Htam shi alu hpe hpung sara ni hte hpung salang ni hpe mai ap ai kun i? Wa Jau ni hpe sha mai ap na kun?

   San: Htam shi alu hpe hpung sara ni hte hpung salang ni hpe mai ap ai kun i? Wa Jau ni hpe sha mai ap na kun? Nchye na san dat ai. Munggu Jau Aseng Kilapa mare kaw shanu nga ai Shd. Thomas Galau Yaw Chang a ga san hpe htai ya na nngai.

Htai:  Nawku Hpung kata Htam Shi alu hte seng nna Hkap La na matu san da hkrum ai Jau, Sara, Hpung Salang kadai hpe mung mai ap ai rai nga ai. Htam Shi alu ngu ai shaloi Nawku hpung masha nkau ni chye na shut ai daw ni naw nga na nhten.

Chyum laika labau hpe sawng gawn dan mayu nngai.

Makam masham n lu ai ni a matu anhte makam masham lu ai Nawku Hpung hpe htam shi alu the seng nna ga san san ai lam law law nga na re.

Chyum Laika hpe atsawm shagawn yu ai ni sang lang da ai hpe maram yu yang htam shi jaw bang ai lam n mai galaw ai ngu Chyum Laika hta n tsun da ai. Chyum laika hta Karai Kasang hpe htam shi bang na matu n-gun jaw da ai hpe mu lu ga ai. Dai majaw ahkun hkanse the htam shi bang ai gaw Nawku Hpung Sasana magam hta maden jat sa wa lu na matu madi shadaw ai lam rai nga ai ngu tsun mayu ai.

Karai Kasang a mying ningsang hta Nawku Hpung hpe Alu jaw bang ai hpe Chyum laika matsun hte maren jaw bang ra ai.

Ahkun hkanse the seng nna Chyum laika hte nawku hpung a sharin shaga ai lam ni hte maren Nawku Hpung masha ni hpe alu jaw bang na matu Catholik Nawku Hpung woi ni galoi n-gun jaw ai. Chyum laika labau hpe hka ja yu yang, Karai Kasang hpe kam sham ai wuhpung wuhpawng hte hkungga nawng jau arung arai, bai alu ja gumhpraw ni mung matut manoi nga ai hpe mu lu ga ai.

Alu jaw bang ai gaw Karai Kasang hpe rai nga ai. Ra ai kaw jai lang ai gaw nawku hpung rai nga ai. Ngu mayu ai gaw Karai Magam gun ni jai lang ai rai nga ai. Karai magam gun ni jai lang ai ngu ai hta shanhte ni tinggyen a matu n mai rai nga ai. Shanhte tinggyen a matu jai lang mai ai gaw shanhte a sak hkrung lam a matu, lu na sha na bu na hpun na, tsi mawan, hkawm sa hkawm wa zawn re ai Sasana magam hta hkam ja let gun hpai lu na lam hta madi shadaw ya ai lam ni hta sha jai lang mai ai rai nga ai.

Ahkyak dik jai lang ra ai gaw matsan mayan re ai ni, machyi makaw ai ni, yak hkak jam jau ai ni, kaw si hpang gara ai ni, manan tai ai ni, singu krin re ai ni, hkyuk htawng rawng ai ni zawn re ai kaja wa sha ra kadawn ai ni hpe yu lakawn ai hta jai lang ra ai rai nga ai.

Ginchyum dat tsun ga nga yang Nawku Hpung a Sasana magam ni hta jai lang na matu rai nga ai.

"Ndai sharawng shara jaw ya ai shawang kumhpa hpe jum lang ai lam hta kadai mung anhte hpe mara shagun shara n nga u ga sadi nga ga ai. Dai Madu a man e sha n rai, masha a man e mung, teng man htap htuk ai amu galaw na gaw anhte a yaw shada ai lam nan rai nga mali ai," (2Kor 8:20-21).

