UN Masat Ai World AIDS Nhtoi: December 1 History

Shaning Shagu, December 1 ya shani gaw, “World AIDS Nhtoi” rai nga ai. Mungkan shara shaga hta HIV/AIDS ana zingli hkrum sha nga ai ni hpe garum shingtau pawn ba la ai magam hpe galaw nga ai.

Mungdan madang World AIDS nhtoi masat dingsat hpe galaw ai a yaw shada ai gaw aten na machyi hkrum nga ai ni hpe yu lakawn shalan shabran n-gun jaw na hte tsi mawan lam ni hte myit hpe tsi tsi ya na ladat ni hpe Mungdan Asuya hte mung shawa ni rau galaw gun hpai sa wa lu na matu rai nga ai. Shinggyim masha ni a hkam ja lam nga wa na matu rai nga ai.

Hkam ja lam gaw shinggyim ahkaw ahkang hte mung seng nga ai, ngu UN Secretary-General António Guterres tsun da ai. Hkam ja lam gaw grai ahkyak ai rai nna mungkan ting hte seng nga ai. Ndai World AIDS nhtoi hta Chyam bra ana Covid 19 tsin-yam hte AIDS ana tsin-yam kaw nna lawt lu na lam tam sa wa na myit hprang nga ga, anhte mungkan gaw ginlung kahkyin gumding myit jasat hte lit magam ni hpe garan kachyan rau shang lawm ap nawng ai ladat hte hkam jan lu na rai nga ai, ngu mung UN Secretary-General Antonio Guterres matut tsun shadum da nga ai.

Sawk sagawn da ai hte maren, masha sen (38) gaw HIV ana kap taw nga ai; sen (25.4) gaw tsi tsi lajang nga masai; sen (1.7) gaw HIV ana kap ai masha ningnan ni rai ma ai; lai wa sai shaning hta 690,000 gaw AIDS ana hte si mat sai lam chye lu ai.

HIV ana hte Covid 19 chyam bra ana gaw masha langai mi kaw naw kap taw nga yang, kadai a matu mung shimlum lam n nga ai. HIV ana tsin-yam hte Covid 19 tsin-yam kaw na lawt lu na matu gaw kadai hpe mung shingdu n mai gayin da ai.

UNAIDS kaw nna ndau shana saw shaga ai hta, chyam bra ana hpe ninghkap gasat ai hta mungkan madang hku arang law law bang ra ai raitim, HIV ana hkoi mat na matu mung pandung tawn shakut nga ra ai, ngu shadum sadi jaw da nga ai.

Ndai zawn pandung tawn da nna mungkan madang shakut sa wa ai rai yang, AIDS gaw 2030 shaning aten hta hkoi tsai mat na re, ngu myit mada lam hpe mung tsun shana da nga ai.

By Fr. Patrick Gawmaw Hkawng Yae

https://www.rvasia.org/history/un-world-aids-day-december-1