Wungpawng Mungdan Shanglawt Hpung (KIO) Masat Ninghtoi Labau 

KIO Hpaw ninghtan wa ai lam

Dai ni 2019 ning, October shata (25) ya Shani gaw Wunpawng amyu sha ni hte Wunpawng Mungdan masha ni dip da hkrum ai kaw na lawt lu nhtawm, awm dawm shadip jahpang ahkang aya hpring tsup ai Wunpawng Gumrawng Gumtsa Mungdan hpe bai gaw sharawt la na matu rawt malan bungli hpe woi awn ningshawng tai ya nga ai Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung (KIO) hpe hpaw ninghtan dat ai (59) ning hpring ai ninghtoi rai nga mali ai.

Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung (KIO) ngu ai hpaw sa wa ai lam hte hpe kadun ai hku tsun ga nga yang, 1946 ning,ovember shata (26) ya Shani Myen (ဖဆပလ) ningbaw General Awng San wa gaw Myitkyina Man Hkring Mare de dasang lung wa nna shanhte Myen ni gaw Inglik ni up nga ai kaw na shanglawt lu na sha rai sai, nanhte bum nga masha Kachin amyu ni chyu sha ngam nga ai n re ai sha, shanhte Myen ni hte rau langtâ Inglik kaw na shanglawt la kau nna rau maren mara re ai   Munghpawm Mungdan gaw de ga, nga nna aja awa kahkyin gumdin lai wa sai.

 Dai aten na anhte Wunpawng amyu sha ni a myitsu Du salang ni mung, myit hkrum  lawm sai hte hpu ”nau Sam amyu Du salang ni, hpu nau Hkang mung masa salang ni hte rau Sam mung PangLung Mare e hkrum bawngban nhtawm Myen hte rau Inglik kaw na shanglawt rau shajawm la na daw dan let tara rap ra ai hku rau nga na hte Munghpawm Mungdan gaw de na matu PangLung Ga Sadi Myit Hkrum Laika hpe 1947 ning, February shata (l2) ya Shani ta masat ka da ai lam nga saga ai.

Rai yang, 1947 ning hta tara rap ra ai hku rau jawm pawng jawm up rai nna nga pra na matu Sam mung PangLung mare kaw ga sadi laika ka da saga ai raitim ,1948 ning shanglawt rau jawm la nna nga sa wa yu yang masha jahpangrau law ai, hpaji grau chye chyang ai Myen amyu sha ni gaw PangLung myit hkrum lam hte nhtan shai ai hku lawnglam shagu ngu na hta anhte bum nga amyu sha ni a ntsa dip up dang sha, ai lam ni nau law wa ai hpe n galai kau hkraw ai majaw, anhte bum nga amyu shagu ngu na ni Munghpawm Asuya hpe rawt malan sa wa shajang ai hkrai rai saga ai.

Anhte Wunpawng amyu sha ni mung Wunpawng Mungdan Shanglawt   Hpung (KIO) ngu ai Rawt Malan ai mung masa hpung hpe Lahta sammung, Sinli mare, Duwa Gauri Zau Yaw a nta kaw Jinghpaw Wunpawng amyu sha hte mungdan lawt lu na matu yaw shada let, 1960 ning, October shata (25) ya Shani tara shang hpaw hpang wa sai rai nga ai.

(59) Lang Na KIO Masat Nhtoi Shani, Ginjaw komiti Tingnyang up, Du Daju Jum, Nban La Awng kawn tsun ai shatsam mungga hta lawu na zawn tsun da nga ai.

“Dai ni ndai aten hta KIO Ginjaw Komiti kaw  nna mungmasa lam hku nna woi awn shakut nga ai lam hta, 1947 ning PangLung ga sadi laika hta seng ang ai ni yawng myit hkrum da ai lam madung rai nga ai, Munghpawm hta shanu nga ai myu sha ni ma hkra, maren mara tara masa a npu e nga pra lam Federal masa lam hku nna Mungkan a tara hte mung nhtan n shai re ai masa hpe lang nna Mungdan hpe mahtang gawgap sa wa na hta mung, KIO gaw 2010 ning kaw nna kaga amyu sha rawt malan ningbaw ningla ni hte Thai Mungdan e sa du hkrum jahkrup bawngban nna UNFC ngu ai wuhpung mying hpaw la la hkra woi awn shakut lai wa sai.

Ya hpang jahturn UNFC wuhpung kaji mat ai kaw du tim,   Federal hte seng ai lam gaw Myen Mung Asuya wa pyi hkap la ai madang du hkra shakut nga ding yang re ai hpe myit dum ga ngu dai ni ndai KIO hpung hpaw sa wa ai (59) ning hpring ten hta tara shang tsun ndau mayu nngai law.

 Matut nna KIO Ginjaw Komiti gaw Myen mung kaw Federal masa lang wa lu hkra shakut sa wa na re. KIO Ginjaw Komiti kaw nna ya yang ahkyak la galaw nga ai mung masa shamu shamawt lam lamang kaba langai hpe dai ni shawa hkum ai  hpawng kaw tsun dan mayu ai lam nga ai.

KIO Ginjaw Komiti gaw, ya yang byin nga ai sat lawat ni hta la kap nna hpren wa hte gap hkat jahkring da nhtawm hpyen yen mungshawa ni hpe   tinang a Buga de nhtang wa nga lu na matu hte kaga bawngban jahkrup ra ai lam ni hpe angwi sha saboi ntsa e man hkrum jahkrup hkat re ai ladat lang sa lu na matu shakut nga ai.

Ndai bungli lamang gaw mungdan kata byin nga ai hpyen masa sat   lawat mungmasa sat lawat ni hpe dinglik maram yu nna shaning kahtap ai hku galaw shakut ai bungli lamang kaba langai rai mali ai.

 Ndai bungli lamang ntsa  KIO pati shang masha ni, magam gun shawa ni, myu tsaw myit rawng nga ai mungshawa ji nban ni gaw tinang hpe lam magup ntsa awng dang lu na matut yaw shada let woi awn nga ai KIO Ginjaw Komiti a ntsa madat mara let sadi dung ai hte ahkrurn ara hkan nang shajang na matu matsun shana mayu ai.

 Anhte gaw hpa baw masing masa mi galaw sa wa tim mungdan ting a matu akyu nga na lam hpe yaw shada let she woi galaw ai re majaw, ninghkap ai lam, tsun jahpyak dinglun ai lam n galaw ai sha anhte mungdan masha yawng myit hkrum let madi shadaw hkan galaw sa wa ra ga ai.

Ref:Kachinnet