San Pawlu matut jahpra dan ai gaw, "Dai re ai majaw anhte gaw dai hpu nau yan the rau kaga Hkristan hpu nau langai mi hpe mung shangun dat ga ai. Dai wa hpe anhte law law lang chyam yu yang, shi gaw galoi mung sharawng awng ai the garum chye ai wa rai nga ai hpe mu lu ga ai. Ya Shi gaw nanhte a ntsa e kam kaba ai myit grai wa rawng nga ai rai nna, garum mayu ai shawang myit grau nna katu nga ai. Titus the seng nna tsun ga nga yang, shi gaw nye a shingdep shingtau rai nna nanhte hpe garum na matu ngai the rau amu jawm galaw ai wa rai nga ai; shi the rau hkan nang sa wa ai kaga hpu nau yan gaw hpung ni a kasa ni rai nna, Hkristu a hpung shingkang dan hkung shangun ai yan mung rai nga ma ai. Dai majaw nanhte the seng nna anhte arawng la nna gumrawng ai lam gaw teng nga ai lam hpung ni yawng hkrak chye lu mu ga, shanhte hpe nanhte a tsaw ra myit madun dan mu," (2Kor 8:22-24).

Ndai Chyum daw anhte hpe shadum nga ai gaw, Nawku hpung hta kasa ni zawn, Sasana magam gun nga ai Jau ni hpe shingdep shingtau garum nga ai Tara hkaw Sara/num ni, Hpung myitsu salang/jan ni garum ya nga ai gaw kam sham ai nawku hpung masha yawng a matu arawng la hpa gumrawng hpa rai nga ai.

1981 shaning hta Howard L. Dayton ka shalat shapraw da ai "Leadership Journal"a laika man 62 hta hti yu yang, Chyum laika hta akyu hpyi na matu tsun da ai ga yan 500, makam masham the seng ai ga yan 500 lawu sha nga ai; raitim alu gumhpraw the seng ai ga yan gaw 2,000 lahta de nga ai lam sawk sagawn da ai ngu tsun da ai.

Kam sham ai hpung masha ni alu bang shakut na matu nawku hpung hpa-awn ni n-gun jaw mai ai lam ni

1. Chyum Laika labau hta na Ga Shaka Dingsa prat hta Karai Kasang hpe kam hkam ai Israel my sha ni galaw lai wa ai ladat hte Ga Shaka Ningnan prat hta Kam Sham ai Hkristan masha ni galaw lai wa ai ladat ni hpe sawk sagawn hkaw tsun mai ai.
2. Kam sham ai Hpung masha shagu shagu, tinang a ja sut gan hpe Chyum laika hta sharin shaga da ai hte maren, hparan hpajang nna alu jaw bang na ladat hte Nawku Hpung alu tam mai ai.

"Marai Langai ngai gaw, tinang a amyu ru sai, grau nna dinghku masha ni hpe yu lanu lahku ai lam n nga ai wa gaw, dai makam masham hpe ningdang kau ai wa rai nna n kam ai masha langai hta pyi grau nna n hkru n kaja ai wa rai nga ai," (1 Tim 5:8).Tinang a shang, jai gumhpraw jahpan hpe atsam sha galaw matsin da nna,

Shani shagu jai ra ai malu masha a matu, bu hpun mawn sumli a matu, hkamja lam san seng lam a matu, kan bau magam a matu, jinghku masa hta jai lang na matu, tinang a shawng lam hta ra kadawn wa yang na matu masin jahkrat nna mahkawng ai lam ni hpe n hprai ai sha man man garan masat da ra ai. Dai zawn garan masat da ai hta htam shi alu hte kaga alu atan ni hpe mung shalawm masat ra ai. Shing di nna shata htum jang jahpan atsawm shajup yu nna bai sam maram yu let kaja dik masin hpe jahkrat da nna sut masa lam hpe hparan hpajang sa wa ra ai lam tsun ai rai nga ai ngu sumru lu ai.

Kahtawlik wuhpung wuhpawng ni a shawang tsawra myit hte jaw bang ai ladat hte Nawku Hpung alu tam mai ai. Ga Shaka Ningnan Chyum laika hta nawku hpung de ahkun hkanse bang ra ai hte seng nna tsun da ai n mu lu ga ai. Raitim, Kam sham ai Hkristan masha shada garum hkrat na matu madi shadaw alu hta mahkawng na matu San Pawlu tsun da ai gaw nga nga ai.

