Wanwu Chya Ai Ninghtoi ( Ash Wednesday )

Anhte a matu ahkyak ai ladaw langai mi de bai du wa ra ai. Dai gaw, anhte chye nga ga ai hte maren " LUSHA GAM LADAW" rai nga ai. Ndai lusha gam ladaw hpe " Wanwu Chya Ai Ninghtoi" hte hpaw hpang ai rai mali ai.

Anhte madat hkam la na Karai a mungga hpe garan kachyan dat lu ai.

* Myihtoi Yoela a laika hta ka da ai chyum ga daw hta," Nahte a myit masin mahkra hte ngai hpang de nhtang wa marit, kaning rai nme law, ngai gaw matsan dum ai hte n gaw nwai ai myit rawng nga ai", nga nna Madu tsun ai.

**Korinhtu ni hpang de Kasa Pawlu shagun dat ai laika hta," Karai Kasang hte htinglu htinglai nga mu, yu mu, ya e pyi hkye hkrang la ai n'htoi rai nga ai", nga nna tsun da nga ai.

**Mahte a Kabu Gara Laika hta e, Yesu Madu sharin shaga ai lam gaw; akyu hpyi ai, lusha gam ai, alu atan jaw ai rai yang masha ni e dan dawng mu lu na matu n re ai sha, n dan n dawng ai hku galaw ra ai lam hpe matsun da ai.

--Wanwu--
Lai wa shaning hta na Kungla Shaman poi hta shaman da ai kungla lap( namhtan lap snr ma-un lap) hpe wan nat ju la ai wanwu rai nga ai. Lachyum kumla gaw myit malai ai, n grin ai lam, mara hpe n ra sharawng ai hte anhte shinggyim ningpawt ninghpang hpe lachyum kumla madun ai. Hkam la ai wa a kahtan ntsa kaw chya ya ai. Wanwu chya hkam ai shaloi, chya ya ai wa tsun ai ga ni.. a)Myit malai lu nna kabu gara shiga hta kamsham u.
...b)Nang ga yun rai nga ndai majaw, ga yun bai tai na hpe myit dum u..

-- Lusha gam ladaw --
Madu Yesu ninghtoi 40 ya nam mali kaw lusha gam let akyu hpyi tara shadik ai kasi hpe la nna masat tawn da ai ladaw laman rai nga ai. Tinang nang a wenyi lam yan matu myit aru yu ai aten, Paska Poi a matu myit masin wenyi hkyen lajang ai aten rai nga ai.

--40 ya—

 Madu Yesu lusha gam akyu hpyi let tara shadik ai aten ninghtoi 40 ya re ai hpe shadum ya ai. Dai majaw Madu Yesu a kasi hpe hkam la nna lusha gam ladaw gaw ninghtoi 40 ya na ai rai.
--Wanwu chya ai shani--
Lusha gam ladaw hpang shani re lam hpe masat ya ai. Paska du hkra na aten ninghtoi ni gaw lusha gam ai ladaw hta lawm nga ai lachyum shadan shaleng ya ai. Myit masin hkum hkrang wenyi hpe hkyen lajang ai lachyum shadan shaleng ya ai.

--Akyu hpyi ai, lusha gam ai ai hte alu jaw ai..( prayer, fasting & almsgiving)
Wenyi lam yan a dawnu kaba ( pillars of spiritual life) masum rai nga ai. Ndai magam lam ni hpe tatut galaw ai shaloi, arawng lu na matu n re. Shakawng ai myit hte n galaw na lam ja ja dum ra ai. Karai Kasang hpe tsawra ai myit, tinang a mara matu myit yawn myit malai ai hte mara raw dat kau ai hkam la na matu myit grit nem let galaw yang she akyu hkam la lu hpe myit hkawn hkrang ra ai..

--Hpang wa ai labau--
325 AD hta galaw ai zuphpawng kaba ( Council of Nicaea) hta Wanwu Chya ai ninghtoi hpe masat shagrin da hpang sai. Ndai zawn masat tawn da ai hpang rai tim, lusha gam ladaw masat ai lam hte seng nhtawm naw jahkrup la ra ai lam ni nga sai. Shaning 601 hta Pope Greory bai sharai lajang masat ya ai. Sarabyin Gregory gaw wanwu chya ai shaloi, kahtan kaw udang sumla hkrang masat hkam la na htung lai hpe mung shagrin da ya sai.
--Ga Shaka dingsa prat hta dap ( wanwu) lang ai hpe tsun da ai chyum ga daw ni--

…(i) Esther 4:1
... (ii) Yoba laika 42:6
... (iii) Yonah 3:5-6
... (iv) Daniel laika 9:3-4...etc

" ..Lusha gam let, hkrap ngu hkrap ngoi ai hte sharung shayawt nna, nanhte a myit masin mahkra hte ngai hpang de nhtang wa marit." (Yoela 2:12)...