Cardinal Charles Bo A Mungga ( 29 Oct, 2020)

@@@ Cardinal Charles Bo A Mungga (HOMILY) @@@

For the funeral Mass of Archbishop Paul Grawng: 27th October 2020
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

Tsawra ai Myanmar mungdan, mung chying sha ni, hpung masha ni e,

Dai ni anhte yawn hkyen lam, chyeju akyu ara hkam la lam ni hte, jawm hpawng nga ga ai. Yawn hkyen ai ngu ai gaw, jinghpaw wunpawn sha ni a hkyik hkam ai shadang sha, Myanmar mungdan a hkyik hkam ai shadang sha, Kanu nawku hpung a hkyik hkam ai shadang sha hpe shakram kau dat na aten du mat sai majaw re. Chyeju hte hpring ai aten mung rai nga ai, hpa majaw nga yang, shi Madu a ntaw ntsang ai, shaman chyeju hte Wa Saradaw kaba Paul Grawng ngu ai hta, anhte hpe hkyik hkam ai sagu rem kaba hpe jaw ya ai majaw rai nga ai. Wa saradaw kaba Paul Grawng gaw, wunpawng sha ni a matu Karai kasang jaw ya ai chyeju kumhpa kaba, Kahtawlik hpung masha ni a matu hte Myanmar mungdan a matu Karai Kasaang jaw ya ai hkyik hkam ai chyeju kumhpa kaba nan rai nga ai.

Wa saradaw Paul Grawng hte bung ai masha, galoi mung kaga bai n-nga pru sana re. Anhte du hpawng nga ai lam gaw, shi hpe lup makoi na matu nrai, shi hpe sharau shakawn na matu she, rai nga ai. Myi prwi si ni hkrat let yawn hkrap nga ai lam ni sha, anhte galaw ga ai rai yang, Wa Saradaw Paul, myit pyaw na n rai, wunpawng sha ni yawng hpe, hpung masha ni yawng hpe, Myen myu sha ni yawng hpe, masha shagu hpe, masin salum hta shara jaw nna tsawra chye ai wa, ngu nna shi hpe myit dum nga na hpe Wa Saradaw Paul ra sharawng na re. Si chye ai shi a hkum tsawp hpe anhte shakram kau na ga ai raitim, shi madun lai wa sai tsawra lam, masin salum kaba ai lam, kasi kamang kaja ni hte anhte matut sak hkrung hkawm sa na ga ai.

Ndai aten gaw chyeju dum mai ai aten mung rai nga ai.

Shi a kanu yan kawa hpe chyeju dum ai. Kaja ai hpun” gaw kaja ai asi hpe si jaw ai. Wa saradaw kaba Paul Grawng gaw kaja ai asi sha nrai, kaja dik ai asi nan rai nga ai. Kasai Kasang gaw kasa kaba rai nga ai Pawlu a mying hte shi hpe shaga la ai. Wa Saradaw kaba Paul Grawng gaw wunpawng sha ni kasa Pawlu rai nga ai.

Karai Kasang hpe chyeju dum shakawn ai. Karai kasang gaw Wa saradaw kaba Paul hpe hpaji jaw, lam woi matsun madun” la ai. Columban saradaw jau ni, wa mat ai aten, asak 38 ( sumshi massat) ning sha naw re aten, yak hkak lam ni, law law hte, makam masham grai naw hkalung ai jinghpaw mungdaw sasana a saradaw lit magam hpe hkap la gun hpai ai. Shi a hpaji byengya chye chyang kung kyang lam, mai kaja ai kasi kaja lam ni hte shaning 50 (manga shi) ning daram woi awn lai wa ai lam a marang e, jinghpaw mungdaw’ saradaw ngang grin galu kaba wa ai. Wa saradaw kaba Paul Grawng gaw, ga: nau n shaga ai wa raitim, shi a ngang kang ai atsawm ningja ni lam ni a majaw nawku hpung gaw gap ai lam hta masan sa ai. Dai ni Myitkyina sasana gaw, grai n gun kaba ai, makam masham ngang kang ai nawku hpung tai nga sai, saradaw ginwang nnan lahkawng hpe mung shangai shaprat ya lu sai, ndai lam ni yawng gaw Wa saradaw kaba Paul Grawng a woi awn ning shawng ai,magam bungli ni a apu asi ni nan rai nga ai.

