San Pra Ai Francis Xavier A Labau Lam ( 03 December, 2019 )

San Pra Ai Francis Xavier

          Nuwa hpu nau ni, San Francis Xavier gaw, Spain Mungdan Pamplona mare kaw (1506) ning April Shata (7) ya jahpawt Chyoi Pra ai laban bat hta Kanu Donal Maria kawn nna, shangai dai daw wa sai lam chye lu ai. San Francis Xavier shangai ten du wa ai shaloi, kanu Donal Maria gaw, Yesu a nni nhkri lam ni hpe sung sung sumru akyu hpyi ai a marang e, Francis Xavier a salum hta malap nlu ai Wudang dazik shakap da ya lu sai rai nga ai. Francis Xavier gaw, Spain mungdan Paris mare kaba hta dakkasu hpaji sharin la nna, Loyola mare na San Ignatius a shawng na kasa magam gun langai tai wa sai rai nga ai.  Shing rai, Francis Xavier gaw, Jau aya hkam la nna Madu a shaning (1542) ning  hta India mungdan de rawt sa wa sai lam lapran shata (13) na ai hpang Potugyi Gao mare de du shang wa nhtawm me, Madu a Mungga hkaw tsun hpang wa sai sha n ga, lusu nga mai ai ni a zingri zingrat dip lu dip sha hkrum nga ai buga masha ni hpe mung makawp maga la sai lam labau hta adan sha mu lu nga mali ai nu wa ni. Bai, Francis Xavier,  Karai Kasang a Mungga hkaw tsun hkawm ai aten hta, makam masham hkap la nna, kashin kamun hkam la ai masha nga ai zawn, makam masham nlu hkap la ai masha, shara ni law law naw nga nga ai hku re. Dai majaw, ya na zawn yak hkak hkrat sum ai aten hta gara hku galaw na ladat hpaji ni hpe lu la nu ai.

          Madu a shaning (1549) ning hta, Japan mung de bai rawt sa wa nu ai. Japan mung de du ai shaloi, matsan masha langai zawn Madu a Mungga hkaw tsun sharin shaga yu ai shaloi, gadai mung myit lawm ra sharawng ai lam n nga ai hpe mu jang, ahkaw ahkang lu ai up hkang du ni hpang de Potugyi dat kasa zawn bu hpun mawn sumli nna, dum sumpi arung arai, nayi, myi set kum hpa ni hpe sak jaw nu ai. Shaloi, sasana majan je na hte Madu a mungga hkaw tsun na ahkaw ahkang lu la sai lam labau shang rai nga sai. Shingrai, makam masham garai nlu la shi ai amyu sha law law hta na, grau nna, myit kaja rawng ai gaw, Japan amyu sha ni re ngu, sawn la lu nu ai. San Pra ai Francis Xavier gaw, Madu a kabu gara shiga hkaw tsun hkawm nga ai aten hta yak hkak mang hkang amyu myu a lapran e myit n daw a hten ai sha n gun atsam dat let, shakut sharang ai a majaw, masha marai (2000) ram hpe Kashin Kamun jaw lu sai lam kabu hpa rai nga ai. Dai hpang, Francis Xavier gaw, Miwa mung de sasana shang na matu bai daw dan myit hkut lu nu ai. Shingrai, shi a yaw shada ai ap nawng magam bungli awng dang na matu, myo mare kahtawng ni hpe lai di nna, Hong Kong de du shang wa sai. San Pra ai Francis Xavier gaw, Madu Yesu a Wudang hpe galoi mung manoi manat let, shi hkawm sa ai hkrun lam shagu hta gun hkawm nga nu ai. Du ai mare kahtawng shagu, Ma ni hpe hkrum shaga let, woi gun sup ai lam chye lu ai. Dai majaw, kahtawng mare buga shagu na Ma ni gaw, Francis Xavier hpe nnan mu ai ten hkrit, n gwi shaga ai raitim, Shi a san seng ai myit hte tsun shaga, woi ginsup ai a majaw, hku hkau nga nu ai.