Judea ginwang hkan na matsan mayan ni a hpe garum na matu alu jawm bang madi shadaw lawm na matu San Pawlu Galiti Hpung masha ni hpe saw shaga shana shabra laika shagun da ai hpe mu lu ga ai. "Ngai sa du ai shaloi alu gumhpraw kaga mi n lahkawn ra u ga, Laban shani shagu nanhte langai the langai gaw tinang a ngamu ngamai ai made hta na alu gumhpraw ni hpe garan mahkawng da nga mala. Ngai sa du ai shaloi, htet shana shachyen dat ya ai laika ka nna, nanhte lata san da ai ni hpe dai alu gumhpraw Yerusalem de sa sa na, ngai shagun dat na mawe ai. Lama wa nye a matu akyu rawng na zawn rai nna ngai sa ra ang wa ai rai yang gaw, shanhte ngai the rau hkan nang sa lu ai", (1 Kor 16:2-4).

Pawlu gaw Sasana magam hpe madung da galaw sa wa ai rai nna, alu ja gumhpraw the seng nna gaw shi san da ai masha ni hpe lit jaw da ai rai nga ai. Lit jaw da hkrum ai ni gaw Nawku Hpung a matsun ai the galaw sa wa na rai nga ai. Alu jaw bang na lit nga ai Nawku Hpung masha ni gaw alu jaw bang na rai nga ai. Htam shi alu gaw Nawku Hpung hte seng ai rai nna jaw bang ai alu jahpan mung nawku hpung ka matsan masat masa galaw da ai rai nga ai.

Kaja wa nga yang Htam shi alu hpe gaw tinang a Saradaw Ginwang kata Nawku Hpung kawn matsun dat ai hte maren jaw bang ra ai rai nga ai. Dai htam shi alu hpe Saradaw Ginwang Ginjaw de kade shalai mu, Jau Ginwang kaw kade hkap la da mu, Mare/lawk kaw kade hkap la da mu ngu dai Saradaw Ginwang e matsun da ai hte maren, alu lahkawn, alu hkap la ai nawku hpa-awn ni e n hprai ai sha hkrak hkan galaw shatu ra ai rai nga ai.

Tinggyen jaw ai gaw Htam shi ngu shamying na yak nga ai. Tinggyen alu hte htam shi alu hpe garan ginhka da ra ga ai. Htam shi alu bang ai mahkrun lam hku bang ai rai yang gaw Nawku Hpung jahpan hta masat masat nga nga na. Tinggyen alu hku jaw yang gaw dai tinggyen wa a jahpan hta sha nga na re.

Alu hta lahkawn hkap la na ahkaw ahkang jaw da sai Timoti hpe mung San Pawlu shadum da nga ai. "Timohti e, nang hpe ap ya da ai aya hpe atsawm sha tek mahkyu nga u; n san n seng ai ga shaga ai lam hpe mung, chye chyang ai lam re ngu nna masha nkau mi shamying tsun shut ai angawk angak re ai ndang kalang ha ni hpe mung koi kau u. Hpa majaw nga yang, masha nkau mi gaw dai machyue machyang lu ai ni rai ga ai nga ninglen dai makam masham kaw na yin mat wa ma ai," (1 Tim 6:17-19).

Nawku Hpung mying hte Sasana magam galaw nga ai wuhpung wuhpawng ni a matu ra kadawn ai lam hta garum shingtau ya na matu mung Nawku Hpung hta alu tam mahkawng da mai ai.

Nawku Hpung gaw akyu Hpyi hpawng galaw ai mahkrun lam hku nna mung alu tam mai ai.

"Karai Kasang gaw ra kadawn nga ai matsan mayan ni hpe n daw n hta gam jaw ya ai rai nna, Shi a matsan dum lama ai myit gaw htani htana agrin nga ai, nga nna San Pawlu tsun da ai" (2 Kor 9:9).

Karai Kasang a ming ningsang hta matsan mayan ni hpe garum shingtau ya ai gaw Karai Kasang a matsan dum lama ai magam hta anhte mung shang lawm galaw nga saga ai tai nga ai.

"Shani shanang anhte ra ai chyejudai ni anhte hpe jaw mi," (Mt 6:11), "Hpyi mu, lu na ra ai; tam mu, mu na ra ai; akawk mu, shaloi hpaw ya na ra ai," (Mt 7:7). Nawku Hpung hku nna mung tinggyen hku nna mung matsan mayan re ai ni a matu anhte akyu hpyi let alu tam mai ai hpe shadum ya nga ai.

