Hkristu Hpang Hkang Nang Na Lit Magam Ni

Hkristu hta tsaw ra ai nu, wa, hpunau ni e, ndai laban gaw pranwan ladaw hta (13) ngu na laban rai nga ai.

Ndai laban na Chyum Mungga hpe lakap nna, “Hkristu hpang hkang nang na lit magam ni” ngu ai ga baw shaw da nngai. Ndai ga baw hpe na ai shaloi nu wa hpunau ni gara hku myit la ma ai kun? Ndai ga hpe na ai hte nan, “hpyi shawn lam yak yak ai wa” ngu tsun ai ni law na ma ai. Madu Yesu a magam gun, tai na matu kadai mung kam na n shadu ai. Kaja nan mung, Madu a kabu gara shiga hpe shingdu tawn, Madu a magam gun na matu Hkristan ni hkum nan ningdang ma ai.

Raitim, Hkristan masha ni gaw tinang hkum Hkristu a bungli galaw ai, nchyang ni ngu n myit la ai sha, Karai Mungdan hta akyu ara law law hkam la lu ai Hkristu a magam rum ni zawn hkam la ra ga ai. Dai zawn chye na ai Hkristan masha ni gaw Hkristu a magam hta gwi gwi ap nawng, shakut gun hpai na matu lit li dum na n re.

Magam rum ngu ai lachyum hpe, nu wa hpunau ni chye na na re ngu kam ai. Marai lahkawng masum shing nrai, masha law law shanhte a arang jawm bang nna, lu la ai akyu ara ni hpe maren mara garan la ai sut masa lam rai nga ai. Dai zawn galaw ai hta gwi gwi shakut galaw ra ai lam ni mung nga nga ai. Dai zawn sut masa lam jawm galaw ai hta marai langai ngai mawp sha nna hprawng mat jang hkrat sum na sha rai nga ai.

Wenyi lam yan hta mung anhte ni arau jawm galaw na matu shaga la hkrum ga ai rai nna, kalang marang sadi maja nna galaw na matu shadut ai lam ni mung nga nga ai. Anhte ni magam rum jawm galaw na matu, Hkristu shing nrai, sadan lahkawng hta na langai ngai hpe lata ra ai. Lata la ai shaloi tinang shang lawt ai myit hte lata la na ahkaw ahkang nga nga ai. Raitim, langai hpe sha lata ra ga ai. Wenyi lam yan hta magam gun ai ngu gaw tinghkrai sha galaw ai ngu n nga ai.

Sadan hte pawng galaw ai lam

Lang law law maw sha hkrum ai myit malang myit san seng ai mare masha langai ngai hpe mu yu na ma ai. Myit malang myit san seng ai wa salwi salat hte mahkawng da ai arang hpe law hpa ai maw sha wa gaw n gun dat shakut ai lam n nga ai sha, ga hte sha arang bang chye nga ai. “Arang bang yang amyat akyu ara law law lu la na re ngu masu nna ginlawm la chye nga ai.” Hpawng jahtum hta, maw sha ai wa gaw gumhpraw ma hkra la nna hprawng mat ai. Myit malang myit san seng ai wa gaw gumhpraw maw sha hkrum ai a majaw maroi nni ai hte shi a kam shut ai majaw myit malai nna ngam taw nga ra ai.

Adam hte Eve rau anhte shinggying masha yawng gaw sadan a gumlau ai hpe kalang n ga, law law lang hkrum sha ra nga ga ai. N hkru n kaja ai mara galaw nna pyaw hpa lam ni jaw ya na nga sadan gaw anhte hpe ga sadi ni jaw nga ai. Raitim dai zawn sadan a ginlawm ai hta hkrat sum jang kaning re jahtum na rai ta? (1) Anhte ni a manu dan sut gan rai nga ai wenyi sak prat hkrat sum na. (2) Matsan masha gaw maw sha chye ai masha kaw shi a hkauna lamu ga pawng ap da ai zawn anhte ni gaw sumsing mungdan hpe sadan kaw pawng ap, jasum kau na. (3) Anhte ni a kraw masin salum simsa lam hkrat sum nna, maroi nni masin nsi ai dam ana hpe hkam sha ra mat na, rai nga ai. Sadan, shi hkum nan hta nnga ai ngwi pyaw lam anhte hpe jaw ya lu na nre hpe anhte ni chye na da ga ai re.

