Laban Mungga : Lu Sha Gam Ladaw (1), C, 2022,

 Lu Sha Gam Ladaw (1), C, 2022,

   Hkristu hta tsaw ra ai nu wa hpu nau ni e, ndai laban gaw Lu Sha Gam Ladaw hta (1) ngu na laban rai nga ai.

Lai wa sai bat masum ya shani anhte Kahtawlik Nawku Hpung a lusha gam ladaw hpe hpang saga ai. “Nang Ga Yun Bai Tai Na Ring Dai Hpe Myit Dum Nga Mu” ngu tsun let Jau gaw hpung masha kaji kaba yawng hpe kahtan hta wan wu chya ya let shadum ai rai nga ai. Dai wan wu gaw lai wa sai shaning kungla shaman poi hta shaman da ai kungla ni hpe wan nat nna lu ai rai nga ai. Dai wan wu hpe shaman la nna kahtan hta chya ya ai rai nga ai.

Ndai Lusha Gam Ladaw gaw Chyoi Pra ai laban bat magam rai nga ai chyoi pra mali, manga, kru, masum ya, Ester Tridium” de hkawm sa nga ai ngu tsun mai ai.

Paska poi gaw anhte a makam masham a ahkyak dik rai nga ai Yesu Madu a nni nkri hkam, si hkam ai lam hte bai hkrung rawt ai lam hpe bai myit dum ai rai nga ai.

Shawng na Hkristan ni gaw Lusha Gam Ladaw hpe yaw shada lam lahkawng hte galaw hpang wa ma ai. (1) Kashin Kamun n hkam la shi ai ni a matu hkyen shajing na matu, (2) Kashin Kamun hkam la sai ni, dai kashin kamun ga shaka hpe bai myit dum na matu, mara hta na myit malai nna Karai Kasang hpang de bai yin wa na matu rai nga ai.

Ndai yaw shada lam gaw daini na anhte a prat hta mung matut manoi ahkyak ai yaw shada lam rai nga ai. “Mara hta si nna, asak ningnan hte sak hkrung mu” ngu Rom 6:1-11 hta San Pawlu shaw shaga da ai.

Kashin Kamun hkam la na ni a matu ndai Lusha Gam Ladaw gaw kashin kamun ai a marang e hkam la lu ai wenyi asak ningnan hte Karai Kasang a kashu kasha ni tai wa na rai nna, sak prat ting hta mara hpe rap tawn kau da na jing jing rai nga na matu rai nga ai.

Karai kasang anhte a sak prat hta gade daram kaja lai wa ai hpe shawng bai sum sumru dinglik ai gaw shawng lahkam ai lakang ninggam rai nga ai

Chyum mungga daw langai a shingdu labau kadun hpe shawng hka ja la yu ga. Karai kasang gaw Abraham hpe Israel myusha ni a ningbaw hku lata san la ai. Shi a myusha ni hta na Messaiah ngu ai wa paw pru wa na.

Karai Kasang gaw Abraham hpe kaja wa sha shaga la ai. Dai hpe myit um ang ai lam hpe shaprai kau na matu Abraham hpe ga sadi lahkawng jaw da ai. (1) Shi a mungdan kaw na woi shapraw la na rai nna, shi a myusha ni hpe Hkanan mare hpe madu lu shangun na, (2) Shi hte madu jan Sara gaw asak grai kaba sai rai nna Sara gaw mau dung ai wa raitim, kasha langai jaw na, ngu ai ga sadi rai nga ai.

Shaning na jang Abraham gaw la sha Isak hpe hkam la lu ai. Isak gaw Esau hte Yaku hpe bai shaprat ai. Yaku gaw kasha 12 bai shaprat ai rai nna, dai kasha 12 gaw Israel myu bawsang lakung 12 a ru pawt hte ningbaw ni tai wa ma ai.

Yaku a kasha ni hta na kaji htum Yawsep hpe kahpu ni manawn masham myit hte Egyip mung de sa ai hpaga la ni kaw mayam hku dut sha kau ma ai. Karai Kasang gaw Yawsep hpe makaw maga ya nga ai rai nna, hpang de Egyip mungdan a du tai wa ai.

Hku wa kaba hku wa ai shaloi, Yaku hte kasha ni malu masha tam na matu shara htawt hkawm ra ma ai. Hparol hkawhkam gaw Yawsep a myi man tau nna shanhte hpe ga sau kaja ai lamu ga shara ni hta shara jahkrat ya ai. Yaku mung asak kaba wa nna si mat ai.

