Hpa Lap Hpun A Labau Kadun ( Hpaji Ningli )

Hpa Lap Hpun

Hpalap A Labau Kadun

Lamang hpe hkap n-gun jaw nga ai tsawra hkungga ai shiga madat nu wa hpunau ni ndai lamang hta gaw anhte myanmar mungdan masha ni a manam hkalum,manam daw ai hta nlawm nmai rai nga ai hpalap,shing nrai hpa hka byin hpang wa ai lam labau kadun hpe  Laiza shi shanan hta laika ka ai wa Nshung Numri tang madun da ai kaw na mu hti hkaja la lu ai hpe matut garan kachya ya mayu ai.

Hpalap a npawt gaw moi prat,Miwa gumsan mungdan kaw nna hpangwa ai lam chye lu ai.Lai wa sai shaning 5000( BC 3000 ) ram kaw nna shawng nnan jai lang hpang wa ai lam,labau hta ka tawn ai hpe mu lu ai.Dai aten Miwa Gumsan Mungdan hpe up hkang ai Shen Nung ngu ai hkaw seng ( Emperor ) magam wa gaw grai ningtawn ai ngu mying gumhkawng nga ai.Ga shadawn langai mi hku nga yang shi a mung shawa ni,hpyen ma ni hpe hka lu yang shadu nna lu ra na ngu ga ndat tara hpe jahkrat da nu ai.Masha hpe sha n-ga dusat hpe mung hka hpe hkut hkra shadu la nhtawm katsi da nna sha jaw lu shangun ai.Dai yang she hkamja lam lu la na re ngu kam sham ai majaw re.Dai prat dai aten ni hta Mirobiology ngu ai grai kaji ai hkrung kanu hpe hkaja ai hpaji n nga shi ai aten rai nga ai.

Lani mi na ten hta hkaw hkam magam wa gaw mungdan gawan hkawm let bum kahtawng langai mi kaw jahkring mi gan hkring sa la ai.Dai shara kaw masha ni,gumra ni hte kaga du sat ni yawng lu na matu hka shadu ai.Dai yang e hka shadu ai di magap hpe hpaw da ai majaw hpun ntsa na hkraw mat ai lap nkau mi di kata de hkrat bang ai majaw grai manam pyaw ai sama lu ai hte hka nsam ni mung htoi hkyeng wa ai hpe mu lu ma ai.Dai majaw hkaw hkam wa gaw myit sharawng ai hte shawng nnan gumra ni hpe jaw lu ai.

Gumra ni mung lu sharawng let lu nga ai hpe mu ai majaw masha ni hpe mung lu shangun mu ai.Masha ni mung lu ngut ai hte shanhte a puba ai lam ni yawng mat nna zet let wa ai hpe adan sha lu hkam sha ma ai.Dai kaw nna hpalap ngu ai paw pru wa ai hpe chye lu ai.Shanhte hkring sa ia shara na hpalap hpun gaw dawng 20.30 ram tsaw ai hpun re ai lam chye lu ai.

Miwa mungdan kaw nna kaga mungdan de chyam bra wa ai lam Miwa mung hta BC 3000 daram kaw na AD tsa ban 12 ning laman shaning 4000 jan du hkra shanhte a mungdan kata kaw sha jai lang wa ma ai.madung nna gaw hkawhkam hkaw kata na amyu kaba ni kaw nna,hpang de hpunggyi jawngni,mung shawa ni du hkra jai lang wa ma ai.

Miwa mung de tsa ban 12 hta Japan mung na hpunggyi kaba ni sa du gawan hkawm yang Japan hpunggyi kaba Yei Sei gaw hpalap ntsin hpe grai ra sharawng ai majaw Japan mung de htaw wa ai kaw nna hpalap gaw Japan mung de mung du wa ai ngu tsun ma ai.Dai hpang kaga ni nawn ai mungdan ni rai nga ai Korea hte Indochima de mung chyam bra wa ai.Myen mung kaw mung tsa ban 12 hta Bagan kaw hpalap lu ai lam hpe grai dam lada ai hku jai lang nga sai hpe yu yang dai ten kaw nna chyam bra nga sai lam hpe chye lu ai.Dai hpang (Europe) Uropa dan de du ai gaw grai hpang hkrat nga ai.Dai aten ni hta Portugal amyu ni gaw sinpraw mung maga de sanghpaw li hte pru shang ai lam nga ai a majaw Portugal ni kaw na (1560) ning hta Uropa de du hpang wa ai.Portugal kaw nna French ,Holan,Germany mungdan ni de chyam bra du shang wa ai.American mungdan de du ai gaw (1650 ) ning hta she re ai lam chye lu ai.Dai aten hta England mungdan kaw dinghku majan byin nga ai majaw sut masa matut mahkai lam n nga ai.Dai majaw hpalap n du shi ai.1652 ning hta she England de d u hpang wa sai.Du ai hte rau hkawhkam wa gaw grai ra sharawng ai a majaw hkawhkam hkaw kata hkawhkam hte seng ai lu hpa arai hku nna hpalap ntsin hpe jai lang na matu ga ndat tara jahkrat dat ai hpe chye lu ai.Dai aten kaw nna hpalap gaw mungdan shara shagu hta chyam bra wa sai lam hpe yawng a matu machye machyang tai u ga garan kachyan ya dat ga ai.

Add new comment

8 + 4 =