Hkristu hte Pawng galaw ai lam

Dai ni na chyum daw lahkawng hta San Pawlu gaw Hkristu hte rau si hkam nna shi hte rau bai hkrung rawt ai hta rau jawm galaw sa wa na matu tsun da nga ai. Dai zawn galaw ai hta gara hku galaw ra na kun? Ganing re masat shagrin da lam ni nga ai kun? Kasa laika na (Pentecost) Chyoi Pra Wenyi yu hkrat wa ai shani hta, Petru a hkaw tsun ai hpe na la ai ni, Yesu Madu a mying ningsang hta kashin kamun hkam la na matu shaga la hkrum ma ai. Kasa 2:38 hta “Nanhte langai hte langai tinang a yubak mara kaw na myit malai lu kayin wa nna nanhte a yubak raw dat kau ya u ga, nanhte hkum shagu Yesu Hkristu a mying ningsang hta kashin kamun hkam la mu; shaloi Chyoi Pra ai Wenyi ngu ai Karai Kasang a kumhpaw kumhpa hpe nanhte lu la na marin dai,” ngu San Petru saw shaga da nga ai.

Dai zawn kashin kamun hkam la na matu San Petru saw shaga ai lachyum gaw gindai gasi (hkrang chyasi) langai sha nrai nga ai. Madu Yesu gaw Yuda masha ni hte anhte ni hpe bank amyat (atu) akyu ara hkam sha lu na matu bank account rau jawm hpaw ai zawn galaw na matu saw shaga nga ai re. Hkristu hta magam rau galaw jang anhte hte seng ai lam yawng Hkristu hte seng nga ai zawn Hkristu hte seng ai lam yawng mung anhte hte seng nga na re. Kashin kamun hkam la ai shaloi anhte ni Hkristu hta hpring tup jawm pawng nga saga ai.

Hka kap hka daw ra ai masha hte rau sut masa lam rau jawm galaw ai wa gaw mana re nga tsun chye ma ai. Raitim Madu Yesu gaw dai zawn rai nga ai. Anhte ni hte rau galaw ai hta anhte ni bang lu ai arang gaw mara hka ni sha rai nga ai hpe Yesu Madu atsawm sha chye na ai. Dai mara hka hpe Madu hta lai nna gadai mung galai ya lu na nre (Mt 18:25). Dai majaw Yesu Madu gaw anhte a mara hka hpe shawng daw kau ya ai re. 1Petru 1:18-19 hta “Jahten sharun kau lu ai ja gumhpraw zawn re ai arai lama ma hte nrai, Ana nkap, ra n rawng ai sagu kasha hte bung ai, hpu la ai Hkristu a asak hpe nawng ya kau ai hku nna, hkye hkrang la ai lam rai nga ai” ngu tsun da nga ai.  

Anhte ni kashin kamun hkam na matu myit malai ai lam galaw ga ai. Dai gaw Chyoi Pra ai Wenyi a marang e Yesu Madu hta jawm pawng lu na matu myit malai ai lam rai nga ai. (1) Madu gaw shi a wenyi asak, anhte hpe garan ya ai. (2) Madu gaw shi a Kawa Karai Kasang hpe anhte ni a Kawa Karai Kasang shatai ya ai. (3) Madu gaw shi a hkum hte sai hpe chyoi pra hkum chyeju kumla hku, anhte hpe garan gachyan ya ai. (4) Anhte a hkum hkrang si mat ai shaloi, sumsing sut gan hpe arau hkam sha lu na matu Madu ga sadi jaw da ai (Rom 8:17).

Dai sha n ga ai. Madu gaw shi a amying ningsang hte hpyi mahpyi hpe Kawa Karai Kasang hkap la shaman ya na re ngu ga sadi jaw da nga ai. Yawhan Laika 14:13 hta “Shing rai Kasha a marang e Kawa a hpung shingkang dan hkrung u ga matu, nye a mying gang nna, nanhte hpyi mahpyi ngai madat ya na nngai.” Ndai gaw Hkristu shi hkum nan ta masat htu da ai check lakmat kaw tinang ra ai gumhpraw shadang hpe ka la nna jai lang na matu ap jaw da ya ai hte bung nga ai. Madu Hkristu daram shawang tsawra myit hte jaw ya mayu ai magam rum manang ndai mungkan ga kaw hkrum lu na n re. Maga mi hta, Sadan hta myit magyi magaw hkalem hkalau chye ai masha nga taw ai kun? Anhte ni Madu hte ta gindun ai lam n nga ai sha sadan hte kanawn jang manya nrai ni? Dai zawn sadan hte ganawn jang anhte ni gahtap gahtap nna bai masu sha hkrum na sha nga ai. Anhte ni galoi ten she chye na wa na kun? Sadi dung nna shawang tsawra myit kaba hte jaw ya mayu ai, tinggyen myit nrawng ai Madu Hkristu hta sha anhte a prat tup manoi nga ga.

