Radio Veritas Asia Buick St., Fairview Park, Queszon City, Metro Manila. 1106 Philippines | + 632 9390011-15 | +6329390011-15
Laban Shani Na Mungga - Hkristu Hkawhkam Poi, Pranwan Ladaw (34), C, 2022
Hkristu Madu Chyu Sha Anhte Tengman Uphkang Hkawhkam
Hkristu hta tsaw ra ai nu wa hpu nau ni e, ndai laban gaw Hkristu Hkawhkam Poi rai nna Pranwan Ladaw hta (34) ngu na laban rai nga ai.
Chyum laika hta, Madu Yesu hpe amying shingteng amyu myu jaw ma ai: Sau chya hkrum ai wa, Hkristu, Hkye la Madu ngu lachyum nga ai Yesu, Karai Kasang anhte hte rau nga nga ai ngu ai lachyum nga ai Emmanuel, David a Kasha, Masha Kasha, Simsa lam jaw ai Hkawhkam, hpaji kaja jaw ai wa, Yaweh Karai a shangun ma, Sagurem wa, Karai Kasang a sagu kasha, ngu amyu myu shaga ma ai. Kaga amying shingteng ni mung naw ngHkristu Hkawhkam Poi, Pranwan Ladaw (34), C, 2022a nga ai.
Ndai amying shingteng langai hpra gaw shinggyim hkum sa la ai Karai a kasha Yesu Hkristu a lam atsing ayang madi madun da ai rai nga ai.
Anhte Yesu Madu a amying shingteng hpe amyu myu jaw nna shadan shadawng ga ai raitim, Shi a tsawm htap ai, hpaji byen-ya, hpung dagu, tsaw ra matsan dum lama myit ni hpe hpring tsup hkum tsup ai hku shadan shadawng lu na n rai ga ai.
Nawku hpung a nawku daw jau shaning hpang jahtum laban hta galaw ai “Hkristu Hkawhkam Poi” hpe galaw ai yaw shada ai gaw Anhte a nawku daw jau ai lam dai Hkristu Hkawhkam hpe myit dum na matu rai nga ai.
Shi gaw lamu kasa, shinggyim masha hte nga yawng nga pra a Hkawhkam rai nga ai.
Ndai poi gaw 1925 shaning, Wa Sarabyin Pius X a lakhtak hta shagrin da nna galaw hpang ai poi rai nga ai.
Ndai poi hta myit sumru la ra ai lam ni
Hkristu gaw shinggyim masha shagu hte nga yawng nga pra hpe up hkang ai wa re. Nga yawng nga pra hpe hpan da ai hte Shi a asai hte mung hkye hkrang la ai.
Shinggyim masha gaw Hkristu hpe daw jau ai rai yang she, tengman shang lawt ai lam hpe lu la na. Shi hpe madat mara na ningdang ai wa gaw n hkru ai nat Satan up hkang ai npu kaw mara a mayam prat de du mat na.
Ndai poi a majaw anhte akyu lu ai lam ni
Anhte daw jau ai Madu gaw mauhpa mungsung lam rai nna, shi hpe grau sadi dung let daw jau lu wa ai.
Nawku daw jau ai lam, grau nna gaw Missa Hkungga nawng jau ai lam hte laban nawku daw jau ai lam hpe grau chye na hkra garum ya ai. Hkawhkam hte Hkingjawng kaba rai nga ai Hkristu hte rau, Hkristu a marang e, Kawa Karai Kasang hpe daw jau ra ga ai.
Hkritu Hkawhkam Hpe Hkrang Kumla Madun Ai David Hkawhkam
Karai Kang ga sadi tawn da ai lamu ga ginra de du wa ai shaloi, Israel myusha ni hkawhkam kata rai nga ai. Mawshe si wa mahka e gaw Joshua hpe ningbaw tang da lai wa ai rai nga ai.
Ga Shaka Dingsa prat shawng daw hta gaw Israel myusha ni hta Tara agyi ni ngu shaga shamying ai ni gaw myusha bawsang a ningbaw ningla ni hku up hkang lai wa ma ai.
