Makam Dinghku Nsam Hte Hpan Da Hkrum Ai Shinggyim Masha Ni

Pran Wan Ladaw Laban 23, 2020 / Photo: Thomas

Hkristu hta tsaw ra ai nu wa hpu nau ni e, ndai laban gaw pranwan ladaw hta (23) ngu na laban rai nga ai. Shingyim masha hpe hpan ai gaw shingtai nga na matu nre ai.

Hpanda ai shaloi makam dinghtu nsam hte hpan da ai. Makam dinghtu zawn hkawm hkam sha nna rawt galu kaba wa na matu rai nga ai. Kabu pyaw ai, yawn hkyen ai, mai kaja ai lam ni hpe dinghku masha ni yawng hkam sha lu na matu rai nga ai. Nta masha langai ngai ja hkrit shama katut jang ngam ai nta masha ni garum shingtau la ra ai. Tinang hta atsam nga ai daram garum la ra ai. Kun dinghku nta masha ni gaw langai ra kadawn ai hpe langai garum la na lit nga ai.

Dinghku nta masha ni garan ginhka nna nga na matu nre ai. Mare ni hta yu dat yang amyu bung, mayu da ma daw ai ni gaw kun dinghku nta kaba langai zawn rai nga ai. Dai majaw kahpu kanau daw, mayu da ma daw ai ni gaw shada garum shingtau hkat ma ai; lit nga ai zawn mung hkam sha ma ai.

Amyu ru sai bung ai ni htung hking mung bung ma ai. Amyu ru sai, htung hking bung ai ni hte arau nga nga ai ten hta shada chyeju dum ga tsun na malap chye ga ai. Amyu ru sai, htung hking n bung ai shara de du mat ai shaloi she tinang a amyu ru sai, htung hking a manu dan ai lam hpe chye na wa chye nga ai; marit wa chye ai. Mare, dum nta hte tsan gang ai shara de du jang she mare, buga, dum nta hpe marit wa chye ga ai. Dum nta hte tsan ai shara kaw nga ai ten, nta masha langai ngai hte hkrum ai shaloi, tinang dum nta de bai du wa ai zawn nga hkam sha chye ga ai.

Dai ni na prat hta amyu ru sai n bung ai ni rau gahkyin dumdin let nga pra na matu yak hkak lam law law nga nga ai. Tinang a amyu ru sai hta lawm taw ai majaw kabu pyaw ga ai rai tim, laga amyu ru sai ni lapran nga lawm na matu gaw tsawm ra naw yak ai rai nga ai.Karai Kasang gaw shingyim masha hpe kun dinghku kata hta hkye hkrang la na myit ra nga ai.

Karai Kasang gaw shingyim masha ni a mara majaw, Shi hte hka mat ai ten kaw na nan, Shi kaw bai shaga la na matu myit daw dan da sai re. Dai gaw shawng de tsun da sai hte maren Karai Kasang Shi hkum nan hpan da ai masa hte maren sha bai hkye la na matu kun dinghku kawn myusha ni hpe hkye la na myit yaw shada ai lam rai nga ai.

Karai Kasang gaw Mungkan ga hpe Israel myusha ni hku hkye la na matu hkyen la jang wa ai. Dai majaw Abraham hpe lata shaga la nna, Israel myusha ni a ningbaw shatai ai. Mungkan masha ni hpe hkye la na matu Shi lata san da ai Abraham amyu kaw na shangai wa na Messiah a a matu tau nau hkyen lajang da ai rai nga ai.

Karai Kasang gaw shingyim masha ni hpe hkye la na matu Nawku Hpung hpe gaw de da ai. Israel myusha ni Karai Kasang yaw sin da ai lam hpe hkan shatup na matu hprai ma ai majaw masha shagu hpe hkye la na matu Karai Kasang gaw myusha ningnan hpe lata la ai. Dai myusha ningnan gaw Israel myu lakung 12 sha lawm ai myu sha nrai sai. Mungkan ting hta nga ai myusha ni yawng kun ding hku masha zawn gahkring gumding nga lu ai langai sha hta hpawng de ai myusha ningnan rai nga ai.