Yawsep sak naw hkung nga ai aten hta Israel myusha ni hpa lam hta rai tim, masan sa ma ai rai nna bawng ring rawt jat lai wa ma ai. Raitim, Yawsep n nga mat ai hpang shanhte ni mayam prat de bai du wa ma ai rai nna, Karai Kasang shanhte hpe n hkye la ai rai yang gaw myu htum ma mat na rai ma ai.

Karai kasang gaw shanhte hpe hkye la na matu Mawshe hpe shangun dat ai. Mawshe mung Karai Kasang shangun dat ai hte maren shanhte hpe Hparol hkawhkam a lata kaw nna hkye la, Hkanan mare de woi wa ai. Mau hpa hpung dagu ni hte hkye la ai rai nga ai.

Abraham hpe Karai Kasang jaw da ai ga sadi, shaning 600 ning na ai hpang hkum tsup shangun lai wa ai. “Na a amyu matu ni hpe jaw na matu, ngai ga sadi tawn da se ai” (Np.Nhp 15:21).

Aten na wa sai raitim, Israel myusha ni a matu Karai Kasang galaw lai wa ai hpung dagu ni hpe n malap na matu tara masum jaw da ya ai. (1) Israel amyu hta na shawng shangai ai lasha alat shagu Karai Kasang hte seng ai. (Pru Mat 13:1; 22:29; Buhkawm 18:16). (2) yam nga ni hta na shawng hkrat ai ala shagu hte gaw Karai Kasang hte seng ai (Pru Mat 13:2; 22:30). Dai du sat ni hpe sat nna wan nat hkungga nawng jau ra ma ai. Lama na Lauze ala rai yang gaw shangun sha na matu ra ahkyak ai majaw de a malai sagu la langai hpe malai hku hkungga nawng jau nna dai lauze hpe gaw ngam da mai ai (Pru Mat 13:13). (3) Shawng myin ai nsi nai mam ni yawng gaw Karai Kasang hte seng ai (Pru Mat 22:28; Tara Jahprang 26:1-10).

Agung alau gaw anhte a prat hta galoi mung hkring tsang hpa dingbai dingna jaw nga ai

Yesu Madu mungkan ga de du sa ai gaw anhte hpe mara hta na hkye la na matu hte dai mara hpe gara hku koi yan na lam sharin ya na matu rai nga ai.

San Luka Chyum Laika hta na Yesu Madu a agung alau hkrum ai lam ni hpe sumru yu ga.

Yesu Madu agung alau hkrum na hpe kadai mung n shadu lai wa ai. Raitim, shi gaw kaja wa sha agung alau hkrum lai wa ai. “Shi gaw anhte zawn lam shagu hta gunglau hkrum yu ti mung shut hpyit mara n galaw ai Hkingjawng Agyi Kaba hpe anhte lu ga ai,” ngu Hebrew 4:15 hta laika sara wa sakse hkam da ai.

Yesu gaw Nat sadan a agung alau hpe dang kau sai rai tim, sadan wa gaw matut gunglau nga dingyang rai nga ai.

“Nat gaw, Yesu hpe gunglau ai lam yawng shatup ngut jang, shi kaw na tawng marang mi pru nna nga nga ai,” (Lk 4:13). Yesu Madu gaw matut nna gunglau hkrum na hpe asan sha mu lu ga ai.

Sadan gunglau ai lam (3) gaw hpa ni rai ta? (1) kaw si hpang gara ai kaw nna hkru kat wa na matu nlung hpe lusha shatai shangun ai. (2) Messiah hkyela Madu re ai lam gawng ba myit hte madun dan na matu nawku htingnu ntsa kaw nna gumhtawn hkrat shangun ai. (3) Sutgan, arawng aya, daru magam hte hpung dagu lu la na matu Sadan hpe nawku shangun ai.

Nat Sadan a zeng ja re ai ladat hpe sadi maja nga ra ga ai. Sadan a agung alau ga shagu hta chyum laika hta na jaw ai ga ni hpe mahta nna gunglau ai. Yesu Madu hpe shinggyim masha shagu a matu nga nan nga ra ai ngu myit la shangun nna kadai hpe rai tim, tinang kam ai hku jaw lu ai daru magam hte hpung dagu hpe ga sadi jaw ai.

Sadan a makau grupyin ni hta gaw myit ru myit tsang, yawn hpa ni, matsan jam jau lam ni hte si hkrung si htan lam ni sha rai nga ai. Shut hpyit mara galaw nna sadan a ga sadi rai nga ai kabu pyaw lam hpe lu la ga ai ngu kadai mung sakse madun n lu ai. Shi hta n nga ai kabu pyaw lam hpe sadan gara hku jaw lu na rai?

“Shi gaw masu magaw ai wa langai mi rai nna masu magaw lam yawng a kawa mung rai nga ai, ngu Yesu Madu Sadan a lam tsun dan da nga ai (Yh 8:44).

