: Nawku hpung hta kashin kamun hkam ai shaloi ,chyoi pra mying hpe Trinita (shing n rai Trinity)nga n na mying jaw mai ai kun ?

San: Nawku hpung hta kashin kamun hkam ai shaloi ,chyoi pra mying hpe Trinita (shing n rai Trinity)nga n na mying jaw mai ai kun ? Chye ju hte naw htai ya rit. Daw Hpum Yang Gagam lawk (3) kaw na Myi Tung Bawk Mai a ga san hpe htai ya na nngai.

Htai: Mying shamying ai lachyum gaw ga san san ai wa hkum nan grai chye na sana re ngu kam ai. Ga si shagu hta lachyum rawng nga ai hte maren, mying shagu hta mung lachyum rawng nga ai. Hpan Madu Karai Kasang, nga yawng nga pra hpe hpan ai shaloi dai hpan da hkrum ni a mying yawng gaw shi a shi lachyum rawng nga ai.

“Adam” ngu ai ga si gaw Hebrew ga si rai nna lachyum gaw “gayun” “hkyen ai gayun hte galaw ai kasha” ngu rai nga ai. Adam ngu ai mying gaw la sha ni a matu madung lang ma ai rai nga ai. Adam hkum nan a garep nra langai mi hte Karai Kasang bai hpan ai num sha hpe “Eve” ngu shaming la ai. Lachyum gaw “sak hkrung ai wa” “nga yawng nga pra a kanu” ngu ai rai nga ai (Np.Nhp 3:20). Adam (earth) Eve (living)

“Noah” ngu ai lachyum gaw bansa ai (rest), simsa ai (peace), myit shalan shabran ai (comfort) ngu lachyum rai nga ai. Shi a kawa Lamech hkum nan “shi gaw shalan shabran ai wa rai na ra ai” ngu shingran hte jaw da ai rai nga ai (Np.Nhp 5:29).

“Abraham” ngu ai lachyum gaw “masha law law a kawa, mayat maya ai kawa” ngu ai rai nga ai. Shi a madu jan Sarah gaw “Karai Kasang ngai hpe kabu shangun ai, mani shangun ni ai” ngu ai lachyum hte shan a kasha hpe “Isaac” ngu shamying ai (Np.Nhp 21:6).

Lamu Kasa “Michael” a lachyum gaw “Karai Kasang hte bung ai wa”,(who is like God) “Raphael” a lachyum, “Karai Kasang shamai shatsai ya ai” (God has healed), Gabriel, “Karai Kasang a masha” (man of God), ngu ai rai nga ai.

Greek masha ni a mying hpe yu dat yang mung shi a lachyum hte shi nga ma ai hpe mu lu ga ai. Alexandros, “shinggyim masha ni hpe makawp maga ai wa” (defender of mankind), Nikolaos, “awng dang lam lu ai masha ni” (people of victory), Philippos, “gumra ni hpe tsaw ra ai wa” (lover of horses), Theodoros, “karai a kumhpa” (gift of god).

Shinggyim myusha shagu gaw mying shamying yang lachyum nga ai hte shamying ga ai. Tinang byin wa shangun mayu ai hpe sumru let mying jaw chye ga ai; mabyin langai ngai hta mahta nna mying jaw chye ga ai; myu rusai labau hta hkan nna mying jaw chye ga ai. Kaga lam hku nna mung mying jaw chye ga ai. Gara hku mi jaw jaw lachyum nga ai majaw rai nga ai.

Hkristan ni San pra masha dang hpang wa ai labau hpe yu yang, Hkawhkam Constantine a prat, tsaban mali (4) aten kaw nna Roma hta sat hkrum ai masha ni hpe dang hpang wa ai hpe mu lu ai. San pra ai masha dang ai nga tim tara shang hkrang masa lam ni gaw n nga shi ai hpe bai mu lu ai. Madung gaw Hkristu a mying ningsang a majaw sat hkrum ai ni hpe dang lai wa ma ai. Hpang daw de she tara shang hkrang tara, hkrang masa ni hte rau hkrat rai nna San pra ai masha tang wa ma ai.

Wa Sarabyin e shawng ningnan San Pra masha tang hkrum ai wa gaw, Augsburg kaw na Saradaw, San Pra ai rai nga ai. Shi hpe Wa Sarabyin Yawhan XV kawn 993 shaning, Lateran Council zuphpawng hta dang ai rai nga ai. Wa Sarabyin Alexander III (1159-81) kawn gaw ndai San Pra ai masha dang ai hpe Wa Sarabyin hte sha seng ai (reserve the cases of canonization to the Holy See) ngu masat shagrin da ai. Ndai hte seng nna tara (general law) ni hpe gaw Wa Sarabyin Gregory IX (1227-41) a lakhtak hta masat shagrin da lu ai.

Myu shayi ni hta na, Nawku Hpung a masin masa, mahkrun lam hte hkrak rai nna, shawng ningnan San Pra masha dang hkrum ai wa gaw Sweden mungdan hta nga ai, AD 926 shaning hta n nga mat ai San Pra ai Wilborada rai nga ai; 1047 shaning hta Wa Sarabyin Clement II e dang ya ai rai nga ai. Shi a poi nhtoi gaw May shata 2 ya shani rai nga ai. Shi gaw Switzerland mungdan hta San pra ai Wiborada gaw laili laka hte seng ai shara (libraries) ni hte dai hpe yu ren ai (Librarians) ni a kamhpa shara ngu hkam la da ai rai ma ai.

Kashin Kamun Mying hpe gara hku lata ra na rai?

