Radio Veritas Asia Buick St., Fairview Park, Queszon City, Metro Manila. 1106 Philippines | + 632 9390011-15 | +6329390011-15
Chyoi Pra Ai Nu Maria Hpe Lamu De Woi Shalun La Ai Poi Mungga
Hkristu hta tsaw ra ai nu wa hpu nau ni e, ndai laban gaw Pranwan Ladaw hta (20) ngu na laban rai nna, Chyoi Pra Ai Nu Maria Sumsing Lamu De Woi Shalun La Hkrum Ai Poi Laban mung rai nga ai.
Ndai laban anhte galaw ai poi gaw ndai mungkan ga kaw nga lai wa ai hpang jahtum n’htoi hta Nu Maria hkum hkrang hte nawng wenyi hpe sumsing lamu de shalun la hkrum ai hpe hkap la kam sham ai sakse hkam ai poi rai nga ai.
1950 shaning, November 1 ya, san pra ai ni a poi n’htoi hta, mungkan masha hkying mun seng re ai Hkristan masha ni Roma mare, San Peter pa hta, Wa Sarabyin Pius XII a Kanu Nu Maria hte seng nna Nawku Hpung kawn tara shang ndau ya na ndau mungga madat hkam la na matu sa du hpawng nga ma ai.
“Tsa kaba hku re ai Saradaw, jau ni hte rau Hkristan hpung masha hpawng kaba hpe Wa Sarabyin ndau ya ai hta, “Yesu Madu a Kanu Nu Maria ntsa matsan dum lama ai tsawra myit tawn da ai mahkra dang chye ai Karai Kasang hpe mung, htani htana prat dingsa anga nga ai Hkristu madu hpe mung, Karai a Kanu hpe mung, Nawku Hpung ting shakawn kungdawn shagrau sha-a na matu Yesu Hkristu hkum nan San Petru hte San Pawlu hku ngai hpe san da ai ahkaw ahkang hte Karai Kasang shingran jaw da hkrum sai majaw mung Hkristan masha ni hkap la kam sham sharin shaga na lam langai hpe ndau na nngai” ngu Wa Sarabyin Pius ga hpaw dat sai.
Dai gaw, “Mara n kap Na-um Na-sin ai Karai a Kanu Nu Maria, Hkawnset Maria gaw shinggyim sak prat htum ai hpang jahtum shani hta hkum hkrang nawng wenyi rau sumsing lamu de hpung shingkang hte woi shalun la hkrum ai,” ngu ai rai nga ai.
Wa Sarabyin ndau ngut ai hte shawa masha ni kabu gara let Karai Kasang hpe mung, Hkristu Madu hpe mung, Karai a Kanu Nu Maria hpe mung, Nawku Hpung a hpa-awn ningbaw hku nna nawku hpung ting prat tup hkap la kam sham na matu shagrin ndau ya ai Wa Sarabyin hpe mung, lata lahpawk dum shakawn shagrau lai wa ma ai. Ndai ndau lam gaw ningnan re ai sharin shaga lam gaw n rai nga ai. Shagrin da ai lam she rai nga ai.
Kahtawlik Nawku Hpung masha ni gaw, Nawku Hpung a sharin shaga lam hpe lamang kaba galaw nna Wa Sarabyin kawn tara shang ndau ya ai hpe Wenyi e garum ya ai majaw shut shai ai lam n nga ai ngu hkap la ai.
Ndai laban hta anhte ni galaw nga ga ai Karai a Kanu Nu Maria sumsing lamu de woi shalun la hkrum ai hte seng nna sharin shaga lam shagrin ndau nna poi galaw hpang wa ai aten gaw Martin Luther hte Hkawhkam Henry ni n garan pru mat shi a aten hta naw re ai lam labau sakse nan nga nga ai.
Poi Galaw Ai A Lachyum
Hpan Madu Karai gaw anhte a shawng kawa yan kanu, Adam yan Eve hpe wenyi asak hte rau, hkum hkrang hte nsa, htauli htaula sawn sumru chye ai myit, tsawra chye ai myit, shang lawt ai myit hte kaga lam amyu myu hpe jaw da ai. Ndai zawn jaw da hkrum ai prat hpe shinggyim prat ngu tsun ga ai.
