Radio Veritas Asia Buick St., Fairview Park, Queszon City, Metro Manila. 1106 Philippines | + 632 9390011-15 | +6329390011-15
Karai Kasang A Mungga - Pran Wan Ladaw 14, 2021
Hkristu hta tsaw ra ai nu wa hpu nau ni e, ndai laban gaw Pranwan Ladaw hta (14) ngu na laban rai nga ai.
Kadai raitim, Hkristu hpe lawt lu ai myit hte lata la mai ai zawn, ning hkap kau mung mai ai.
Ga shaka dingsa prat hta na Myithoi ni gaw Karai Kasang a shiga Israel myu sha ni hpang de gun sa ai ni re ngu anhte tsun ga ai. Shanhte a lit magam gaw shinggyim masha ni hpe Karai Kasang chye shangun mayu ai lam ni hpe tsun dan na matu, Yaweh Karai Kasang hpe ga sadi dung u ga shadum n-gun jaw na matu hte shanhte a mara ni hta na myit malai lu na matu rai nga ai.
Myithtoi ni shanhte hkaw tsun ai lam mahkra hpe ka da ai ni nga ai zawn, kau chyan mi hpe sha ka da ai ni mung nga ma ai. Hkaw tsun ai lam hpe mai byin ai made hkum tsup hkra ka da ai Myihtoi marai mali (4) gaw Myihtoi Isaiah, Myihtoi Yeremiah, Myihtoi Ezehkela hte Daniel ni rai ma ai.
Shanhte ni gaw Israel myu sha ni hta ahkrak da hkap la hkrum ai ni rai ma ai. Ngam ai Myihtoi marai shi lahkawng (12) gaw shanhte hkaw tsun ai lam n kau ni hpe sha ka matsing da ma ai rai nna, shawng de tsun dan sai Myihtoi marai mali (4) daram mying dan hkrung ai lam n nga ma ai.
Mungdan kaga de shapraw kau hkrum ai Israel myu sha ni gaw Karai Kasang e Myihtoi Ezehkela hku jaw ai shiga hpe ninghkap lai wa ma ai.
Myihtoi Ezehkela gaw Yuda hkingjawng langai a kasha rai nga ai. Yesu n shangai shi yang BC 597 hta Babylon hkawhkam Nabucazar gaw Yerusalem hpe gasat dang la nna Yuda myu sha ni hta na n-gun atsam rawng wa ngan ni hpe rim la nna mayam shatai la ai. Dai ni hta Ezehkela mung lawm mat ai rai nga ai.
Nabuccazar hkawhkam gaw Yerusalem mare hpe jahten sharun kau lam n galaw ai sha, Zedekiah ngu mying ai wa hpe hkawhkam a matsun hte maren up hkang shangun da ai.
Myihtoi Yeremiah zawn sha Ezehkela mung lit kaba hpe shatsam hkrum lai wa ai. Tara maigan ni up hkang ai npu kaw nga taw ai Yuda myu sha ni hpe Yerusalem teng sha hten run mat re lam hkaw tsun shangun hkrum ai rai nga ai. Chyum mungga daw langai hta, Karai Kasang Myihtoi Ezehkela hku hkaw tsun ai hpe Yuda myu sha ni n kam ai hte n hkap la ma ai, ning hkap lai wa ma ai.
Nabuccazar hkawhkam a npu hta shakut sharang let naw nga nna Yerusalem hpe bai gaw de la na matu Myihtoi Ezehkela shadum sadi jaw ai hpe n hkap la ma ai sha, Yerusalem kaw ngam taw ai Yuda ni hte rim la mayam shatai hkrum ai ni tara maigan hpyen ni hpe ninghkap gasat ma ai rai tim, hkrat sum ma ai hte Yeresalem ting mung jahten sharun kau hkrum lai wa ma ai.
Ndai laban na chyum mungga daw langai gaw ndai laban na Kabu Gara Shiga hte matut manoi ai shingdu labau langai rai nga ai. Kabu Gara Shiga hta Nazareth mare na Yuda myu sha nkau ni gaw myihtoi hpe sha n re ai sha, Yesu Madu hkum nan a kabu gara shiga hpe mung n hkap la ma ai, ning hkap ma ai.
Yesu Madu gaw Yawdan hka kaw Yawhan Baptista a lata hta kashin kamun hkam la na matu rawt sa wa ai. Shawng n’nan n’htoi mali shi (40) ya tup lusha gam akyu hpyi ai shaloi satan mung shi hpe sa gunglau ai. Satan a gunglau ai hpe dang kau let Yawhan a lata hta kashin kamun hpe hkam la nna, mare langai hpang langai shang nna kabu gara shiga hpe hkaw tsun gat hkai lai wa ai. Capanaum mare hpe daju shatai nna sasana magam hpe galaw ai. Carpanaum mare gaw Jenazareth hka nawng makau kaw nga ai rai nna Nazareth mare hte mung ni ai mare kaba rai nga ai (killo 26 sha tsan ai).
