Hpaji Manau A Lam

Culture

Hkungga tsawra ai shiga madat Nu Wa hpu nau ni, Sara Marip Bawk San tang madun da ai hpe la kap let “hpaji manau” ngu ai hte seng nna, gam garan ya mayu n’ngai.

          Nu Wa hpu nau ni , hpa majaw hpaji manau dum ra ai kun? ngu ai hpe loi li hka ja yu ga. Hkawhkam laika 1: 10 hta, Shawlamun Hkawhkam gaw, law la ai Israela Amyu masha ni hpe jeyang uphkang, daw dan, hparan lu na matu Karai Kasang kaw, 'Hpaji byen-ya hte chye chyang ai myit nga ai hpe jaw e law' nga nna hpyi atet la ai hpe mu lu nga ai. Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni gaw Moi jiwoi jiwa prat ban kaw nna, Manau dum ai Amyu ni rai ga ai. Manau hpan law law nga ai hta na, sutgan ra jang sut manau dum nna, Karai Kasang hpe sutgan hpyi atet la ga ai. Nta masha shada da tsan gang ai aten ni, na mat nna bai hkrum mayu jang hkrumra manau dum nna, bai hkrum zup ga ai. Padang ninglaw lu ai aten hta padang manau dum ga ai. Ndai padang manau gaw Karai Kasang hpe shagrau sha-a ai lam re nga nna, Chyum laika hta nan ka da ai. Korinhtu ni kaw shagun dat ai laika lahkawng  2:14 hta, Anhte hpe Hkristu hta, tut nawng e Padang Manau hta nlaw shangun nna, shi a chye chyang ai, manam pyaw bat, anhte a lata hte shara shagu hkan e shapraw shadan ai Karai Kasang gaw a nga nga u ga law' nga nga ai.

          Manau dum jang Karai Kasang a chye chyang ai manam pyaw bat anhte Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni a lata hte shara shagu hkan e Karai Kasang gaw shapraw shadan dan na rai nga ai. Law la, wa sai Jinghpaw Wunpawng amyu masha ni hpe, jeyang, uphkang, dawdan, hparan hpareng, dingman kangka, dinghpring, kung kyang, chyoi chye nna Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni a ningbaw ningla tai na masha ra kadawn nga ai aten gaw ya aten nan rai nga ai. Dai majaw, Shawlamun Hkawhkam gaw hpaji byeng-ya hte chye chyang ai myit hpyi ai zawn hpawtni na aten hta ningbaw ningla tai wa na ramma ni, hpaji byengya hte chye chyang ai myit, lu na matu Hpaji Manau' dum ai rai nga ga ai. Anhte makam masham hta manoi manat let shakut nga ai Christan masha ni a Manau hte Chyum masa a lam hpe mung machye machyang rai u ga matut gam garan ya mayu n’ngai.

            Ya Manau hte chyum masa ngu ai hta,  Chyum Laika kaw na Karai Kasang hte Jinghpaw Wunpawng sha ni a ginru ginsa prat kaw nna, kam hkrat wa ai Karai Kasang (sh) Lamu Madu Ga Madu gaw marai langai mi sha re ai lam, Manau hpe chyum laika hku yu yang mu lu nga ai. Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni ginru ginsa prat hta gumgun gumhpai ni hpe jaw jau nna, nat matse ni hpe gaw tinang hpe dingbai dingna n jaw na matu gwi htau, wa htau jaw ai lam galaw lai wa sai. Rai tim gumgun gumhpai ni hte nat matse ni hpa n galaw lu mat ai aten hta, masha asak hte seng wa ai shaloi, marawn jahtau nna, shaga ga di ai wa nga nga malu ai. Dai wa hpe gaw shanhte hpa mung jaw jau ai ngu ai lam n nga ai. Ka ning n di kadai gumgun gumhpai wa mung n garum lu mat jang shaga ai rai nga ai. Dai wa gaw Lamu madu Ga Madu (sh) Ngarawng Ngarai (sh) Karai Kasang ngu ai wa rai nga ai. Lamu e chye ya rit law, Ga e chye ya rit law, Ngarawng Ngarai e na u law, Karai Kasang e hkye rit law nga nna, marawn chye nga ma ai nga nna tsun tawn da nga ai.