Karai Kasang shan hpe Shi a asak jaw ya let kasha shatai la ai. Karai Kasang shan hpe mungkan ntsa ngwi pyaw ai hte nga pra nna sumsing mungdan hta Karai Kasang hte htani htana rau anga nga na matu hpan da ai.
Adam yan Eve Karai Kasang a matsan dum lama ai hpe shut shai ai hku bai htang ma ai. Karai Kasang a matsan dum lama ai masin masa hpe hkan nang na malai kabu pyaw lam hpe shan a myit shadang nna hkan tam ma ai hte Karai Kasang a masin hpe n chye na lai wa ma ai.
Adam yan Eve gaw shan a shut hpyit ai a majaw hkrum katut sha na hpe n dum lai wa ma ai. Shan hkum nan Karai Kasang hpe rawt malan ai a majaw htani htana asak hpe di kau ma ai. Karai jaw da ai wenyi naw nga ai raitim, hpan da hkrum ai shaloi jaw da ai chyeju hpring ai wenyi asak hpe gaw jasum kau ma ai. Shanhte hta nga ai asak gaw yu maya nsa hte re ai asak sha rai mat sai; dai asak gaw galoi tim jasum kau mai nga ai.
“Nang ga yun rai nga ai majaw, ga yun bai tai na rin dai hpe myit dum u”, (Np.Nhp 3:19).
Ga ndai a marang e, Karai kasang gaw anhte a shawng na kawa yan kanu, Adam hte Eve hpe htani htana si mat na hku jeyang ai lam n re ai sha, shinggyim nsa hti, shinggyim asak htum nna si ai gaw shan a n madat n mara ai a majaw hkam sha ra ai lam rai nga ai hpe dum chye shangun ai rai nga ai.
“Masha langai mi a jaw e yubak mara gaw ndai mungkan de shang wa nna, dai yubak a majaw si hkrung si htan ngu ai byin pru wa sai,” (Rom 5:12).
Mara gaw Karai Kasang a matsan dum tsaw ra ai hpe n jahten kau lu ai. Mara a majaw hkrat sum mat ai shinggyim masha ni hpe bai hkye la na Karai Kasang hta masin nga ai.
Karai Kasang gaw shinggyim masha a shut hpyit mara majaw jasum kau sai Karai asak hpe bai jaw ya nna Karai Kasang a kasha bai shatai la mayu ai.
Yesu Madu Karai Kasang a matu sak jaw ap nawng ai manu tsaw dik htum rai nga ai. Shi a asai hpe jahkaw nna sak jaw ai rai nga ai.
Yesu Madu bai hkrung rawt ai shani hta nan kasa ni a ntsa Karai asak jaw bang ya ai. “Wenyi hpe hkam la mu”, (Yh 20:22).
Dai hte maren anhte kashin kamun hkam la ai shani hta Karai asak hpe hkam la ga ai. Kashin kamun hkam la ai shaloi hkap la lu ai wenyi asak gaw anhte shinggyim nsa htum nna si mat ai hpang Karai Kasang hte rau ngwi pyaw nga lu na matu rai nga ai. Rai ti mung, anhte ni shut hpyi mara hta naw lup si nga ga ai rai yang gaw Karai Kasang hte tsan ai ngarai wan hta htani htana dam hkam ra na mung mai rai nga ai. Anhte a hkum hkrang gaw ga yun bai tai mat na rai nga ai.
Anhte ni myit ra ai myit mada lam gaw anhte a hkum hkrang lani mi na nhtoi hta bai hkrung wa na hpe rai nga ai. Ndai ga gaw Yesu Madu a ga hta wa daju ai.