Nawku Hpung gaw Nawku hpung masha ni hpe alu jaw bang na matu shadut shagyen ai lam galaw na n-gun n jaw ai. N galaw na matu mung pat shingdang da ai. Promotion ladat hte alu jaw bang na hku mung n mai galaw ai. Mungkan lam hte mung alu hta lahkawn ai lam n mai galaw ai. Alu atan hte seng nna nawku hpung gaw grai sadi maja let hta lahkawn ai rai nga ai. Dai majaw alu jaw bang ai ni mung myit masin san seng ai hte alu jaw bang, hta lahkawn hkap la lit ang ai ni mung sadi maja let nawku hpung matsun ai hte maren ladat jaw jaw hte hta lahkawn hkap la ra ga ai. Seng ang ai gin jaw de du hkra shalai ya ra ga ai.

"Nanhte a htam shi hta na htam shi hpring hpring Nawku Htingnu de la sa wa mi, shaloi dai yang e lusha law law nga na ra ai. Ngai hpe chyam yu mi, shaloi sumsing lamu hkuwawt ni hpe ngai hpaw nna kaja ai arai baw hkum sumhpa yawng mayawng nanhte hpe nhpaw n-ya ru bun ai hpe nanhte mu lu na rai myit dai. Ngai gaw nanhte a nsi naisi ni hpe shingtai ni the jahten sharun kau shangun na n ri, nanhte a sabyi ru ni mung sabyi si ni the sumbyau nga na ra ai," (Malchi 3:10-11).

Karai Kasang a mying ningsang hta jaw bang ai alu ni hpe Chyum laika matsun hte maren jai lang ra ai.

Nawku Hpung alu hpe Karai Kasang a Sasana magam gun ai ni hpe garum madi shadaw ai hta jai lang ra ai.

Karai Mungga hkaw tsun ai ni hpe garum ya ra ai.

“Ningbaw ningla amu hpe atsawm galaw ai hpung woi ni gaw shabrai htam lahkawng hkam la ging ai wa re ngu nna sawn la mai nga ai. Grau nna mungga htawn tsun ai lam sharin achyin ai lam hpe shakut shaja gun hpai ai ni gaw shing rai hkam la ging ai ni rai nga ma ai” (1 Tim 5:17).

“Dai Hkristu a mungga hpe sharin achyin hkam la ai wa gaw, sharin achyin ya ai sara wa hpe tinang lu mai ai kaja ai ja gumhpraw arung arai yawng hte garum madi shadaw nga u ga” (Gal 6:6).

“Dai hte maren, dai Kabu Gara Shiga hkaw dan ai ni gaw, dai Kabu Gara Shiga hta kan bau lu na, nga nna dai Madu hkang da nga sai” (1 Kor 9:14).

1 Kor 9:1-18 hpe hti yu yang Kasa langai mi a ahkaw ahkang ni hte lit magam a lam tsun da nga ai.

Kabu Gara Shiga Gun Sa Ai Ni Hpe garum ya ra ai hte seng nna Phil 1:5; 4:15-18; 2Kor 11:8-9; Kasa 18:3-5; 3Yh 5-8 ni hpe hti sumru mai ai.

Ra kadawn ai ni hpe garum shingtau ai lam hte seng nna mung 1Yh 3;17 hta “Sut gan lu su ai wa rai nga da nhtawm, shi a hpu nau wa matsan mayan ra kadawn nga ai hpe mu ninglen, shi a matsan dum ai myit masin hpe pat kau wu yang gaw, shi gaw Karai Kasang hpe tsaw ra ai ngu nna kaning rai tsun lu na a ta?”, ngu tsun da nga ai.

Mt 25:34-40 hta mung Karai Kasang gaw hpang jahtum je yang ai aten hta kaji htum ai hpu nau ni hpe garum shingtau ai ni hpe hkra maga de sagu ni hpe lata la ai zawn lata la na re lam tsun da ai.

Gal 6:10 hta, “Dai re ai majaw anhte gaw aten ladaw naw nga pra nna ahkaw ahkang lu shagu masha nlang hte a matu mai kaja ai amu galaw nga ga, rai ti mung makam masham a dinghku na ni hpe grau nna galaw nga ga,” ngu San Pawlu n-gun jaw da nga ai.