Yesu Madu a sasana magam gaw Galillee gaiwang ting kaw nna Nazareth mare kaba de du hkra chyam bra wa ai kade n na shi yang, Yesu Madu Nazareth de bai htang wa ai. Mare masha ni gaw Yesu Madu a nsen madat na myit lawm nga ma ai.
Yesu Madu du ai hpang laban shani Yuda Htung tara hkan ai Yesu gaw Nazareth na tara jawng langai de sa ai. Raitim, ndai lang tara jawng sa ai gaw moi na mare masha langai hku n re ai sha, mying danghkrung ai tara sara (Rabbi) langai hku bai wa ai rai nga ai.
Anhte a mare masha langai ngai hpaji kun hpan nna bai wa ai rai yang Tara hkaw sara gaw dai wa hpe shakut sharang hpawng ni hta sakse hkam n-gun jaw mungga shaga na matu saw shaga lit shatsam chye ai. Dai zawn sha Tara Jawng up gaw Yesu Madu hpe chyum laika hti let mungga htawn sang lang dan na matu hpyi shawn da ai. Yesu Madu mungga hpe atsawm sha hkaw tsun lu ai hpe na da ai majaw hpyi shawn ai rai nga ai.
Madu Yesu shi a mare Nazareth de bai wa nna tara jawng hta tara hkaw ai lam Kabu Gara Shiga Laika masum hta rawng ai. Raitim, San Luka gaw San Marku n ka da ai lam langai hpe ka da ai. Hpaji Ningli laika hte Isaiah Laika kaw na shaw la ai chyum daw hpe tsun da ai. “Madu a Wenyi nye a ntsa nga nga ai: matsan mayan ni hpe Kabu Gara Shiga hkaw tsun dan na matu, Shi ngai hpe namman chya ya ni ai. Bawng dung ai ni hpe shalawt lu na lam, myi kyaw ai ni hpe myi bai mu na lam, hkaw tsun na matu mung, zingri zingrat hkrum ai ni hpe dat dat shangun na hte Karai Kasang shi a amyu masha ni hpe hkye hkrang la na aten du ra ai lam, hkaw tsun shana dan na matu shi ngai hpe shangun dat ni ai, nga ai” (Lk 4:18-19; Is 6:1-2).
San Luka laika hte maren Madu Yesu matut sang lang dan ai. “ndai laika hta ka da ai ga hpe ya hti dan ai shaloi, nanhte na lu ai hte maren dik wa sai,” (Lk 4:21).
Myihtoi Isaiah a myihtoi ga gaw du sa na ra ai Messiah hpe madi ai re lam Yuda masha ni yawng chye da ma ai. Yesu Madu gaw Myihtoi Isaiah tau nau hkaw tsun da ai Messiah re ai ngu tsun ai rai nga ai.
San Marku laika hta “Maria a Kasha, lak sama wa a kasha ngu tsun da ai. Dai mare hta na matsan dik dinghku langai rai nga ai. Yesu hpe Messiah ngu n hkap la lu ma ai. Shanhte a n kam n hten ai lam hpe Madu sadi jaw ai shaloi, Shi hpe ninghkap ma ai. Yesu mung shanhte a lapran kaw nna pru mat wa ai.
Nazareth mare masha ni gawng ba rai dum ai myit a majaw Madu Yesu hpe Messiah hku hkap la na ningdang ma ai.
Mungkan masha ni yawng Hkristu hpe hkap la na lam hte n hkap la na lam lata mai nga ai. Masha law law Yesu hpe hkap la ma ai zawn n hkap la ai ni mung law law rai nga ai. Yesu Madu gaw masha n ginhka, num la n ginhka, asak kaji kaba n ginhka, tsan madang n ginhka, yawng hpe shadan dan ai. Masha yawng gaw shang lawt ai myit hte Madu Yesu hpe hkap la na, n hkap la na ahkaw ahkang nga nga ai.
Chyum laika hta Yesu hpe hkap la ai kadai ni rai? Buga ginra shagu na tsan madang shagu na masha ni hkap la ma ai. Yesu shangai wa ai shaloi, sagurem ai ni, hpaji chye ai ni, kasa ni, Zachariah, Samaritan numsha, Maria Magdelena, wudang hta Yesu hte rau jan noi da ai lagut langai mi, Nicordimus hte Yawsep Arimadeia ni Madu Yesu hpe hkap la ma ai. Madu Yesu hpe hkap la ai ni law malawng gaw matsan mayan re ai ni, dingman dinghpring ai ni, tinang shut hpyit mara lu dum ai ni, karai kasang hpe kam hpa ai ni rai ma ai. Yesu Madu a Kabu gara shiga hpe kaja dik myit lawm hkum lawm hkap la ai wa gaw Kanu Maria rai nga ai.