“Nye Wa a myit ra ai lam gaw, Kasha wa hpe mu nna kam sham ai ni yawng mayawng htani htana asak lu la shangun na lam rai nga ai. Ngai mung hpang jahtum na n’htoi hta shanhte hpe ngai sharawt la na mawe ai”, (Yh 6:40). Anhte a hpang na prat gaw Madu Yesu a prat hte grai nan ni htep ai hku matut manoi nga ai.
“Hkristu gaw si mat ai ni kaw na bai hkrung rawt wa sai rai nna, yup pyaw mat wa sai ni bai hkrung rawt wa na mara ai lam pahkam hkam ai lam lu la saga ai. Hkristu gaw yawng a shawng e hkrung rawt wa ai, dai hpang Hkristu bai du sa ai shaloi e, shi hte seng ai ni hkrung rawt wa na mara ai,” (1Kor 15:20, 23).
Ya gaw anhte galaw nga ai poi a lachyum hpe chye na na lam de du wa sai. Anhte a hkum tsawp gaw lup wa kata hten run mat nna hpang jahtum nhtoi hta bai hkrung rawt na ra ai.
Kanu Nu Maria a hkum tsawp hpe gaw lup wa kaw hten run ai lam n byin shangun ai sha, shi si ai shaloi hkum hkrang hte nawng wenyi hpe sumsing lamu de shalun la hkrum nna, Karai asak hpe kaga masha ni hta grau ni htep ai hku hkam sha lu ai.
Kanu Nu Maria hpe sumsing lamu de hkum hkrang hte wenyi hpe shalun la ai gaw Karai Kasang Shi a Kasha a Kanu hpe tsaw dik htum shagrau ai lam rai nga ai.
Hkye la Madu a Kanu shatai na matu Maria hpe lata san da sai re majaw kaga masha kadai mung n lu mai sai ahkaw ahkang kaba masum hpe Kanu Nu Maria hkam la lu ai. (1) Mara N kap Na-um Na-sin ai lam, (2) Mara hta na lawt lu ai, (3) Shinggyim nsa asak htum ai shaloi hkum hkrang hte nawng wenyi sumsing lamu de woi shalun la hkrum ai.
Karai Kasang Kanu Nu Maria hpe hpa majaw laklai ahkaw ahkang kaba jaw ai rai?
Anhte kadai raitim, tinang ra ai kanu hpe lata la n mai ai. Anhte a kanu majing ni gaw anhte shawng hta mungkan ga de du nga masai. Karai Kasang gaw Kasha Shingtai a kanu n shangai shi ai kaw nna nan shi a hkum hkrang wenyi ni hpe aten galu shajing da ya sai rai nga ai. Maria shi a kanu a hkritung kaw ma hkum naw rai nga ai aten kaw nna nan Karai a asak jaw bang ya sai rai nna, prat ting hta mara hta na makawp maga da sai rai yang shi a hkum tsawp moi mang hpe jahten kau na rai kun? Karai Kasang gaw Maria hpe, sumsing lamu mungdan hta hkum hkrang wenyi nawng, ningngai shangun lu ai rai nga ai.
Hkum hkrang wenyi nawng sumsing lamu de woi shalun la ai hkrum na gindan ai lam kaga gaw Kanu Nu Marai a prat tup hta Karai kasang hpe sadi dung ai majaw rai nga ai.
Kanu Nu Maria a prat tup hta Karai kasang hpe n dawng ai lam langai mung n nga ai; Kachyi mi pyi n nga ai. Karai Kasang shi a ntsa hkang da mada hte hpe htep lahti hkan shatup ai; akyu hpyi let hkan shatup ai.
Yesu a ntsa prat tup ga sadi dung lai wa ai. (1) Ma Yesu hpe shata jahku tup shi a hkritung hta gun da ai, (2) Ma Yesu hpe shangai ching hkai, bau sin makawp maga lai wa ai; Nu Maria zawn kasha hpe bau kaba makawp mag ai kanu kaga kadai n nga na sai; (3) Egutu mung de hprawng hkawm ai aten, Nazarenth mare hta bai wa nga ai aten, shaning 30 ning tup Yesu Madu hpe makawp maga lai wa ai; (4) Yesu Madu hkrit tsang ra na masa lawm ai mungga hkaw ai aten ni hta, nni nkri hkam si hkam ai wudang hpai lam hta, wudang hta jan noi da ai ten hta, Nu Maria n hkrit n kang ai myit hte Yesu Madu hte rau nga nga ai.