Awng dawm lu na matu asum jaw ra ai.

Sut masa lam galaw ai ni gaw hpang daw de amyat ngu ai akyu ara hpe hkam la lu na matu arang bang asum shawng hkam na n tsang ma ai. Ndai laban na Kabu gara shiga hta Madu Yesu gaw myi hpaw ai hpaga la wa langai zawn anhte a prat hta hkam sha lu na akyu ara a matu arang bang ai lam hpe ga shadawn hte madi madun da nga ai. Asum hte amyat gaw ntsa lam mu mada ai lam sha rai nga ai. Lama na masha langai ngai hpe “Nang manu shadan dik ai arai gaw hpa rai ta?” ngu san ai rai yang, shi htai na gaw (1) “Nye prat hta manu shadan dik gaw ngai a asak re. De a hpang gaw ngai na nta masha ni. Ngut jang ja gumhpaw sut gan ni mung ahkyak ai” ngu tsun na rai nga ai. Ndai ni gaw Karai Kasang shawang tsawra myit kaba hte jaw ya ai manu dan kumhpa ni rai nga ai. Raitim, prat a ladaw shadawn shadang langai daram sha hkam nga ai. Dai kumhpa ni hta grau manu dan nna, na na hkam ai chyeju sut gan naw nga ai. Dai gaw Karai Kasang a Ja mungdan du lu na lam hte shi a mungdan hta htani htana nga nga lu na lam rai nga ai. Dai hpe jasum kau jang ndai mungkan hta hpa hte mung malai shatai nmai sai.

Ndai laban na kabu gara shiga hpe sumru ai wa Madu Yesu a mungga hpe atsawm sha chye na na gaw ahkyak nga ai. Madu tsun ai hta, anhte ni a kanu kawa hte nta masha ni, bai sut gan ni hpe gabai kau, tawn kau da mu ngu tsun mayu ai nrai nga ai. Madu tsun mayu ai gaw, dai manu dan ai kanu kawa, nta masha ni hte sut gan arung arai ni hta grau manu dan ai sut gan rai nga ai, “Sumsing Mungdan” naw nga ai; dai majaw dai hpe hkam la lu na matu, dingbai dingna jaw ai lam yawng hpe kau da na matu jing jing rai nga ra ai hpe tsun ai she rai nga ai. Kalang marang prat hta Karai Kasang jaw ya ai sumsing mungdan hte shi jaw da ai kaga manu dan kumhpa ni hta na lata la ra ai ten anhte hkrum gatut chye ga ai. Dai zawn aten hta myit um ang ai lam nnga ai sha, sumsing mungdan hpe madung da lata la ra ga ai.

Akyu ara hkam la lu dik ai arang bang na gaw htingbu wa nan rai nga ai.

Sut masa lam galaw ai ni gaw tinang a arang hpe kam hpa ging ai hte arang hkra machyi ai lam nlaw ai sha akyu ara law law hkam la lu ai sut masa lam hta sha arang bang kam ma ai. Ndai laban na kabu gara shiga hta, Yesu Madu gaw anhte ni a wenyi lam galu kaba wa na matu “htingbu wa hta arang bang mu” ngu shadum da nga ai. Anhte a htingbu wa hpe, gara masa lam hku rai tim, daw jau ai gaw akyu ara hkam la na hkrak jaw teng ai (lai nli) mahkrun lam nan rai nga ai. Tinang hte ni htep ai wa hpe daw jau shagu hpa n ahkyak ai, kaji kajaw sha rai nga ai ngu galoi n mai myit la ai. Hka gawm mi gaw manu ndan ai raitim, Karai Kasang a mying ningsang hta jaw ai rai yang manu dan ai rai nna, sumsing mungdan hta anhte a mying jahpan lawm wa na rai nga ai.

