San Pra Ai Ni A Hkum N-hten N-yat Ai Kade Nga Ai Kun?

 (Incorrupted bodies of Saints) Nawku hpung a labau hte matsin ai lam hta si mat wa sai ni kaw na hkum tsawp nhteng nyet mat ai grai na hkra nga ai marai kade nga ai kun, Kadai ni rai kun chye mayu ai? Lawa jau ginwang Wara Zup mare,Ya KMSS- MKN kaw bungli galo shaja nga ai Shadang Peter Dingla Tang Gun a ga san hpe htai ya na nngai.

Htai: Catholic Nawku Hpung a labau hta si mat wa ai hpang Hpung masha ni hpe hkungga manu shadan ai hte tsawm htap ai hte lup makoi ai htung nga ai. Dai si mat wa sai hpung masha ni n’kau mi hpe ahkying a ten na ai hpang lup makoi da ai shara kaw n’na bai hpaw sawk sagawn maram yu ai lam galaw ai. Asak naw hkrung nga ai ten chyoi pra san seng san ai asak apart hte sak hkrung lai wa ai. Mai kaja asak apart hte masha ni hpe tsaw ra myit kaba hte dau jau lai wa ai si mat wa sai hpu nau ni hpe n’dai zawn nawku Hpung kaw n’na sawk sagawn ai lam n’galaw ai. Shingra tara lamu marang jan kahtet ai a majaw shinggyim masha gaw si wa ai hpang hkum tsawp gaw nau n’na ai hpang hten yet mat wa ai gaw mau hpa n’rai nga ai.

Raitim anhte a Catholic Nawku Hpung hta Sanpra ai masha n’kau mi gaw shani law law shata law law, shaning law n’hten n’yet mat ai hkum hkrang gaw n’kau mi hta byin nga ai hpe mu lu ga ai.

Hpung tang hpaji tsi hpaji ni hte sawk sagawn ai shaloi tsun dan hparan dan na n’chye tsum dan na daram mau hpa mabyin ni hpe mu lu chye lug ga ai.

Ga shaka Dingsa, N’pawt Nhpang laika 3:19 hta, “Ga yun rai nga n’dai, ga yun bai tai na hpe myit dum nga u” ngu ai chyum mungga hte masha gaw si mat ai hpang hkum hkrang gaw hten yet mat wa ai gaw shingra tara mabyin rai n’na kadai mung lai di byin na ra ai mabyin rai nga ai.

Catholic Nawku Hpung hta simat ai hpang ahkying aten shaning law law hkum hkrang n’hten n’yat mat ai sanpra Catholic Nawku Hpung hta simat ai hpang ahkying aten shaning law law hkum hkrang n’hten n’yat mat ai sanpra masha marai (1000) hkying mi daram nga ai lam hpe chye lug a ai. Dai ni hta na sanpra ai marai (8) a lam hpe tsun dan mayu ai.