Wa Saradaw kaba Paul Grawng hpe chyeju dum ai. Wa saradaw kaba gaw, matsan jam jau ai masa hte shangai chying hkai” wa ai. Majan tsinyam a majaw hkrap ngu hkrap ngoi myit daw’ myit hten lam ni law law hkrum nga ai wunpawng sha ni a lapran, nga lai wa ai rai tim, shi a azim” rai nga chye ai myit marai a marang e, myu sha ni hpe myit simsa lam lu la shangun lai wa ai zawn, shi a ngang kang ai makam masham mung, myu sha ni a matu myit mada shara ngang kang lam, tai ya lai wa ai. Shagrit shanem ai lam hpe, shi a sari hku nna bu hpun” ai. Nam bat langai ngu na, jau tai wa na ngu ai hkrun lam hta, yak hkak ai lam ni, law law hkrum ai raitim, shi a azim rai nga chye ai myit masa ni gaw, shi a matu n gun tai ya let, jau tai wa hkra, shakut lu lai wa ai. Shi a myit masin ngang kang ai ngu ai lam hta yawng hpe tsawra chye ai ngu ai lam hte gum hpawn da nga ai. Masha yawng hpe masha zawn, hkap la tsawra ganawn mazum chye ai, shi hte hkrum shaga ai masha shagu hpe, kaja wa tsawra ai hkap la ai ngu ai lam hpe, hkam sha shangun lu ai, ndai lam ni a majaw shi hte hkrum shaga ai ni yawng, ma ni du hkra kadai mung shi a man hta, hkrit agam: ai lam n hkam sha ma ai. Shi a tsawra ai myit gaw hkyam sa jaw mayu ai, htingram shangun ai tsawra ai lam rai nga ai. Shi a san seng, myit malang ai lam, masha shagu hpe akaw’ alaw’ nga nnna shaga chye ai lam, Jau ni hpe kawa langai zawn, tsawra lakawn chye ai lam, shi a sagu hpung masha ni hpe sharawng shara lakawn chye ai lam, ndai zawn shi a mai kaja ai lam ni hpe, masha law law hkam sha, hkrum kadup yu ma ai.

Nam bat langai shi a tsawra myit gaw, wunpawng sha ni a matu ngu ai lam rai nga ai. Wunpawng sha ni hpe shi, dik hkra tsawra ai. Jinghpaw wunpawn sha ngu ai hpe grai kabu arawng la tsawra ai wa re. Tinang a ga, tinang a htunghkying, tinang a malu sha hpe grai tsawra ai. Ratim mung, ndai tinang a ga, htunghkying, malu masha hpe tsawra ai ngu ai lam a majaw, kaga myu sha ni hpe tsawra ai ngu ai lam hta, shi hpe dut dang ai lam ntai shangun nga ai. Kaning san re ai uhpung uhpawng, amyu baw hpan lapran hta mi raitim, makam masham bung” ai, nbung” ai yawng a lapran hta, htap htuk ai masa hte shang lawm lu ai wa re. Masha shagu hpe hkap la lu ai salum kaba rawng ai wa, nan rai nga ai. Myit man lata ai ai ngu ai ga si, shi hta n-nga ai. Lachyen ginghka lam nmai nga ai ngu ai lam gaw shi a nga pra lam nan rai nga ai.

Wa saradaw Paul Grawng a lak lai ai lam kaba langai gaw, galoi mung hka”ja” na sharawng ai myit rai nga ai. Lama ma hpe chye la mayu ai hkaja la mayu ai myit ,shi hta galoi mung rawng ai. Nawku hpung kaw nna galaw ai sharin kaba hpawng ni hta galoi mung, shang lawm ai. shagrit shanem ai jawngma langai re. Saradaw kaba, magam lit magam kaw nna hkring sa mat ai hpang pyi, sharin hpawng ni hta lawm lai wa ai. Shi hta asak grai naw kaji ai, shi a asak hta ka-ang hkup pyi nre ai sharin sara ni a man hta dung nna, hka”ja la lam ni galaw lai wa ai. Machye machyang ngu ai lam ni gaw shi a matu chyoi pra san seng ai lam ni, ngu nna hkap la da ai masa rai nga ai.

Wa saradaw kaba gaw jinghpaw mungdaw: sasana hpe sha nrai, Myanmar mungdan sasana, Asia dan sasana ting hpe, daw jau lai wa ai. Myanmar mungdan Kahtawlik saradaw uhpawng rap’ daw’ ning baw lit magam hpe lahkawng lang gun hpang lai wa ai zawn, FABC Asia dan, saradaw uhpung, rap’ daw’ a commission shara law law hta mung, magam bungli gun hpang lai wa yu ai.