Hpang jahtum ningbaw Samuel gaw laklai ai wa rai nga ai. Shi gaw tara agyi mung rai, Karai Kasang a Myihtoi mung rai nga ai. Asak kung wa ai ten hta Israel myusha ni, kaga mungdan ni zawn hkawhkam langai hpyi shawn wa ma ai (1Hk.Hk Labau 8:5).
Samuel gaw dai hpyi sawn ai hpe n hkap la lai wa ai. Hpa majaw nga yang Israel myu ni a teng man ningbaw rai nga ai Yaweh Karai Kasang hpe shingdu yin kau ai tai ai majaw rai nga ai.
Rai ti mung, Yaweh Karai Kasang gaw, Israel myusha ni hpyi shawn ai hte maren hkan shatup ya na matu matsun lai wa ai (1Hk.Hk Labau 9:22; 10:21-24).
Samuel tang da ya ai Sawlu hkawhkam gaw Yaweh Karai Kasang a matsun ga n hkan shatup ai, n madat mat ai, Shi hpe kabai kau ai.
Karai Kasang gaw Samuel hpe shangun dat nna, Jese a kasha langai hpe tam sagawn la nna Sawlu Hkawhkam a tingyang/hkinghtawng dagu na matu, sau chya shangun ai. David rai nga ai. Shi gaw shaning galu hkawhkam hku uphkang lai wa ai.
Shawng daw hta Sawlu Hkawhkam a hpyen ma langai hku nna magam gun let shi hpe madat mara lai wa ai. Sawlu gaw shi hpe manawn masham nna lagyim shamyit kau na lang hte lang shakut lai wa ai.
Sawlu hkawhkam si wa ai shaloi, Israel myusha ni, David hpe, Israel myu lakung 12 hta na lakung lahkawng (2) a hkawhkam hku nna, dingda Palestine, Hebron hta hkawhkam aya tang ya ma ai (2Hk.Hk Labau 2:4).
Ngam nga ai Israel myu lakung (10) mung, ndai laban na lu ai chyum daw langai hte maren, David hkawhkam up hkang ai npu de shang wa ma ai (1Hk.Hk labau 5:13).
David hkawhkam gaw Yerusalem hpe awng dang la nna, shi up hkang ai mungdan a daju mare kaba shatai la ai. Shi mung dai kaw htawt nga lai wa ai (1Hk.Hk labau 5:6-10).
David gaw makam masham lam hta shakut ai wa re ai majaw, Israel myusha ni hte rau hkawm sa hkawm wa shara shagu ni hta ga shaka sumpu sutdek hpe tawn da na matu htingnu ni hpe gaw gap na myit grai sharawng lai wa ai.
Rai ti mung, Karai Kasang gaw, David n re, shi a kasha Solomon mahtang htingnu ni hpe gaw gap u ga, ngu Myihtoi Natan hku nna shana da ai.
David hpe mung “Na a man kaw Ngai hkum nan hkawhkam aya dawm la kau ai Sawlu kaw nna ahkaw ahkang hpe dawm la kau ya ai zawn, na kasha kaw na dawm la kau na we ai n rai. Na a amyu ni hte na mungdan gaw Nye a man hta galoi mung gring nga na ra ai” (2Hk.Hk Labau 7:12-16).
Karai Kasang ga tawn da ai ndai ga sadi gaw, David up hkang taw nga ai mungkan ga na mungdan hpe n tsun mayu ai.
Kaja wa nan, shaning mali tsa (400) ning na ai shaloi, Babylon masha ni David up hkang ai mungdan hpe sa du jahten kau ai rai nga ai. Dai hpang she kalang bai gaw gap lai wa ai rai nga ai.
Karai Kasang tawn da ai ga sadi gaw Messiah a mungdan hpe tsun ai rai nga ai. Dai ga sadi gaw shaning hkying mi na ai hpang she, Maria hpe lamu kasa ga shana aten hta hpang wa sai.
“Yu u, nang na-um na-sin rai wa nna, shadang sha shangai na rin dai; Tsaw htum ai wa a kasha ngu, shi hkam la lu na ru ai; Karai Kasang gaw shi a kawa David a tingnyang shi hpe jaw na wu ai. Shi gaw Yaku a aru arat ni a ntsa e htani htana a up nga na ra ai” (Lk 1:31,32, 33).