Yesu Madu Nawku Hpung ngu shamying ai kun dinghku nta masha ningnan hpe woi awn na matu, Israel myusha lakung 12 hpe hkrang shala ai kasa 12 hpe lata san da ai. Sumsing mungdan de n lung shi ten, kasa ni hpe mungkan shara shagu de hkawm sa nna kabu kara shiga hkaw tsun, kashin kamun hkam ya na matu hkang da ai, (Mt 10:2, 28-29). Nawku Hpung gaw Israel myusha ningnan rai nga ai. Hkristu gaw Mawshe zawn Karai Kasang ga shadi tawn da ai sumsing mungdan de lam madun woi awn ningshawng ya nga ai. Nawku Hpung hta daini, Wa Sarabyin hte rau Saradaw ni, Jau ni, bai tara hkaw sara/num ni shang lawm garum nga ma ai.

Hkristan kun dinghku masha ni gaw masha shagu a wenyi lam hpe madung da manu shadan ai. Hkristan sak prat hta hkawm sa ai gaw laga masha ni hpe garum shingtau ai lam rai nga ai. Wenyi lam hta hkam ja lam n nga jang, shing nrai, si taw jang, yawng a matu hkrit tsang hpa dingbai dingna tai nga ai.

Mt 18 hta ka da ai gaw prat shagu na Hkristan ni a matu Yesu Madu jaw ya da ai manu dan sharing shaga lam rai nga ai. Dai ni na Kabu Gara Shiga gaw anhte a makam dinghku Nawku Hpung kata, mara kaba galaw shut nna, tinang a makam hta n hkawm sa ai a majaw shoihpa hkrit tsang shara hte hkrum katut yang galaw shatup sa wa ra ai ladat hpe sharing shaga da ai.

Anhte marai hkum shagu gaw Hkristan Hpung masha yawng a akyu ara matu lit nga ai. Ndai lit magam hpe ngai kade lang hprai kau sai kun? Anhte hprai chye ai lit magam hta na langai rai nga ai.

Ndai laban na Chyum daw langai hta, tara maigan mungdan de du mat ai Israel myusha ni a wenyi lam hta hkrum katut na hkrit tsang hpa dingbai dingna lam hpe tau nau shadum, lam woi, yu reng ya na matu Yaweh Karai Kasang Ezekiel hpe lata san da ai hpe mu lu ga ai.

Moi shawng de gaw shana ten mare sin ai wa shani mung shana mung aten tup sin maja nga ra ai da. Dai zawn mare sin ang ai hpyen amyu myu hte hkrit tsang hpa jaw na mabyin ni du wa ai shaloi shadi jaw bau dum ai lam n nga ai rai yang  gumle gumlau wa ngu masat nna si ari dam jaw ma ai da.

Kun dinghku dum nta masha langai ngai machyi kaba hkrum jang nta masha yawng shi a matu myit tsang nna, hkam ja wa na matu ra mara yu lakawn na aten tup maja nga ma ai. Anhte Hkristan masha ni mung dai hta grau galaw gring ga ai. Hpa majaw nga yang Hkristan masha ni gaw Madu Yesu a hkum langai sha hta kun dinghku masha tai nga ga ai majaw rai nga ai. Ana kap machyi ai kun dinghku masha langai gaw nta masha yawng a matu hkrit tsang shara tai nna nta masha yawng hpe pyi si wa shangun chye nga ai. Mara gaw kap chye ai ana kaba langai rai nna, loi loi hte sha chyambra wa chye nga ai. Dai majaw a lawan tsi tsi la ra ai.

Shut hpyi ai hpu nau wa hpe sharai ya ai hta laga yaw shada lam hpe n tawn da ai sha, tsawra myit hpe madung da let tsawra myit hte sha yu lakawn tsi tsi la ra ai.

Shawng na lahkam gaw shi a mara hpe sim ai hku laksan shadum sharing ya ra ai ngu hpaji jaw da ai. Shi a arawng, shingyim manu sari, shi a myit hte mying hpe hkra machyi lam n nga u ga ahkyak la sadi ra ai. Rai jang she, shading sharai hkam la ai wa gaw anhte ni hta kaga yaw shada lam n nga ai sha, tsawra myit hte sadi jaw ai hpe hkap la na rai nga ai.

Shawng lang na lahkam n awng dang jang, shi hpe na shang ai hku, shadum jahprang, shading sharai ya lu na masha hpe bai garum hpyi ra ga ai.

