Mak Jak Si Hkai Sha Ladat (Du yin Si )

Hkungga Tsawra ai shiga madat Nu Wa Hpu Nau ni,ndai lamang hta gaw myen myu sha ga hku duyin ti ngu ai mak jak si hkai sha ladat hte seng nna hkai sun laika buk hta na mu hti lu ai hpe gam garan ya na n ngai.

Myanmar mungdan hta ndai mak jak si hkai nga ai buga ni Mun mungdaw ,tannin ta yi ginwang ,Karen mungdaw ni hta kaja dik rai nga ai.Nam chyim hta dwi,sau,hka nga ai.N kau mi gaw shi a sama manam ai nra nna nchye sha ma ai.Myanmar mungdan hta shawng n-nan Mun mungdaw hta shawng hkai n htawm hkai ai ni law wa ai.Moi shawng de na mak jak si myu ni gaw si tawng kaji,tum kaba,sha shan hpa lawm nna ya gaw thai hte Malaysia na myu li kaja ,san ai rai nga ai baren baw myu hpe Mun mungdaw na hkai sun ni hta hkai ma ai.

Hkai ai shaloi mung moi shawng de gaw Acre mi hta hpun (48)shah kai nna,ya gaw Acre mi hta hpun (100) lu hkra hpun lapran 18’,hkai yan lapran 24’,hte laking matut hpun nem myu ni hkai ai.Hpun kaji ten hka ing ai nra tim,ginhtawng ta hta hka madi dat alaw ahtam l una matu hka shalen bang jaw ra ai.Hkai ngut ai hpang 2 ning daram du hkra ginhtawng hta jan kahtet hkam l una matu shngnip galaw jaw ra ai.Kahtet shadang (10’C) du hkra dang hkam ai raitim lap run ai.Laning mi tup marang htu ai bug ani hta sut masa hku na si htuk shapraw lam a matu grau kaja ai lam mu lu ai.

Ga amyu hpan- Ga sau kaja nna,hka lwi shang loi ai zaini ga,ga shan sung de (4-5)’ nga ai hka shaw,hka shalen bang atsawm lu galaw ai gas hara ra ai,Pa laying hpe ra sharawng ai.PH (6.5)daram nga ai zai ni ga hpe ra ai.Lanam shang June shata kaw na hkai hpang mai sai.

Namhpun jaw ai lam-Namhpun jaw ai shaloi hpun pawt kaw na (1’) mi gang lanam htum daw hta hpun langai mi hta Kun pong namhpun (15’)grup hte ga shatsam gayau nga chyu kawk mi jaw ra ai.Namhpun hpe lang hte lang garan jaw ra ai.Lap gat namhpun mung jai lang mai ai.shingra namhpun hpe U hkyi lu jai lang yang grau kaja ai.Nga hkyi lang yang nga hkyi hta shatsam lawm yang ana hpe n -gun jaw ai lam byin shangun lu ai.

Kamu ana duhkrat chye ai.Ru yat,hpun mat yat ana,hpun pawt hta Trigo damar kamu lawm ai ni bang jaw ra ai.Makru ni pru na matu hpun langai mi hta Uria kabun ntsin litre (10) gat jaw u.Asi si hpang ten gum jaw nga ai nampan pu ni sharun kau jaw ra ai. hte Asi kaba na matu …..sharun kau jaw u.

Si di la ngut shagu laking si ai ,hkraw ai ni hpe jasan kau ya u.Pu pu nna shata (5) na ai shaloi mak jak si hta ju ni kaba wa ai ten,mak jak si hkin lang dumrit ni ran wa ai ten,si nsam galai shai wa ai ten di la u.Hkai hpang ai kaw na (7)ning daram hta asi kaja lu nna shaning (50) daram duhkra gawn lajang ai hta hkan nna si pru ai.Myu kaja yang hpun langai mi hta na laning mi re yang asi (300) duhkra lumai ia.Myu kaja mak jak sig aw …tum kaji ,sha shan htat,nna sama namchyim kaja ai.Si pru shadang kaja ia.Ya ten tum nlawm ai,tum kachyi mi sha kap ai mak jak myu gaw man ulu dut sham ai nga ai.N kung shi ai ten namsi di hkrup yang shan ja ai,sama n manam ai yat ai hte si ga yak chye ai.Di da ngut ai si ni hpe ramdaw re kahtet shadang nga ai gawk hta (10) ya daram tawn da ra ai.Hkrat ai sig aw (2-3) ya ram sha hkam lu ai.

Myanmar mungdan hta mak jak si pru ai ten,tannin thayi ginwang hta Mar,April,Mun mungdaw hta April,May ,June,July,Karen mungdaw hta Aug,Sep ni hta si pru lu nna shaning shagu Mar-Sep duhkra buga shagu na mak jak si matut manoi sha mai ai.Thai mung dan hta mak jak si pru ai majaw atsawm sha,Jasan htuk shapraw ai hte duyin yo ngu ai (mak jak yen) ni hpe mungkan ting dut shabra nna gat lawk hta shara la da ai.Ya ten sama nau n-manam ai gayau htuk shapraw da jaw ai.

Tsaw ra ai shiga madat Nu wa hpu nau ni,ndai duyin si sha ai a marang e,hkum hkrang lamyi laman machyi ana…hpe mung mai tsai shangun lu nga ai.Ya sha lahta de tsun lai wa sai Duyin si (mak jak si ) hkai sha ladat hpe na la lu sai hte maren akyu sha shawn hkai sha sa wa ga ngu gam garan ya dat let lamang hpe ndai kaw jahkring sai rai.

Ka lajang ai – Elizabeth Seng Lawt Lu