          Jinghpaw Wunpawng sha ni gaw dai lamu madu hpe n jaw jau ma ai. Shi a lam hpe agri agrai n chye ma ai. Rai tim Lamu Madu nga ai lam hpe gaw hkrak sha chye ma ai. Lamu Madu gaw gumgun gumhpai ni hte nat matse ni e n galaw lu ai hpe galaw lu ai wa re ngu kam sham ma ai. Nat ni hpe myi hte n mu lu ai rai tim, nat nga ai lam Jinghpaw ni hkrak sha chye ai. Dai majaw Lamu Madu hpe myi hte n mu lu ai gaw Jinghpaw ni a matu hpa mi n lak lai nga ai. Lamu Madu Ga Madu hpe gaw kadai gumgun gunhpai wa e mung, nat matse wa e mung, n lu hkye mat ai shaloi she marawn jahtau garum hpyi chye nga ma ai. Jinghpaw Wnpawng sha ni gaw sumsing lamu hte kinding ga hpe madu ai wa nga ai ngu ai hpe chye ma ai. Rai tim Lamu Madu Ga Madu gaw shi a mying shingteng hte shi a lam hpe galoi n tsun dan nga ai. Jinghpaw ni gaw shi gaw mungkan hpe hpan tawn nna madu nga ai wa re ngu kam ai majaw shi a mying n tsun dan tim shi hpe lamu madu ga madu ngu nna, mying jaw da sai.

          Bai, Manau ngu ai ga si gaw 'Muq Nau' ngu ai kaw na byin wa sai. 'Muq' ngu ai gaw lamu hpe gadun ai hku tsun lang ai. 'Nau' ngu ai gaw jaw, jau ai (Matsaw nau ningtsa jau nga ma ai). Dai majaw Manau a lachyum madung gaw 'Lamu hpe jaw jau ai' ngu ai re. Karai Kasang hpe jaw jau ai rai nga ai. Madai wa hte Jan wa gaw manau poi hta ahkyak dik lamu madu wa a kasa yan rai ma ai. Lamu madu wa a dat kasa marai (6) nga ai kaw na shinggyim masha ni a manau poi hpe matsing ningting galaw na matu lamu madu gaw shi a kasa Madai wa hte Jan wa hpe sha, dat dat nga ai.

          Manau poi gaw Lamu Madu Ga Madu wa e shangun dat ai Lamu Madu a dat kasa yan Madai wa hte Jan wa gaw Manau poi hta sa du yu nna, matsing sumhting galaw ai poi rai nga ai. Manau poi hta Madai wa gaw lamu kaw na yu wa nhtawm ma nau madu a nta htingnu madai dap kaw shara wa la ai, bai Jan wa mung naura pa ka-ang manau shadung makau e jun da ai jan hkungri kaw shara la nu ai. Dai hpang shan gaw, Manau poi ting a kaja ai lam mung n kaja ai lam mung (galaw shut ai lam ni hte jaw ai lam ni) yawng hpe matsing ningting galaw da masai. Manau poi ngut ai hpang shan gaw lamu de bai lung wa nna, shan matsing sumhting da ai lam yawng Lamu Madu hpe wa tsun tang dan ma ai. Ndai zawn Jan wa hte Madai wa gaw Lamu Madu chye lu na matu matsing sumhting galaw nna, tang dan ai poi galaw ai shani kaw nna hpaji manau poi byin pru wa ai re ngu machye machyang rai u ga gam garan ya n’ngai law.  

Ka lajang ai;    Mama Rose Angeline Maran Nang Doi

                          RVC, Ginjaw Rung, Aung Nan

                          Myitkyina.

Comments

moi jiwoi ni nau lai wa sai manau hpan 13 nga ai ngu hpe chye na sai hte maren ya n dai hpaji manau hpe mung manau hpan kaw bai jat bang la sai kun?(manau hpa 14) ngu ai hku mai jat bang ai baw kun?

Add new comment

8 + 7 =