Lamu Kasa Gabriel ga sa shana ai kaw nna, Chyoi Pra ai Wenyi shi hta shanu nga sai rai nna, Yesu Madu hpe shinggyim hkum sa la na matu shi a prat hpe ap nawng da nu ai. Hkristan nawku hpung a kabu pyaw ai, nni nkri hkam ai lam ni hta kanu langai hku hkap la sai hta sha n ga, Hkristan ni hta na shawng ningnan hte htani htana kasi la hpa tai wa sai; Prat shagu na Hkristan ni hta kasi la hpa kaba dik wa mung rai nga ai.
Chyum mungga daw lahkawng hta San Pawlu sakse hkam da ai gaw, “Hkristu bai du sa ai shaloi, shi hte seng ai ni hkrung rawt wa na mara ai,” ngu ai rai nga ai (1Kor 16:23). Hkristu hte seng ai ni kaw na Nu Maria hta grau ni htep ai hku seng ai kadai naw nga na rai ta?
Nu Maria hkrum hkrang nawng wenyi sumsing lamu de woi shalun la hkrum na grindan ai lam ni naw nga ai.
Yesu Madu masha si ai hpe lachyum ningnan jaw da ai. Jeyang hkrum nna dai hpe hkam la ai gaw tinang a Kawa Karai kasang hpe hpang jahtum ten du hkra nawku daw jau ai magam tai shangun ai. “Wa e, Na a lata de nye a wenyi ap ya de ai,” (Lk 23:46).
Karai a Kanu Nu Maria gaw shi a kasha hte rau asak ap nawng si hkam ai lam hpe hkam la lai wa sai ngu tsun mai ga ai. Wenyi e lam matsun ya ai hte kasha Yesu a kasi hpe la nna Kawa Karai Kasang hpang de hpang jahtum tinang a asak hpe ap nawng hkungga shatai lai wa ai.
Yesu Madu Mungkan masha ni hpe hkye la na matu shi a asak hpe si hkam lai wa ai raitim, Kawa Karai Kasang Yesu a hkum hkrang hten run na hpe n ra sharawng ai majaw lup kata na sharawt la nna sumsing lamu de hkum hkrang wenyi nawng shalun la ai.
Karai a Kanu Nu Maria mung shi a prat tup hta mara n kap, san seng chyoi pra ai hkawnsek, Karai a kasha rai nga ai majaw Karai Kasang gaw Maria a hkum hkrang wenyi nawng hpe sumsing lamu de woi shalun la ai rai nga ai.
Akyu Hpyi Saga
Wa Karai Kasang e, Kanu Nu Maria a kasi kamang hpe hkan sa let nang Madu hpe tsaw ra daw jau, madat mara, sak jaw ap nawng let hpang jahtum shani hta anhte a hkum hkrang hte wenyi hpe sumsing lamu de woi shalun la ya mi. Anhte a Madu Hkristu a marang e hpyi nem nga ga ai. Amen.
Hkristu hta tsaw ra hkung ga ai kanu kawa tarahkaw sara/num ni hte nu wa hpu nau ni e, Pranwan Ladaw hta (20) ngu na laban rai nna, Chyoi Pra Ai Nu Maria Sumsing Lamu De Woi Shalun La Hkrum Ai Poi Laban mung rai nga ai.
Hti ang ai Ja Chyum Mungga ni gaw
Chyum Mungga Daw (1) – Shingran 11:19; 12:1-6, 10
Chyum Mungga Daw (2) – 1Kor 15:20-26
Kabu Gara Shiga – Lk 1:39-56
Ndai Ja Chyum Mungga ni hpe hti nna, hpawtni na nawku dawjau lamang ni hpe woi awn nga ga.
Add new comment