Wa Sarabyin A Lampedusa De Sa Gawan Ai Shi Ning Hpring Ladu Hkrum Nhtoi Hta “ Na A Hpu Nau Wa Gaw Gara Kaw Ta?”

Wa Sarabyin A Lampedusa De Sa Gawan Ai Shi Ning Hpring Ladu Hkrum Nhtoi Hta “ Na A Hpu Nau Wa Gaw Gara Kaw Ta?”

July 8, 2013 ya shani hta Wa sarabyin Francis a Lampedusa de sa ai Shi Ning hpring ladu hkrum hkrun lam hta masha ni hpe htawt sit ai bungli (immigration) ngu ai gaw grai lajang hparan yak ai bungli re ai hte ndai lam hpe anhte a myit masin salum hte yu nna madat hkam sha yang sha mai ai lam Wa sarabyin hku nna tsun shadum lai wa ai hpe “the Prefect of Dicastery for Communication” wuhpung ni kawn tsun lai wa ai.

July 8 ya shani gaw Shi Ning hpring hte rau Wa sarabyin a labau shang Italy mung na Lampedusa ngu ai shara hta labau shang sadu lai wa nna pang lai hta mat mat nna htawt sit jam jau hkrum lai wa sai masha ni hte si hkrum mat sai ni a matu kyu hpyi ya lai wa sai lam shi ning hpring sai lam chye lu ai.

Lai wa sai Shi Ning laman hta Sicily ngu ai Italian coast shara gaw Africa shara kawn tara nshang htawt sit wa ai ni a matu shara daju kaba byin lai wa sai, The Middle East hte Asia ni Europe de shang na matu gaw Libyan Coasts ngu ai shara kawn madung htawt sit sa wa ra ai lam re hpe chye lu ai. Wa sarabyin Francis gaw March 13, 2013 hta lata la hkrum ai kaw na Roma mare shinggan de hkrun lam langai lang hku nna pang lai hta htawt sit ra nga ai ni a yak hkak jam jau ai kum la langai re ai dip lu dip sha hkrum ai, Matsan jam jau ai hte majan a majaw hprawng sit hkawm ra nga ai ni a shara nlu ai masa lam ni hpe mu chye na matu tang madun lai wa sai. Ndai lam gaw shi a dingyang yaw shada ai lam rai nga ai.

Wa sarabyin kawn Europe mung dang de tara nshang ai sha htawt sit let si hkrum mat sai masha ni a matu yawng hkyen ai kumla hpe pang lai hka hta nam pan shang hkawng  hpe jahkrat let kyu hpyi ya ai lam galaw lai wa sai. Bai nna shi a Papacy laika hta “Globalization of Indifference” hte seng nna tinang hkum a matu sha chye mu nna laga masha ni a hkrap ai nsen hpe koi gam kau ai ni hpe tsun shadum da ai lam re mung chye lu ai.

Ndai laika hta rawng ai hpe shi mungga hkaw ai ten chyum laika hta Karai kasang san da ai ga san gaw “na a hpu nau gaw gara kaw ta?” ngu ai hpe bai nhtang myit dum shangun ai shaloi ndai lam ni grau nna ngoi gara wa ai.

“Where is your Brother?” Madu gaw shi a hkrap madai nsen ngai hpe shaga nga ai ngu anhte hpe tsun taw nga ai. Ya san ai ga san ndai gaw marai langai hpe chyu sha nrai anhte yawng hpe san nga ai. Anhte a kahpu kanau ni gaw jam jau ai kaw na lawt na matu shim lum ai hte sim sa ai lam hpe tam shakut nga ma ai, shan hte hkum hte shan hte a nta masha ni a matu grau kaja ai shara hpe tam shakut nga tim, dai ni a malai si ai lam hpe sha hkrum sha nga ai. Dai zawn hkrum sha  ai masha ni gaw chye na ai lam hpe ntam ai , hkap la yin la ai lam nnga ai hte myit hkrum ai lam hpe tam ai lam ni hta galoi shagu ngu na daram hprai chye ma ai.

