw hparan ai wuhpung na Christina Kheng gaw, ya ten du hkra, ndai zuphpawng hkrun lam hte seng nna,shi a ningmu ni hpe mung tsun, gam karan dan lai wa sai.Ndai zuphpawng kaba hta shang lawm ai ni gaw, makau kawn yu taw ai ni n re ai sha, kaja wa nan shang lawm ai ni re ai lam madung tsun da nga ai.

Bai nna, Christina Kheng tsun ai hta, ndai zuphpawng kaba a yaw shada lam gaw, laika pa sha shapraw na matu n re, yaw shada da ai ban dung hpe kaja wa nan tatut gat hkai lu na matu, myit mada da ai lam ni pu tsawm wa na matu, makam masham hpe jat bang ya na matu, myit masin ningma kap ai ni hpe shamai shatsai ya na matu, shada da matut mahkai
mahkri shawn na matu, shawng lam myit mada shara ni hpe galaw lu na matu, machye machyang lam ni hpe shada da gam karan ya hkat let shimlum ai tsawra myit ni hte pawn ba la na hte anhte a lagaw lata ni hpe n'gun tai shangun ai atsam marai ni gin shalat lu hkra, ngu ai lam ni hpe tau nau lajang da ai laika pa (32) hpe mahta nna, aja awa tsun lai wa sai rai nga ai.

Matut nna Christina Kheng tsun ai, laika pa langai sha shaw na matu sha rai jang gaw,ndai zuphpawng hta shang lawm n ra na re, grai nan ahkyak ai zuphpawng kaba re majaw, ndai hta grau ai, shada da hkrum shaga ai lam, bawng ban ai lam, matut mahkai ai lam, jaw ai, shut ai hpe atsawm sha chye ginghka lu ai Asia Dan a kahkin gumdin ai dinghku masha ni tai let, Karai Kasang a kasha ni hku nna, Chyoi pra ai Wenyi hte rau hkawm sa lu na matu mung tsun lai wa sai rai nga ai.

Kahtawlik Nawku Hpung ni a zuphpawng kaba gaw, atsawm sha myit sumru dinglik yu ra ai lam rai nhtawm me, sa du shang lawm sai ni marai hkum shagu hpe mung sawn sumru dinglik yu nna jaw ai hku dawdan lu na matu hte Wenyi hte seng ai lam hpe shachyen ya sai. Ndai shachyen ya ai lam hpe Apostolic Administrator Fr. Anthony James Corcoran, SJ, kawn woi awn ya sai rai nga ai. Wa Jau Anthony kawn zuphpawng kaba hta du sa ai ni yawng hpe Chyoi pra ai Wenyi lam woi ya ai a marang e, prat n'nan de rawt sa wa na matu mung chye na hkawn hkrang hkra tsun dan lai wa sai. Wa Sarabyin Francis a mungga rai nga ai, “ya daini na Mungkan hta Chyum Mungga hkaw tsun ai No.(51) “hta rawng ai, hpa mung Karai Kasang a mungdan hta apu asi mai byin ai, hpa mung Karai Kasang yaw shada lam hpe hkra machyi chye ai hpe sawn sumru mai ai, ngu ai lam ni hpe mahta nna,Wa Jau Anthony kawn daini na zuphpawng hta n'nan hpang hpaw tsun lai wa sai rai nga ai.

Wa jau Clarence Devadas gaw masing masa ninghting nhprang laika lu na matu Asia Dan Kahtawlik Saradaw Ginjaw a Mungbawng Rapdaw hte seng ai amu gun hpung (FABCSynod Task Force ) kawn galaw ai bungli mahkyen lamang hte mahkrun lam hpe madung tawn tang madun mat wa ai. Shi a tang madun ai lam hta masing ninghting nhprang laika gaw dat kasa ni hpe dinglun karan ginhka chye lu na, bawngban jahkrum lu na hte sawn shingdaw galaw lu na matu akyu hpyi ai hte dat kasa ni rau sha hkawm sa lu na matu ka lajang da ai n dut n dang
bawngban lu ai matsing sumhting laika re ai lam hpe madung da tang madun lai wa ai. Wa jau Clarence gaw ndai masing ninghting nhprang laika hta rawng ai Asia masha ni a ninghkap shingle ai lam ni, numja numla hkat ai lam ni, Asia Dan a tengman ai mabyin lam ni hte shai hkat ai lam ni hte Asia masha ni a ning shawng jaw ai lam ni a lapran mu lu ai ning gang lam ni ngu ai shingwang ( 5 ) hpe madi madun da ai rai nga ai.

Wa jau Clarence kaw nna ndai masing masa ninghting nhprang laika gaw dinglun ginhka chye lu ai bungli mahkyen lamang hpe htawng madun dan lu na matu yaw shada nna hpang jahtum lu ai mahtai gaw Asia Dan kata hpung tang ka shaw taw ai yupmang shingran ni,myit mada yaw shada lam ni hte machyi hkrum ai lam ni hpe kaja wa gawng malai tai ya lu na matu yaw shada ai lam re hpe aja awa sung sung li li tang madun tsun lai wa ai.

Dat kasa ni hpe, tinang a akyu hpyi ai a marang e, ga san ( 3 ) hpe bai nhtang sumru yu na matu saw shaga da nga ai, dai ga san ni gaw; ( 1 ). Rapdaw zuphpawng magam bungli masing hta, shanhte ni a mahkrum madup gaw hpa ta? ( 2 ). Ndai Rapdaw Zuphpawng hta, shanhte ni a lit magam ni hpe, gara hku mu mada ai. ( 3 ). Wenyi hte seng ai tsun shaga bawngban lam masa hpe, shanhte ni gara hku mu mada ai kun?  Ngu ai lam ni rai nga ai.

Dai hpang shani shat malu masha hkam la ngut ai hpang, dat kasa ni gaw, yawng jawm hkrum let, shawng daw hta shanhte ni a sawk sagawn mu mada lam ni hpe, bawngban tang madun sa wa ai lam galaw ma ai rai nga ai.

By RVA Kachin Jinghpaw