Matsan mayam yak yak hkak hkak re ai kun ding hku kaw nna shangai shaprat wa ai raitim, lu la” yak la ai hkyik hkam ai lam ni hpe, Wa Saradaw kaba Paul, lu la lai wa ai. Wa saradaw kaba Paul gaw, wunpawng sha ni a labau, Kahtawlik hpung masha ni hte Myanmar mungdan a labau mung,rai nga ai. Dai ni” gaw shi nnga mat wa sai. Nu Maria hte rau shi a shakawn mahkawn hpe kabu gara ai hte shi mahkawn shakawn lu sai,

.Yu u, ya kaw nna shu mashi shu masha prat dingsa, ngai hpe a lu ai, ngu na ma -ni ai. Atsam rawng ai wa gaw, ngai hpe galu kaba ai galaw ni ai; Shi a amying nsang, chyoi pra lu ai: Du magam ni hpe tingnyang” na jahkrat kau nna, myit gyip ai ni hpe shagrau ya nu ai.

Wa saradaw Paul gaw, ngai a Saradaw. Nye a wenyi lam matsun ya ai wa rai nga ai zawn, n gun jaw, lam woi ya ai wa mung rai nga ai majaw shi hpe chyeju dum ai. Nye a myit masin hta yawn hkyen lam ni hte hpring nga ai. Ratim mung, kawa langai zawn lakawn, ya lai wa ai lam ni a majaw chyeju dum kabu ai lam ni mung nye a myit masin hta rawng nga ai.

Ngai, Lashio sasana, lit hkam, saradaw tai na matu akajawng sha, lit shatsam hkrum dat ai shaloi, Saradaw kaba Paul, kawa langai zawn, ngai hpe lam woi lakawn la lai wa ai. Shi gaw nye a sara nan rai nga ai. Yak hkam lam ni hkrum wa shagu, shi kaw hpaji hpyi la lam galaw ai, shi a n gun jaw hapji jaw la ai lam ni a majaw, myit simsa ai lam ni, lu la lai wa ai. Myit tau ya chye ai myit ni hte n gun jaw ai lam, garum pawn ba’ ai lam ni galaw ya lai wa ai. Nye a sasana magam hkrun lam yak hkak hkrum ten ni hta, garum ya lai wa ai lam ni matu, wa saradaw kaba hpe ngai hka” naw hkap nga ai. Tsawra ai lam hpe ta tut madun madun ai. Shana shat, sa sha ya na matu, saw shaga shagu kabu gara chyeju dum ai myit hte sa du ya ai. Aten jaw nna abwi aya tsun shaga jahta lam ni galaw ya ai. Tsit lait ai udat shara de ngai hpe woi sa ya ai, nye a sagu rem wa nan rai nga ai. Shi hpe ja ja myit dum nga na re. Shi hte hkrum shaga nna, n gun lu la, lai wa ai mabyin lam ni hpe, galoi mung myit dum nga na re.

Shi anhte hpe teng sha, matut lakawn la nga na re, wunpawng sha ni yawng, hpung masha ni yawng a simsa lam nga mu ngai mai lam a matu shi htinglu hting lai akyu hpyi ya nga na re, shi a masin salum gaw anhte yawng a matu matut nna shamu shamawt nga na re, san pra ai ni law law shing grup let Madu a man de shang wa ai aten,

“ Ara, kaja ai hte sadi dung ai mayam e: aria” loi sha hta nang kangka rai nit dai: arai law law a ntsa e, ngai nang hpe san tawn da na de ai: na a madu a kabu gara ai hta nang shang law mu” ngu nna shi hpe Madu hkap tau la na re.

Shakram dat ai, Tsawra dik ai sagu rem wa e,

Shi hpe ngai hpang jahtum hkrum dat lu ai gaw lai wa sai bat 5 ya shana hta re. Dai ten shi n dum mat taw sai. Telephone kaw nna minutes hkun (20) daram ngai shi hpe akyu hpyi ya sai. Shi ndum nga sai hpe ngai chye ai. Nye a nsen shi naw na ai kun ngai atsawm nchye ai. Raitim mung, Wa saradaw kaba gaw galoi mung, shi a masin salum hte madat ya chye ai wa rai nga ai majaw, nye ai hpang jahtum ga ni hpe shi a masin salum the madat ya na re ngu nna kam ai. Ngai hte anhte yawng hpe Wa saradaw kaba shakram shaman kau da ya na re, ngu kam ai.

Si ai ngu ai gaw htani htana asak de, kalai shang wa ai lam rai nga ai. Madu Yesu hpe kam sham ai ni a matu si ai ngu ai n-nga ai, Madu hta bai hkrung rawt na re. Wa saradaw kaba, shi a ban dung de shang wa sai. Wa saradaw kaba madun” dan lai wa sai, mai kaja ai kasi kamang ni hte sak hkurng let shi hta anhte bai hkrum na ga ai.

Dai Madu a man hta anhte bai hkrum na, aten garai ndu shi ai ndai aten laman hta, myi’ prwi si ni hte anhte shakram dat ga ai. Kawa, Kasha, Chyoi pra ai wenyi a mying ning sang hta Amen.

By - Cardinal Charles Bo