Shi Ning na ai hpang Wa sarabyin Francis Lampedusa ngu ai sara de sa gawan ai ten Europe hta pang lai makau ni hta htawt sit nga ai ni law law si hkrum nga ai shara langai rai wa ai a majaw Nawku hpung hte seng ang ai ah Su ya ni kawn lit la sa wa na matu tang shawn ra ai ngu ai gin lam langai rai wa ai.

Lai wa sai 2014 kawn hta la sai jahpan hpe yu yang masha 17000 jan hka pang lai hta si hkrum mat sai re lam chye lu ai.

 Libya hte Tunisia kawn Italy Mung de matu mahkai sa wa ai hka panglai hkrun lam gaw Mung kan hta masha si hkrum ai hta na law dik ai lam re ai hpe The International Organization for Migration (IOM) ngu ai ni kawn tang madun da ai lam hpe mung chye lu ai, dai majw 2014 kawn ya du hkra rai yang masha 17000 jan si mat hkrum sai lam chye lu ai.

IOM kawn nlu sawk sagawn la ai hta Hka sang hpaw hten ai a majaw Sinna maga de 2300 hte Sinpraw maga de 1700 si hkrum mat ai ni mung nga ai lam chye lu ai. Kawng lam kawn Europe de htawt sit shang wa ai masha ni hpe jahkring kau na matu Turkey hpe European wuhpung wuhpawng kaw nna Euro Gumhpraw 6 billions jaw ai lam hpe mung chye lu ai. Shaning jahkring mi daram gaw dai htawt sit ai lam zim mat ai yawm mat ai, rai tim nkau htawt sit ai masha ni gaw hka pang lai hku Italy mung de sa na matu yaw shada let Turkey de htawt sit wa ai lam re hpe chye lu ai.

Metre 20 galu ai Sang hpaw langai mi Libya mung Misrata kawn pru sa wa na Lampedusa kawn den kaang hkup ra ai shara hta hka de lim shang mat ai, sinpraw maga na hka pang lai hta hka san hpaw hten hkrum nna lim mat ai lam hpe 3 October 2013 kawn na hpang wa ai lam chye lu ai. Dai san hpaw gup ai hta masha 368 si hkrum ai hte marai 20 hpe nmu tam ai lam mung chye lu ai. Greek coast kaw nga hkwi ai hka san hpaw hta masha 750 daram hpring htaw ai San hpaw langai lai wa sai June 14, 2023 hka hta lup lim mat ai lam hpang jahtum shi ga hku na chye lu lai wa sai.

Wa sarabyin Francis kaw mabyin mahkra hpe anhte nlu hparan tim byin nga ai lam hpe anhte chye na lu na matu anhte a masin salum hte madat ra ai lam hpe the Vatican Prefect of the Dicastery for Communication na Paolo Ruffini rung kawn tsun dan lai wa sai.

Matut na Vatican News Andrea De Angelis de Htawt sit nga ai lam gaw hparan yak ai manghkang langai rai nga ai. Rai tim hparan yak ai mang hkang ni a matu sang lang dan na mahtai gaw nga nga ai. Kaja san ra ai ga san gaw htawt sit ai lam hpe ning hkap taw ai nre sha gara hku galaw lajang hparan na she ah hkyak nga ai.

Ya byin taw nga ai hpe la kap nna lai wa sai Shi ning na mabyin ni hpe anhte matsing da ra ai lam ahhkyak ai hpe Ruffini kawn kahtap tsun lai wa sai. Anhte n matsing da ai rai yang gaw anhte ni gara ten hta anhte du nga ai hpe chye na nrai nga ai. Anhte ngup ga hku majoi tsun ai lam hpe koi gam nna masin salum hku anhte tsun shapraw na ra nga ai, bai nna htawt sit ra ai lam ni hpe anhte shada garum sa wa ga ngu nna ahja ahwa tsun lai wa sai lam chye lu ai.

https://www.vaticannews.va/en/vatican-city/news/2023-07/ruffini-we-must-address- migration-with-our-hearts-not-slogans.html