Yesu Madu gaw anhte ni hta wenyi hpring zup wa na matu mungkan masha yawng hpe anhte a htingbu shatai la na, ahkaw ahkang jaw da ya ai. Shyinggyim masha yawng tinang a htingbu wa rai nga ai hpe Kaja ai Samaritan ga shadawn hte Yesu Madu gaw anhte hpe sharing shaga ya ai, (Lk10:29-37). Anhte a makau grup yin hta masha ni nga nga ai majaw langai hte langai daw jau nlu ai ngu gaw nnga ai. Dai zawn daw jau ai a marang e, anhte ni wenyi lam hta kung hpan wa ga ai.

Sut masa lam hta ningmu kaba nga ai num sha.

Elisha gaw Yesu Madu ndu sa shi ai, lai wa sai shaning, 850 daram hta paw pru ai Myihtoi langai rai nga ai. Shi gaw Isreael myusha ni hpe Karai Kasang a mungga htawn ya na matu shi a sara Myihtoi Eliah a hkinghtawng dagraw la ai wa rai nga ai.

Chyum mungga daw langai hta Yunan mare kaba kaw na num sha langai mi a lam tsun da ai. Shi gaw Karai Kasang shangun dat ai masha hpe hkap daw jau ai. Ndai mabying gaw kadun ai hku ka da ai rai tim, grai kaja ai maumwi langai zawn rai nga ai. 4Hkawhkam laika 4:8-38 hta hti yu na matu n gun jaw nngai.

Myihtoi du sa wa shagu manam gawk kasha langai mi san da ya na matu shi madu wa hpe shadut n gun jaw ai. Dai zawn tsaw ra myit hte galaw daw jau ai a marang e lani mi hta sut su ai akyu ara ni hkam lu na re ngu sumru da ai lam n nga ai. Raitim shi shaning law law myit mada lai wa sai kasha la sha hpe shangai la lu ai. Dai kasha n myit mada hkum katsing si nna si mat ai shaloi, Myihtoi Eliah kawn dai ma hpe asak bai jahkrung ya ai. Dai zawn rai kanu langai mi hta htam latsa n ga kabu pyaw ai lam ni hpe lu la wa ai. Hta sha n ga, dai num jan gaw Karai Kasang hte grau ni htep wa lu ai. Dai zawn hkam la lu ai akyu ara ni gaw Myihtoi hpe daw jau ai a marang e hkam la lu ai chyeju sut gan ni nan rai nga ai.

Anhte a htingbu wa hpe daw jau ai lam kachyi mi sha re ngu hkam la yang hkam la na re. Raitim shawang tsawra myit hte karai kasang a mying ningsang hta daw jau ai dai kachyi mi sha re ai daw jau lam a marang e mau hpa chye ju kaba hkam la lu na rai nna, sumsing chyeju mung hkam la lu na rai nga ai. Dai majaw anhte a daw jau ai lam gaw, lani mi hta htam latsa n ga, htam hkying mun seng hku hkam la lu na hpe myit mada let aten shagu anhte a htingbu wa hpe daw jau nga ga.

Akyu hpyi saga:

Wa Karai Kasang e, Nang madu hte anhte a htingbu wa hpe tsaw ra daw jau nga lu u ga aten shagu anhte hpe shadum la rit. Tinang asak hpe jaw kau ai du hkra nan daw jau lu na chye ju mung jaw ya rit. Dai zawn daw jau ai marang e mung anhte hta ra nga ai ra nga ai akyu chyeju ni rit. Anhte a Madu Hkristu a marang e hpyi nem nga ga ai.

Hkristu hta hkungga tsawra ai tarahkaw sara/ num ni hte nu wa hpu nau ni e, hpawt ni gaw Pranwan ladaw hta (13) ngu na laban rai nga ai.

Hpawtni hti ang ai ja chyum mungga ni gaw

Chyum mungga daw (1)  2Hkaw 4:8-11, 14-11

Chyum mungga daw (2)  Rom 6:8-11

Kabu gara shiga   Mt 10:37-42

Ndai ja chyum mungga ni hpe hti nna, hpawtni na nawku daw jau lamang ni hpe woi awn nga ga!h.p.

Wajau Patrick Gawmaw Hkawng Yae