Karai Kasang a ga sadi gaw, hkum shan sai hte re ai David a aru arat Yesu hta hpring tsup wa ai. Madu gaw Karai Kasang a htum ngu n nga ai mungdan hpe gaw gap da sai rai nga ai.
“Ngai gaw Madu a nra, Madu a ashan rai nngai” (1Hk.Hk Labau 5:1). Lachyum gaw “nang gaw ngai zawn sha shinggyim masha rai nna ngai a kun dinghku masha tai nga ndai,” ngu ai rai nga ai.
Hkristu gaw myu baw sang langai a Karai Kasang sha n re ai. Israel myu baw shang lakung 12 a Karai Kasang hte mungkan masha yawng a Karai Kasang mung rai nga ai.
Hkristu Madu hpe ninggawn tawa yawng a hkawhkam ngu ai lachyum gaw, ndai laban na San Pawlu Kolose hpung masha ni hpang de shagun dat ai laika hta hkrum tsup hkra rawng nga ai
Yesu Madu gaw nga yang nga pra a Hkawhkam rai nga ai. “Hpa majaw nga yang, sumsing lamu hte ginding aga hta n-gun atsam rawng ai wenyi minla ni, madu ni up hkang ai ni, ahkang aya lu ai hte hpawn myi hte mu lu ai, n mu lu ai hte hpe rai ti mung, dai Kasha wa a marang e hpan tawn da nu ai. Karai Kasang gaw, arai yawng mayawng hpe shi a jaw e mung, shi a matu mara a matu mung hpan tawn da nu ai,” Kol 1:16).
“Karai Kasang gaw dai Mungga hku nna arai yawng mayawng hpe hpan da nu ai. Hpan da ai arai yawng mayawng hta dai Mungga n lawm ai tai wa ai gaw langai mi mung n nga ai,” (Yh 1:3).
“Shi gaw yawng mayawng a shawng e nga nga nna, nga manga hte gaw shi a jaw e shi a shara hte shara grin nga lu ma ai,” (Kol 1:17).
Hkristu gaw anhte yawng hpe hkye hkrang la ai majaw anhte a yawng a hkawhkam rai nga ai.
“Karai Kasang shi a Kasha hpe mungkan ga de shangun dat ai gaw, mungkan masha ni hpe tara dara na matu n rai, shi a marang e hkye hkrang la ai hkrum na she, shangun dat wu ai” (Yh 3:17).
“Shi gaw anhte hpe n hkru n kaja ai nsin a n-gun atsam kata kaw na hkye mawai la nna shi a tsaw ra ai Kasha a mungdan hta shalawn mi ai. Dai Kasha a asai hte htingrai htingrat ya ai a marang e anhte hpe shalawt dat mi ai; dai gaw anhte a yubak mara ni hpe raw dat ya ai lam nan rai nga ai” (Kol 1:13-14).
“Karai Kasang gaw ninggawn tawa nga yawng nga pra ting shi hte mahku mara bai rai wa u ga, myit daw dan da nu ai. Karai Kasang gaw wudang ntsa e ap nawng si hkam ai Kasha a asai hte mahku mara simsa lam galaw nhtawm, sumsing lamu hte ginding aga e nga ai yawng mayawng hte hpe shi hpang de woi la wu ai,” (Kol 1:20).
Dinghta mungkan asak gaw hka hpawk hka shi zawn Madu kaw na lwi hkrat wa ai. Asak jaw bang da ya ai sha n re, shani shagu sak hkrung lu shangun nga ai.
Wenyi asak mung rai nga ai. Kashin kamun hkam ai shaloi Hkristu gaw Wenyi asak jaw bang ya ai zawn, matut manoi rai nna mung jaw bang ya nga ding yang rai nga ai.
Hkawhkam Yesu Madu a Hkrang Kumla
Yesu Madu wudang ntsa jan noi da hkrum ai shaloi, Yuda ningbaw ni, shi hpe “Messaiah” “Karai Kasang Lata la hkrum ai wa e,” ngu ma ai.
Raitim, shanhte a myit hta asawng asang mayu ai myit tsun ai she rai ma ai. lai hkyang, sat lawat hte mung aga hte mung asawng asang di ma ai she rai nga ai.
