Naw Ngawk Hta Na Lu Mai Ai Hkamja Lam Akyu Ni

Anhte galoi mung sha taw nga ga ai naw ngawk gaw lusha shat mai kaja langai re ai zawn hkum hkrang  hkamja lam a matu mung grai akyu jaw garum ya lu ai lusha kaja rai nga ai.Naw ngawk sha ya ai gaw nra hpe n gun jaw hkamja shangun ai,chosterol hpe shayawm jahkrat rap  shara ya lu ai,nnan shangai wa ai ma ni hta hkritung na lawm wa ai ana ahkya ni nbyin hkra makawp maga ya lu ai,hpum  shayawm ya lu ai,hpyi hpe hkamja tsawm htap shangun ai akyu ni jaw ya lu nga ai.

Naw ngawk hta ru grai law kap ai hpe anhte mu na ga ai re.Dai ru ni gaw hkamja lam a matu akyu jaw ai lusha dat ni rai nga ai.

Naw ngawk hta rawng ai Zinc,magnesium hte vitamin C dat ni gaw masha hkum hkrang a hkrang daw hte seng ai hkamja lam hpe garum ya lu ai.Magnesium gaw myit hpe zim shangun lu ai hte yup pyaw ai akyu hpe jaw ya lu ai.Naw ngawk gaw hkum hkrang hta cancer ana byin wa lu ai kaw nna mung makawp maga ya lu ai lusha rai nga ai.

Bai naw ngawk gaw folic acid rawng ai majaw ma hkum byin ai kanu num ni sha ya ai rai yang mung shangai wa ai ma hta hkritung kaw na kap wa ai ana ahkya ni nbyin hkra makawp maga ya lu ai.Dai majaw naw ngawk hpe ma hkum byin ai kanu num ni dingrun sha ya na kaja ai.

Hkum chying ninggun hpe kaja shangun ai – naw ngawk hta vitamin C rawng ai majaw hkam jan lu na hkum chying n gun hpe sharawt ya lu nna ana kanu ni kap shang ai kaw na atsawm sha makawp maga ya lu ai.Vitamin A rawng ai majaw hkum hkrang hkamja lam hpe kaja dik madi shadaw garum ya lu ai rai nga ai.

Nra hte lasa shan ni hpe hkamja shangun ai – naw ngawk hta cell ni shabyin ya ai,hkum hkrang daw sang ni hkamja hkra madi shadaw ya ai hte lasa shan ni hkamja hkra galaw ya ai protein grai law hkra rawng nga ai.Dai majaw nra hte lasa shan ni hkamja na matu,hkum hkrang dawsang ni n gun rawng hkamja na matu naw ngawk sha ya na kaja nga ai.

Lusha rin shamyit magam hpe kaja shangun ai – Naw ngawk hta mawm dat grai law rawng ai majaw lusha rin shamyit shakrai ai magam hpe kaja shangun ai.Mawm dat law rawng ai majaw kan chyat,kan shing dang ai lam nbyin hkra garum ya lu ai.Dai majaw naw ngawk hpe hkrai laksan nra sha ai rai yang mung kaga lusha,namlap namlap ni hta bang shalawm sha rai nna hkam kaja ai akyu hpe hkam la nga ga.

Sai n gun yawm ai ana hpe hkyamsa shangun lu ai – masha gaw hkum hkrang hta hpri dat ra kadawn ningra wa ai shaloi sai n gun yawm ana byin wa chye ai.Ndai naw ngawk makrung hta rawng ai hpri dat hte magri dat ni gaw hkum hkrang kata na sai hkyeng di cell ni hpe shabyin ya ai rai nna hkum hkrang kata sai gayin hkawm ai hpe kaja shangun ai.

Myi n gun kaja ai – naw ngawk hta vitamin A grai law rawng ai majaw asak aprat kaba wa ai ten byin chye ai myi nmu ai mang hkang hpe tang du ai hku makawp maga ya lu nga ai.Myi htau kap ana nbyin hkra mung makawp maga ya lu ai.Dai majaw myi hkamja na matu mung naw ngawk hpe sha ya na kaja ai.

Tsawra ai shiga madat nu wa hpunau ni ndai naw ngawk hpe anhte yawng gaw sha yu ai,sha taw ai ni hkrai rai na hpe kam ai.Naw ngawk makrung gaw tinang she chye galaw sha ai rai yang galoi mung sha njin na daram mu ai shat mai lu sha kaja mung rai nga ai hte gat kaw na mari sha ga nga tim manu nau nhpu ai re majaw masha shagu mari sha lu mai nga ai.Dai ni anhte madat hkaja la lu saga ai hte maren hkum hkrang hkamja lam akyu law law hpe jaw ya lu ai re majaw naw ngawk hpe shani shagu wa mi nrai tim bat mi hta masum lang dang bang shalawm shadu sha na kaja ai lusha shat mai re ngu n gun jaw garan kachyan ya dat ga ai law.

Lamang tang madun ai - Julia Ja Ing