Ndai lahkam lahkawng ngu na hta mung n awng dang jang she, Nawku Hpung kanu kawa ni hpe tang madun ra ai. Nawku hpung kawn shading sharai ya ai hpe n hkap la ai rai jang, Nawku Hpung gaw shi hpe kaga masha ni hte jahka da lu ai ahkaw ahkang nga ai. Dai zawn hpang jahtum na ladat hte galaw ai gaw shi hpe kau da na matu n re ai; akyu hpyi ya ra ai. Dai wa myit malai lu nna, Nawku Hpung dum nta masha ni hpang de bai kayin wa na matu galoi mung shakut ra ga ai.

Anhte Hkristan Nawku Hpung hta dai zawn mang hkang pru wa jang anhte jai lang ai ladat gaw Yesu Madu hpaji jaw ai ladat hte kade daram shai mat ai hpe mu lu nga ai. Anhte gaw shi a mara hpe shadan shadawng je yang na she madung myit chye ga ai. Matai htang myit anhte ndum ai, dai anhte lang ai ladat hta lawm taw nga ai. Ndai laban na chyum mungga hte maren Nawku Hpung hta dai zawn re ai mang hkang hte hkrum katut wa jang sharing shaga ya ai hte maren hkan nang sa na ra ga ai.

Hkristan hpu nau ni hpe anhte jaw ya ai dai tsawra myit gaw htum ngu nga na n re. San Pawlu hpung kawan lam n galaw shi yang, Roma kaw na hpung masha ni hpang de shagun laika shawng ka dat ai. Dai Hkristan masha ni gaw shawng de hpara sumla naw ai tara maigan masha ni rai ma ai. San Pawlu hpe chye ai masha gaw grai naw shau ma ai. San Pawlu a shagun laika shagu myu sha kaji ni gaw Hkristu Madu hta Karai Kasang lajang da ai kaba dik ai tsawra matsan dum lam hpe chye mu ga matu hte Karai Kasang hpe nyet kau ai Yuda masha ni a malai shara la nna Karai Kasang a matsan dum lama ai tsawra myit hpe chye na hkap la na matu lawm nga ai.

San Pawlu gaw Roma kaw na Hkristan tai wa ai ni hpe mara hta na kashin kamun jaw nna, Wenyi hpe jaw bang yan ai let Karai Kasang a kashu kasha ni shatai da ai. Bai, Sumsing mungdan lam hpe madun dan ya ai. Ndai lam ni hpe sung sung sumru ai wa gaw Hkristu hta kap ai hka hpe mu chye lu na re.

  • Hkristu a matsan dum lama ai tsawra myit hpe hka bai wa ya lu ai mahkrun lam nga ai kun ngu Roma kaw nga ai Hkristan Hpung masha ni hpe San Pawlu san da nga ai.
  • San Pawlu hkum nan dai ga san mahtai rai nga ai mahkrun lam langai hpe tsun dan wa ai. Dai mahkrun lam gaw tinang hte ni htep ai wa, grau nna, Hkristan kun dinghku masha ni hpe tsawra myit tawn na lam rai nga ai.
  • Karai Kasang hpe wa ra ai hka gaw tinang hte ni hte ai ni a tsawra myit hka rai nga ai. anhte jaw ai tsawra myit gaw Karai Kasang jaw ya ai tsawra myit hte shadawn n lu nga ai. Hka wa ngut ai ngu mung nnga ai.
  • Karai Kasang a tsawra myit hte n shadawn ging ai. Anhte a tsaw ra myit jan mat ai ngu galoi nnga ai. Rome 13:10 hta, “Tsaw ra ai gaw htingbu wa hpe n hkru n hkra galaw yu ai n rai” ngu San Pawlu tsun da ai.

Htingbu wa hpe tinang hkum hte maren tsaw ra ai hte maren tsaw ra na hta laga hpyi shawn ai lam Karai Kasang n galaw da ai. Dai gaw Karai Kasang a tara rai nga ai, (Yawhan 13:34). Tsawra myit n lawm yang, akyu hpyi ai lam, wan gam ai lam hte alu atan galaw ai lam ni zawn re ai mai kaja lam galaw ai gaw kaman li la sha tai mat na, (1Cor 13:1-3).