Hpyenla ni gaw, Pilattu hkawhkam, wudang ntsa kaw shakap da ai laika “Yuda ni a hkawhkam” nga ai laika ga si hpe hti nna asawng asang di ma ai.
Damya lahkawng mung Yesu Madu a pai hkra langai hpra jan noi da hkrum ma ai.
Yesu Madu a kanu Maria hte sape ni gaw myit yawn let tsan tsan kaw na mada yu nga ma ai.
Wudang ntsa hta Yesu Madu gaw, Hkawhkam wa zawn, kumhpa ni hpe shawang myit kaba hte garan jaw nga ai. Mara dat hkyamsa hpe garan ya nga ai.
“Yesu gaw, Wa e, shanhte a mara hpe dat kau ya mu, shanhte galaw ai lam hpe shanthe n chye nga ma ai, nga ai” (Lk 23:34).
Shi makau kaw jan noi da hkrum ai damya langai a hpyi shawn ai sumsing mungdan hta ningngai nga lu na chyeju jaw ya ai.
“Dai ni jang, ngai hte rau Hparadisu e nga lu na ndai” (Lk 23: 43).
Kadai hkawhkam gaw, Yesu Madu wudang ntsa jan noi da hkrum ai shaloi ram myit galu kaba ai rai? Hkawhkam hkinghtawng dagraw ai shaloi pyi wudang ntsa na Yesu ram myit galu kaba ai n rai ma ai.
Wudang ntsa na Yesu gaw mungkan masha ni hpe hkye hkrang la ai Hkawhkam rai nga ai.
Anhte gaw Yesu Madu shawang tsawra myit hte ladawn ya ai mara dat hkyamsa hte hkye hkrang la lam hpe hkam la lu ra ai
Karai Kasang gaw shinggyim masha ni hpe shang lawt ai ahkaw ahkang jaw da ai. Kaja ai hpe lata na i, n kaja ai hpe lata na i, anhte shinggyim masha ni hta shang lawt ai ahkaw ahkang jaw da ai.
Shadut shagyen nna langai ngai hpe lata shangun ai hku mung n galaw ai. Madu Yesu gaw tsaw ra myit hte up hkang nga ai.
Yesu Madu a makau kaw jan noi hkrum ai damya lahkawng hta na langai mi gaw, n kaja ai hpe lata ai; langai mi gaw kaja ai hpe lata ai. Shan a shang lawt ai myit hte lata ai rai ma ai.
N kaja ai hpe lata ai wa gaw, Yesu hpe asawng asang di ai. Kaja ai wa gaw shi a shut hpyi ai amu a majaw jeyang hkrum ai hpe hkam la ai. Yesu gaw hpa mara mung n nga ai kaw jeyang hkrum ai wa rai nga ai hpe sakse hkam ai. Yesu Madu hpe madi shadaw ai, n-gun jaw ai rai nga ai.
“Ndai wa gaw n kaja ai lam hpa mung n galaw shut lai wa ai” (Lk 23:41).
Dai zawn sakse hkam ngut jang, “Na a mungdan hta ningngai nga ai shaloi ngai hpe myit dum la e law” ngu hpyi shawn da mu ai (Lk 23:42).
Yesu Madu mung, shi hpe “dai ni jang Hparadisu hta ngai hte rau rai nga wu ai” (Lk 23:43).
Akyu hpyi saga
Wa Karai Kasang e, Nang Madu up hkang ai npu e kangka hkawm sa let Nang Madu hpe daw jau lu ai atsam jaw ya rit. Anhte a Madu Hkristu a marang e hpyi nem nga ga ai. Amen.
Hkristu hta tsaw ra hkung ga ai kanu kawa tarahkaw sara/num ni hte nu wa hpu nau ni e, ndai laban gaw Hkristu Hkawhkam Poi rai nna Pranwan Ladaw hta (34) ngu na laban rai nga ai.
Hti ang ai Ja Chyum Mungga ni gaw
Chyum Mungga Daw (1) – 2Hk.Hk Labau 5:1-3
Chyum Mungga Daw (2) – Kol 1:11-20
Kabu Gara Shiga – Lk 22: 35-43
Ndai Ja Chyum Mungga ni hpe hti nna, hpawtni na nawku dawjau lamang ni hpe woi awn nga ga.
Add new comment