Nat Sadan a agung alau hpe Yesu Madu bai htang ai lam ni/Mahtai

Sadan a agung alau hpe awng dang lu na mahtai hpe Chyum laika hpe sha bai jai lang ai mu lu ga ai.

Shawng na mahtai gaw, “masha gaw muk hte sha sak hkrung lu ai n rai,” ngu ai rai nga ai (Tara Jahprang 8:3). Israel myu sha ni nam maling kata Karai Kasang jaw ai mana muk hpe madi nna tsun ai rai nga ai. Karai Kasang gaw shi a kashu kasha ni lusha sha lu na hpe ra sharawng ai rai nna, anhte ni mung shi a yaw sin ai hpe chye na hkan sa na matu jaw sha ai mung rai nga ai. Nat Sadan pru mat ai hpang lamu kasa ni Madu Yesu hpe ra kadawn ai lusha lajang ya ma ai.

Lahkawng ngu na mahtai gaw, “dai Madu Na a Karai Kasang hpe nang chyam yu lu na n rai,” ngu ai rai nga ai (Tara jahhprang 6:16). Gunglau wa a agung alau hta hkan na n re ngu ga sadi hkam shangun ai rai nga ai.

Hpang jahtum mahtai gaw, “Na Madu Htani Htana Karai Kasang hpe hkrit hkungga tsaw ra na rai myit dai. Dai Madu Karai hpe nawku lu na rai myit dai,” ngu ai rai nga ai (Tara Jahprang 6:13). Ndai gaw shawng na mahtai lahkawng hpe ginchyum dat da ai rai nga ai.

Anhte a agung alau hkrum ai lam mung Yesu Madu a agung alau hkrum ai hte maren sha rai nga ai.

Masha kaga ni a sutgan arung arai ni hpe Karai Kasang ra sharawng ai hte nhtan shai ai hku, nangmak lawhpa myit hte madu la ai gaw Karai Kasang kaw na kumhpa n rai nga ai. Sadan a gunglau la ai hta hkrat sum ai she rai nga ai.

Sadan gaw shinggyim masha ni hta daru magam arawng ya hpe ra marin ai myit kaba bang ya ai. Anhte a matu daru magam arawng aya kaba ai wa gaw Karai Kasang chyu sha rai nga ai.

Sadan gaw shi hpe nawku na matu anhte hpe gung lau ai. Karai Kasang a myit ra ai hku n re, Sadan a myit ra ai hta hkawm sa na matu gung lau nga ai. Sadan wa a gunglau ai hta kadawng bang yang gaw htani htana asak hpe jasum kau ai, lachyum n pru lata la ai lam tai nga ai.

Agung alau hpe ninghkap gasat dang lu na anhte galaw lu na rai kun?

Sadan a agung alau hpe ninghkap lu ai ladat ni gaw (1) akyu hpyi maja nga ai lam (Lk 22:40), (2) Chyum laika hpe npawt tawn nna akyu hpyi ra ai. Yesu Madu hkum nan chyum laika ga ni hte akyu hpyi ai. Chyum laika ga hku nna Yesu Madu anhte hpe nhtoi hte atsam marai jaw ya ai. (3) Grau nna Yesu Madu gaw Shi hkum nan a wenyi asak hpe anhte hta jaw bang ya ai. Yesu Madu hkum nan wenyi a lam woi ya ai hte Sadan a agung alau hpe awng dang lu ai hte shi a sasana magam hpe mung gun hpai lu ai. Anhte hpe mung dai wenyi a lam woi ai hta lam woi ningshawng tai shangun mayu nga ai.

Akyu hpyi saga

Wa Karai Kasang e, Kashin Kamun chyeju kumla hkam la ai ni anhte yawng gaw wenyi hpe hkam la lu saga ai hte maren dai wenyi a lam woi ningshawng ai hta Sadan a agung alau hpe awng dang kau lu na chyeju jaw ya rit. Anhte a Madu Hkristu a marang e hpyi nem nga ga ai.  Amen.

Hkristu hta tsaw ra hkungga ai kanu kawa Tara hkaw sara/num ni hte nu wa hpu nau ni e, ndai laban gaw Lusha Gam Ladaw hta (1) ngu na laban rai nga ai.

Hti ang ai Ja Chyum Mungga ni gaw

Chyum Mungga Daw (1)       Tara Jahprang 26:4-10

Chyum Mungga Daw (2)         Rom 10:8-13

Kabu Gara Shiga                     Lk 4:1-13

Ndai Ja Chyum Mungga ni hpe hti nna, hpawtni na nawku dawjau lamang ni hpe woi awn nga ga.