          Ya na zawn, hku hkau ai hpang, Francis Xavier gaw, shi galoi mung gun hkawm ai, Wudang hpe shaw nna, Ma ni hpe Madu Yesu a lam hkaw tsun dan dan di nu ai. Chyasam mung de Sasana majen je ai, shi a myit gaw, mau hpa rai nga ai. Myu sha n bung, ga n bung, sat lawat nbung, malu masha n bung ai shara ginran, mungdan ni de, Madu Karai Kasang a teng man ai makam masham hpe hkaw tsun gat hkai hkawm na matu, ten tup jin jin rai nga ai gaw, lak lai ai lam langai mung rai nga ai. Dai daw shara Spain Mungdan kawn Potugyi Gao de du, dai kawn nna, Hong Kung zinlawng de du nu ai. Francis Xavier gaw, Miwa mungdan de Sasana shang na matu, myit hta grai da ting da ai raitim, dai ten hta, hkrun lam yak ai sha n ga, dai shara de du na matu, grai yak hkrak ai aten mung rai nga ai. Shingrai, Francis Xavier gaw, Hong kung zinlawng mayan hkan nga let, akyu hpyi nga nu ai. Dai zinlawng na masha ni mung, Francis Xavier hpe n mu ga ai re majaw,  dai zinlawng na buga masha ni a matu Xavier gaw, hpyen langai hpa rai nga ai. Dai majaw, shi a matu hkrit tsang ra ai shara mung rai nga ai. Bai nna, shi galoi mung gun hkawm ai Wudang mung, dai pang lai de sa wa shaloi, panglai kata de hkrat mat ai majaw, shi a matu myit yawn hpa kaba rai nga sai. Shingrai, Xavier gaw, dai Wudang hpe bai lu la na matu, akyu hpyi shaja nga nu ai. Nmyit mada ai lani mi, Xavier panglai hkin gau makau hku lam hkawm akyu hpyi nga yang, Panglai de na “Chyahkan” langai mi, Francis Xavier a Wudang hpe matep lang nna, hka hkin gau de garawt lung wa ai hpe Xavier mu dat nna, nchye tsun hkra kabu nga sai. Shingrai, Xavier gaw, dai Chyahkan hpe Wudang hte shaman ya dat nu ai.

          Chyahkan mung, panglai de apyaw sha yu mat wa sai rai nga ai. Mau hpa langai mi gaw, Chyahkan a shingma de Wudang masat sumla kap mat ai lam rai nga ai. Mau hpa chyeju rai nga mali ai re. Kaja wa nan mung ya daini du hkra, Chyahkan nkau mi a Shingma de Wudang masat kap ai mu lu nga ai. Kaja wa mabyin hpe tsun dan mayu nngai. Mama tai jawng kaw hpaji sharin nga ai ten, Panglai sasana langai mi de hpung gawan hkawm ai shaloi, Chyahkan a shingma de Wudang masat kap ai chyahkan hpe mu lu ai. Dai shaloi, dai kahtawng na myit su salang ni hpe san yu ai shaloi, shanhte mung Francis Xavier a labau hpe shanhte chye ai made mi hkai tsun dan wa ma ai. Kaja wa nan mung, labau hta byin lai wa sai teng ai mabyin re majaw, mau hpa chyeju hpe mu la lu nga ai re. Kaja wa mu mayu ai nu wa hpu nau ni nga jang mung, Pahtein Sasana, Mayan Chyung mare na San Francis Xavier Brohter Jawng kaw atsawm sha zing da ai hpe mu lu na ga ai. Brohter ni Panglai de hpung gawan ai ten, Wudang masat dazik kap ai Chyahkan hpe lu la nna, Brohter ni a Ginjaw kaw atsawm sha zing da ai hpe mu lu nga mali ai nu wa ni. San Francis Xavier gaw, shi galoi mung gun hkawm ai wudang hpe sha manoi manat let, Miwa mung de sasana shang na matu akyu hpyi shaja nga ai raitim, nmyit mada ai sha, machyi kaba hkrum nna, Miwa mung de n lu du mat ai. ( Sancian) ngu ai zinlawng kaw Madu hta yup pyaw ban sa mat wa sai rai nga ai. Masha hkum nun nlu du tim shi a myit masin wenyi gaw, Miwa mung de du na gaw teng sha rai nga ai. Xavier gaw, San Pawlu zawn shi a sak hkrung ten a matu chyu sha nrai, tsa ban law law a matu mung lak lai ai atsam rawng ai kasa magam gun Jau langai mi tai wa sai majaw, shi hpe Sasana magam gun ai ni hpe makawp maga ai wa, ngu, masat da sai rai nga ai. Shi a poi hpe December shata (3) ya shani ngu masat ya sai lam gam garan ya let, lamang hpe ndai kaw jahkring sai rai.

Ka lajang ai;    Mama Rose Angeline Maran Nang Doi

                          RVC, Ginjaw Rung, Aung Nan

                          Myitkyina.