Karai kasang a ja chyum mungga hta ga shaka dingsa hte ningnan hta lai nna kaga chyum laika gade naw nga ai kun?

San: Karai kasang a ja chyum mungga hta ga shaka dingsa hte ningnan hta lai nna kaga chyum laika gade naw nga ai kun? Ga shaga Dingsa Ga shaga ningnan ni hta n.lawm ai ja chyum mung ga ni gaw gara ni re hpe sang lang dan na matu garum hpyi dat lu nngai. Manmaw saradaw ginwang namlim pa jau aseng mung hkawng san luka nawku jawng wang na hpyen yen dabang hta shanu nga ai Magdalena lasang hkawn ra a ga san hpe htai ya na nngai.

• Protestant Hkristan ni n hkap la ai Ga Shaka Dingsa na chyum laika buk sanit (7) nga ai. (1) Ecclesiasticus (shnr) Sirach (old latin) (2) Judith (3) Tobit (4) Wisdom (5) Baruch (6) 1 Maccabee (7) 2 Maccabee, ni rai nga ai. Ndai laika buk ni hpe anhte Kahtawlik hte Eastern Orthodox hpung ni gaw Chyum Laika buk hku hkap la ga ai. Ndai Chyum laika buk sanit (7) hpe Deutero-canonical books ngu shamying ma ai. Protestant Hkristan ni gaw “the Apocryphy” ngu sha shamying ma ai.

Kahtawlik Nawku Hpung kaw nna garan mat ai Martin Luther ngu ai wa gaw ndai Ga Shaka Dingsa Chyum Laika buk sanit (7) hte rau Ga Shaka Ningnan kaw nna Chyum laika buk mali (4): Hebrews, James, Jude hte Revelation (Yawhan A Shingran Laika) ni hpe mung chyum laika hta n shalawm na matu tang shawn shakut wa ai rai tim, shi a hpang hkan ai ni dai lam hpe gaw n hkap la ma ai lam labau hta rawng nga ai.

Protestant Hkristan ni hpa majaw ndai chyum laika buk sanit (7) hpe n hkap la ma ai rai? 2016, August 19 ya shani Steve Ray htai da ai lam hpe kadun ai hku tsun dan mayu nngai.

Martin Luther gaw “Purgatory” ngarai mung kaji nga ai lam hpe ninghkap lai wa ai. Dai majaw shawng ningnan Maccabee laika buk lahkawng gaw canonical n byin ai majaw n hkap la na matu tang shawn hpang wa ai. Chyum laika hpe lajang woi wa ai San Jerome hpe ndai Maccabee laika buk hpe chyum laika hta n shalawm na matu tang shawn lai wa yu ai.

Ndai laika buk lahkawng hte rau Wisdom, Sirach, Baruch, Tobit, Judith, Daniel daw kaba 13, hte Esther laika na chyum daw n kau ni hpe mung chyum laika hta n shalawm na matu tawng shawn shalawm da lai wa ai.

Dai aten kaw nna Martin Luther hte Protestant Hkristan masha ni gaw ndai chyum laika buk ni hte chyum daw ni hpe shaw kau na matu shakut lai wa ma ai. 1534 shaning hta Martin Luther gaw Baruch chyum laika buk gaw chyum laika ngu hkap la na madang n hpring ai ngu myit lai wa ai. Shi hkum nan Baruch chyum laika na labau nkau ni hpe sang lang n lu byin lai wa ai. Raitim, San Jerome gaw Martin Luther a tang shawn ai lam hpe n hkap la ai.

Kahtawlik Nawku Hpung a matu gaw chyoi pra ai wenyi myit jahtoi ya ai a marang e ka da ai ngu hkap la ai rai nga ai. Kahtawlik Nawku hpung kawn labau hpe gawn zing hkang da ai majaw she chyum laika hpe ga shaka dingsa, ga shaka ningnan ngu masat garan ginhka da lu ai rai nga ai. Dai n rai yang hpu nau Protestant ni hku nna gara gaw ga shaka ningnan prat hta ka da ai, gara gaw ga shaka ding sa prat hta ka da ai hpe pyi shagawn lu na n rai nga ai ngu Steve Ray tsun da ai.

                By Fr. Patrick Gawmaw Hkawng Yae

                #rvakachinservice