Kashin kamun hkam ai gaw, Kahtawlik hpung a makam hta Sakramentu chyeju kaba langai rai nga ai. Shaman da ai kashin kamun hka hte kashin kamun hkam la na wa a baw hta jaw ya let npawt shut hpyi mara hte tinang hkum nan shut hpyi mara ni hpe kashin kau ya ai; hkrungrawt lu ai chyeju jaw ya ai; kashin kamun hka hta kalang bai shangai ya ai; Kashin Kamun mying hpe jaw ya ai. Kanu Kawa ni ma hpe shangai ai hte mying jaw ai zawn sha, Nawku Hpung hta Kashin kamun hka hte bai shangai la ai hta mung kashin kamun mying jaw ai rai nga ai.

Kashin kamun mying gaw San pra ai masha ni a mying hpe la nna jaw ai rai nga ai. Dai mying hpe lata ai shaloi, Karai Kasang myit ra ai hte dinghpring dingman lam hta, makam masham hta htep lahti rai hkawm sa ai ni a mying rai ra ai ngu matsun da ai.

Kashin kamun mying jaw na rai yang, tinang jaw na mying madu wa, San pra ai hku nga sa ai shani shagu na prat hpe shawng shagawn ra ai. Shaloi she, dai san pra ai mying madu wa zawn, hkam la ai wa kasi la nna sak hkrung hkawm sa na rai nga ai. Dai San pra ai wa mung, shi a kasi kamang mung dai hkam la ai wa hpe lam woi madun ya na rai nga ai.

Hkristan manu sari hte makam masham hta ngang kang ai nawku daw jau lam ni hte htuk ai mying hpe lata ra ai. Nawku Hpung kaw nna hkap la ai San pra masha a mying hpe n re ai kaga masha mying ni hpe n mai hkam la ai.

Kashin kamun mying, shing n rai, kasha ni a kashin kamun mying hpe lata la lu na matu Jau ni hpe san sagawn la ra ai. Shi gaw nang hpe kaja dik hpaji jaw, hkyen lajang ya lu ai wa rai nga ai.

Wenyi kanu kawa ni kaw na hpaji hpyi la ra ai. Kashin kamun hkam ai hta wenyi kanu kawa lawm ra ai. Shanhte gaw dai kashin kamun hkam la na wa hpe wenyi lam hta kanu kawa ni hte kashin kamun hkam na ma hpe woi awn lam madun ya na matu rai nga ai.

Makam masham labau hte tinang dinghku a shawng lam a matu sawn dinglik da ra ai. Nawku hpung a matsun hte hkrak jaw ra ai hpe myit dum ra ai.

Kashin kamun hkam la, kashin kamun mying shamying la sai wa gaw ningnan re ai makam masham hta sak hkrung hkawm sa ai kasi kamang hte kumla tai nga ra ai. Kaga sakramentu ni hpe bai matut hkam la lu na matu hkyen lajang sa wa ra ai. N-gun shaja bai hkam la ai shaloi mung, n-gun shaja mying bai mai hkam la ai. Dai hta, kashin kamun mying hpe sha matut la mai ai zawn, kaga san pra ai langai ngai mying hpe bai mai la ai.

Hkristan makam hte, shing n rai, nga sat nga sa hte nhtan shai ai ni a mying hpe gaw galoi n mai hkam la ai. Ga shaka dingsa prat, ga shaka ningnan prat, kade nna shi ai prat hta na nawku hpung e san pra masha dang da sai ni a mying, Lamu kasa ni a mying ni hpe la mai ai. Kashin Kamun mying la ai shaloi, dai mying madu wa nawku hpung a sharin shaga ai hte n htan shai ai wa rai yang, dai masa hpe gaw nawku hpung kawn myit n hkrum ai, n-gun n jaw ai, n hkap la ai rai nga ai.

Trinity Karai Kasang a mying hpe la mai ai ngu gaw n tsun da ma ai; Trinity mying hte kashin kamun mying la ai mung n na yu ai; tam, san, sawk sagawn yu tim n mu lu, n na yu ai ngu sha mahtai jaw ma ai. Nawku Jawng mying hpe chyawm gaw Trinity Church, Trinity Nawku Jawng ngu mying jaw ai hpe mu lu ga ai. Kashin kamun hkam la ai ni yawng gaw dai Trinity Karai Kasang a mying ningsang hte sha hkam ai rai nga ai. Dai Trinity mying rai nga ai, Kawa, Kasha, Chyoi Pra ai Wenyi a mying ningsang hte n rai yang kashin kamun mung n awng ai rai nga ai. Trinity Karai Kasang mying hte jaw ai hpe Trinity mying hpe bai hkam la ai mung nau wa n htuk na nhten; Karai Kasang a mying hkinghtawng hpe nan hkam la ai mung shagrit shanem ai shinggyim masha ni a matu grai wa n htuk na kun? Kahtawlik Nawku Hpung a sharin shaga ai Karai hpaji hte seng ai hta nga yang mung, “Trinity Karai Kasang” a mungsung ga sung gaw, makam masham mungsung ga sung ni hta sung dik htum makam masham mungsung ga sung re ai ngu hkap la da ai rai nga ai.

San Pra ai masha langai ngai a mying hte hkam la nna, shagrit shanem ai wa, Trinity Karai Kasang hpe kam sham ai wa, Shi a kasha re ai wa, Shi a chyeju hkam la lu ai wa, hpang jahtum nhtoi hta shi hte rau sumsing mungdan hta ningngai nga lu na wa ngu myit la hkam la let tinang kasi la mayu dik ai San Pra masha langai ngai a mying hpe hkam la nna sak hkrung nga sa lu mu ga yaw shada akyu hpyi ya dat nngai.

By Fr. Patrick Gawmaw Hkawng Yae

#rvakachinservice