San Pawlu gaw ta tut galaw ai masha rai nga ai hte maren, hpu nau wa hpe tsaw ra ai a lachyum hpe sang sang lang lang tsun dan da ai. Tinang hpe dingbai dingna jaw hkra machyi shangun ai ni hpe mara dat ya na lam, matsan mayan ni hte hku hkau lam, kabu pyaw ai ni hte rau kabu pyaw na lam, hkrap ngu hkrap ngoi ai ni hte rau hkru ngu hkrap ngoi na lam, masha yawng mayawng hte mahkri shawn htuk manu ai hku nga sa na lam, n hkru n kaja ai hku matai htang ai lam ni hpe koi yan nna, mai kaja ai hku bai kanawn mazum na lam zawn re ai ni hpe tsun da ai, (Rom 13:14-21)

Hkristan Hpung masha ni wenyi machyi ai hpe tsi shamai lu ai tsi kaba myu hpan lahkawng gaw “mara dat ya ai lam” hte “akyu hpyi ai lam” rai nga ai.

Mara dat na lam hte seng nna Mt 16:19 hta, Yesu Madu Petru hpe jaw da sai rai nga ai. Ya galang bai Mt 18:18 hta, Madu tsun ai, “Ngai nanhte hpe teng teng tsun made ga, dinghta ga hta nanhte gyit da mada gaw, sumsing lamu hta mung, gyit da ai hkrum na mara ai; dinghta ga hta nanhte raw maraw gaw, sunsing lamu hta mung, raw dat ai hkrum na ma ra ai.”

Yesu Madu bai hkrung rawt ai hpang kasa ni hpe shadan dan ai ten mung dai ahkaw ahkang hte seng nna, bai shangang shakang ya ai. Yawhan 20:22-23 hta, “Chyoi Pra ai Wenyi hpe hkap la mu; gade a yubak mara hpe rai ti mung, nanhte shagun da myit yang gaw, mara nga na ra ai; gade a yubak mara hpe rai ti mung, nanhte shagun da myit yang gaw, mara nga na ra ai, ngu nna shanhte hpe tsun wu ai.”

Lahkawng ngu na tsi kaba gaw akyu hpyi ai lam rai nga ai.

Akyu hpyi ai a hpung dagu lam tsun shagu, Hkristu a ndat ga hpe hkap la na matu anhte ni lanyan taw chye ga ai. Madu hkang da ai lam mau hpa re majaw anhte ni hpe hkang da shagu hkap la na matu yak chye nga ai.

Ndai laban na Kabu Gara Shiga hta sang lang da lam anhte hpe shadut ya ai ga langai nga nga ai. Dai gaw, nawku daw jau na matu du hpawng nga ai Hkristan Hpung masha ni a akyu hpyi ai hpung dagu lam rai nga ai.

Anhte ni masha nlaw ai majaw hpyi shawn ai lam galaw na gang dun gang jan bying chye ga ai. Dai hku byin n ra ai. “Nanhte hta na lahkawng masum hpawng de nna myit mang langai hte sha akyu hpyi mu, shaloi lu na ra ai, ngu Yesu Madu ga sadi jaw da ai, Mt 18:19. Akyu hpyi ai shaloi dum hprang ra ai lam langai Madu Yesu anhte hpe hpyi sawn da ai. “Myit mang langai hte sha” hpyi mu ngu ai rai nga ai. Anhte ni garan ginhka nga yang akyu kade hpyi tim, kaman sha tai na hpe dum ra ga ai.

 

Myit mang langai hte sha akyu hpyi saga

Wa Karai e, Shiga madat ni myit hpawng let akyu hpyi nga ga ai. Shiga madat ni a myit kraw kata kaw na hpyi la ai akyu hpyi nsen hpe hkap madat shaman ya rit. Hkum hkrang rau hpawng de nlu ga ai rai tim myit hpawng nga ga ai. Hkum hkrang n ni htep lu ga ai rai tim myit gaw ni htep nga ga ai. Nang Madu hkang da ai hte maren ni htep ai ni hpe tsaw ra lu na masin salum anhte hta bang ya rit. Anhte a Madu Hkrsitu a marang e, hpyi nem nga ga ai. Amen.

 

Hkristu hta tsaw ra ai kanu kawa tara hkaw sara/num ni hte nu wa hpu nau ni e, ndai laban gaw pranwan ladaw hta (23) ngu na laban rai nga ai.

Hti ang ai Ja Chyum Mungga ni gaw

Chyum Mungga Daw (1) Eza 33:7-9

Chyum Mungga Daw (2) Rom 13:8-10

Kabu Gara Shiga Mt 18:15-20

Ndai Ja Chyum Mungga ni hpe hti nna, hpawtni na nawku dawjau lamang ni hpe woi awn nga ga.

 

Add new comment

6 + 2 =