Chyum laika hta Yesu hpe n hkap la ai kadai ni rai? Nazareth mare masha ni, Moses a tara hpe hkan shatup dum ai Pharisee ni, Hkingjawng ni hte Yuda ningbaw ningla ni, nammak lawhpa myit kaba ai ni, Herod hkawhkam hte shi a salang ni Yesu hpe n hkap la ma ai. Gawng ba nna, rai dim myit rawng ai ni, nammak lawhpa myit rawng ai ni, n dingman ai ni, tinang a shut hpyit mara hte gawng kya ai hpe n mu ai ni gaw Yesu Madu ladawn ai hkyehkrang la lam hpe ninghkap ma ai.
Anhte ni Hkristu Madu hpe hkyela madu ngu hkap la ga ai. Hpa majaw rai? Kashin Kamun Sakramentu hte kaga sakramentu ni hpe hkam la ai a marang e anhte ni Hkristu a hpang hkan ni tai wa ga ai. Anhte hkring hkring shut kataw, hkrat sum ga ai raitim, myit malai let Madu a sape ni zawn shakut nga ga ai. Raitim, Yesu madu hpang de sa ai kamsham lam gaw anhte shakut ai majaw n rai nga ai. Madu Yesu a matsan dum lama ai a majaw she rai nga ai.
Madu Yesu gaw shi a hpang hkan na matu anhte hpe shawng saw shaga ai. Shi n shaga yang anhte ni shi kaw du lu na n rai ga ai. Dai gaw Yesu Madu anhte hpe tsaw ra ai majaw rai nga ai.
Hkristu hpe kalang sha hkap la ai hte n ngut shi ga ai. Shani shagu hkap la ra ga ai. Wenyi e shadum shadut ya ai a marang e Hkristu madu hpe shani shagu hkap la lu na ga ai. Karai Kasang sharawng awng ai lam hpe aten shagu sawk sagawn shapraw dan ra ga ai. Akyu hpyi ai, Chyum mungga hti, madat sumru ai a marang e, shani shagu Madu Yesu hte hkrum shaga lu na ga ai. Shani shagu sak hkrung ai hta Hkristu hpe mahtai jaw ra ai.
Yesu madu hpe sadi dung let shi a hpang hkan nang lu ai atsam Karai Kasang langai sha anhte hpe garum ya lu ai. Anhte tinang a atsam hpe sha n mai kam ai, n mai manoi nga ai. Ndum shani satan a agung alau hta hkrat sum mat chye nga ai. Karai kasang chyu sha anhte a gawng kya ai lam hpe n-gun ban ya lu ai, jahkum shatsup ya lu ai.
Ndai laban na chyum mungga daw lahkawng hta Yuda makam kaw nna Hkristan makam de gale shang wa ai Korintu kaw hpung woi tai nga ai ni San Pawlu hpe n teng n man ai kasa, kasa shaje re ngu tara hta ma ai. San Pawlu mung shi a Hkristan hpung masha ni n jaw n teng ai hku shalen la hkrum na hpe myit tsang let shi hkum shi makawp ga tsun let sang lang jahpra dan ai. Shi hpe sumsing lamu de nna shingran sa jaw ai hpe mu lai wa ai lam, shi a arawng mala gawng ba ai a majaw Karai Kasang shi hpe shadum sadi jaw ai lam, shi a gawng kya ai lam ni hpe dingman dinghpring ai hku tsun dan ai. Karai Kasang gaw shi a myu sha ni a gawng kya ai hta na hkye shaw la ya na matu hkring hkring akyu hpyi lai wa ai lam mung tsun dan ai.
“Dai rai nna, anhte gawng kya nga nna nanhte n-gun ja nga yang, anhte kabu gara ga ai,” (2Kor 13:9).
Anhte kadai raitim, tinang a gawng kya ai hpe dum chye let hkap yin la chye ra ga ai. Anhte a gawng kya ai a marang e sha Hkristu hpe sadi dung let hkan nang ai hta lam pat mat ai gaw n rai nga ai. Karai Kasang kaw kam hpa kam shamyat let garum hpyi ra ga ai rai yang shi hte rau hkyehkrang la lam hta matu hkawm sa lu na ga ai.
Akyu hpyi saga
Shinggyim masha shagu hpe shanglawt ai myit jaw bang ya ai Wa Karai Kasang e, agung alau ni a lapran nang madu hpe sha hkap yin la let nang madu a hkang da ai lam hta matut manoi hkawm sa lu na chyeju jaw ya rit. Anhte a Madu Hkristu a marang e hpyi nem nga ga ai. Amen.
Hkristu hta tsaw ra hkung ga ai kanu kawa tarahkaw sara/num ni hte nu wa hpu nau ni e, ndai laban gaw Pranwan Ladaw hta (14) ngu na laban rai nga ai.
Hti ang ai Ja Chyum Mungga ni gaw
Chyum Mungga Daw (1) – Ezehkela 2:2-5
Chyum Mungga Daw (2) – 2Kor 12:7-10
Kabu Gara Shiga – Mk 6:1-6
Ndai Ja Chyum Mungga ni hpe hti nna, hpawtni na nawku dawjau lamang ni hpe woi awn nga ga.
Add new comment