1. Sanpra ai Vincent de Paul gaw 1660 ning September 27 hta si mat wa ai. Shaning law law hkum hkrang n’hten n’yet mat ai. Raitim dai ni na aten hta shi a salum hte n’rut n’ra ni gaw n’hten n’yet nga ai hpe Pyintit mungdan, Paris muklum, Daughter of Charity ngu ai Nawku Htingnu hta tawn da ai hpe mu lu ai. Shi a prat hta matsan mayan ni hpe dau jau lai wa ai rai nga ai. Tsawra  matsan dum lama magam bungle galaw ni hpe makawp maga ai sanpra ai wa ngu masat tawn da ai.
2. Sanpra ai Catherine Laboure rai nga ai. Chyoipra ai Nu Maria dan pru ai hpe hkam la lu ai rai nga ai. Mauhpa lamik kumla chyoipra ai du gali dazik hpe mung chyoipra ai Nu Maria matsun ai hpe hkam la lu ai. Daughter of Charity ngu ai mama hpung na mama langai mung rai nga ai.1876 ning December shata 31 ya shani si mat wa ai shi a hkum tsawp gaw dai ni du hkra nga nga ai. St. Catherine Laboure a ahkum tsawp hpe dai ni na ten hta Pyintit, France mungdan, Paris muklum Miraculous Medal, Apparation chapel of Our Lady ngu ai Nawku Htingnu hta madun tawn dan ai.
3. Sanpra ai Benedette Lourdes mare hta Chyoipra ai Nu Maria danpru ai hpe mu ai sanpra ai masha rai nga ai. Dai ni na ten hta masha law law, mungkan ting nan i sadu kyu hpyi ai shara Lourdes mare byin tai wa sai. Machyi ai masha law law machyi macaw shamai shatsai shaman chyeju hkam la lu ai. Masha law law tinang a n’hkru nkaja ai prat hpe kau da let myit malai chyeju kaba hkam la lu ai shara mung rai nga ai. Ndai sanpra ai jan a hkum hkrang mung dai ni du hkra kachyi mi mung hten yet mat ai lam n’nga ai. 1879 ning April 16 ya hta si mat wa ai shi a hkum tsawp hpe Pyintit mungdan Nevers ngu ai Nawku jawng kaw tawn da ma ai. Machyi ai masha ni hpe laksan makawp maga ai sanpra ai masha ngu masat da ai.
4. Sanpra ai Rita Cascia Augustian Mama rai nga ai. 1457 ning May 22 ya shani simat wa sai. 1700 ning du hkra kachyi mi mung n’hten n’yet mat ai.  Raitim ya ten hkum hkrang dau chyen nkau mi hten wa sai. Miman chyawm gaw mani sum sai hte pyaw taw nga ai zawn rai nga ai. Shi a hkum tsawp kaw n’na manam pyaw ai sma galoi mung pru ai hpe chye lu ai. Shi a hkum tsawp hpe sanpra ai Rita of Cascia Nawku Htingnu Italy mungdan cascia mare muklum kaw tawn da ma ai.
5. Sanpra ai John Marie Vianney Mungkan ting na Wa Jau ni yawng hpe laksan makawp maga ya ai Sanpra ai masha ngu n’na masat da ai. 1859 ning August 4 ya shani si mat wa sai Hkum tsawp kachyi mung n’hten n’yet ai. Shi a hkum tsawp hpe Ars mare na the Sanctuary of Ars, Pyintit mungdan hta e tawn da ma ai.
6. Sanpra Robert Bellarmine shi gaw saradaw kaba Cardinal rai n’na Jesuit Jau Hpung kaw na rai nga ai. Kabu Gara shiga hpe lak lai ai hte Hkaw tsun sharin shaga ai wa mung rai nga ai. Nawku Hpung kaw n’na Doctor jan mau shagrau da hkrum ai wa mung rai nga ai. Kabu Gara shiga Hkaw tsun ai ni hpe makawp maga ai sanpra ai wa ngu n’na mung masat da hkrum ai rai nga ai. 1621 ning September 17 ya shi si mat wa ai. Dai ni na aten hta shi a n’hten n’yet mat ai hkum hkrang hkum tsawp hpe Roma mare muklum Martins Jawng Wang, Sanpra ai Ignatius Loyola Nawku Htingnu kaw tawn da ai.
7. Sanpra ai Catherine of Genoa. Shi gaw machyi macaw hkrum ai ni hpe lak lai ai hte tsi shamai ya ai hte matsan mayan machyi ai ni hpe tsi tsi ya ai Tsi Sarama mung rai nga ai. Grau n’na gaw akyu hpyi nawku dau jau ai ten ni hta Karai Kasang hte lak lai hkrum matut mahkai ga shaga lamik kumla law law hpe mung byin hkrum lu ai sanpra ai masha rai nga ai.
8. 1447 April 5 ya shani Italy mungdan Genoa Mare Kaba hta shangai wa ai. Bai 1510 September 15 ya shani simat wa ai. 1787 June shata 16 ya shani Wa sarabyin Clement XII (shi lahkawng) shi hpe Sanpra masha ngu n’na n’dau shana masat ya ai.
9. Sanpra Julie Billiart Pyintit mama langai rai nga ai. Hpaji lam hta ningtawn ai mama rai nga ai. The Sisters of Notre Dame de Namur mama hpung hpe hpaw ninghtan ai mama mung rai nga ai.

1751 ning July 12 ya shani Cuvilly (Kubili) muklum Picardy (Pikadi) mare Pyintit mungdan hta shangai wa ai. 1816 ning April 8 ya shani si wa ai. 1906 ning May shata 13 ya shani Wa Sarabyin Pope Pius XI (shi langai) kaw nta Alu ai masha ngu n’na masat ya ai. 1969 ning shata 22 ya shani Wa sarabyin Pope Paul VI (kru) gaw sanpra ai masha ngu masat n’dau dang ya ai shi a poi hpe April 8 ya shani masat da ai. Hpaji ninghkring ni, sara/num ni hpe makawp maga ai sanpra ai masha ngu masat da ai.

1. Sanpra ai Francis Xavier Catholic sasana majen je shakut laiwa ai Wa Jau rai nga ai. Jesuit Catholic Jau Hpung hpe hpaw hpang wa ai kaw lawm ai Jau langai mung rai nga. 1506 ning April 7 ya shani Spain mungdan Xavier mare hta shangai wa ai. 1552 ning December 3 ya shani Miwa mungdan Jiangmen Ginwang, Shang Chuan Zinlawng kaw si mat wa ai.

1622 ning March 12 ya shani Wa sarabyin Pope Gregory X (shimanga) kaw n’na sanpra ai masha ngu masat n’dau dang da ai. Catholic Nawku Hpung sha n’ga, Anglican Nawku Hpung, Lutheran Nawku Hpung ni mung n’dai sanpra ai Francis Xavier hpe hkungga shagrau nga ai.

N’dai sanpra ai Francis Xavier hpe sasana majen je ai hpe laklai makawp maga ai sanpra ai masha ngu masat da ai. Sanpra ai Francis Xavier poi hpe December 3 shani masat da ai.

N’dai tang madun laiwa ai sanpra ai ni gaw grau n’na chye ai, mying dan hkung ai, Catholic Nawku Hpung kaw n’na masat da ya ai sanpra masha n’kau mi a lam rai nga ai. Kaga simat ai hpang nhten n’yet ai sanpra ai ni law law mung nga ai.

Ndai hte hte Ga san hpe htai dat ya lu n’ngai.

By Fr. Patrick Zingwa Brang Di